ل دۆر دیدارا فازل میرانى بۆ ده‌نگێ ئه‌مریكا.. په‌یڤین و ئۆمێد..

ل دۆر دیدارا فازل میرانى بۆ ده‌نگێ ئه‌مریكا.. په‌یڤین و ئۆمێد..

19

د. ئیبراهیم ئه‌حمه‌د سمۆ

ئاخفتن ژ چاڤكانیه‌كێ ب هێز ده‌رباره‌ى بیروباوه‌ى و ده‌سته‌واژیان وه‌ك خوه‌ نینه‌، ته‌نانه‌ت زمانێ چاڤان ژى و ره‌نگه‌ یا گرێدایى كریارێن پێشوازیكرن و مێڤانكرنێ ژى بیت ژ هێزا لاوازیێ، هه‌كه‌ خوه‌ وه‌سا نه‌بیت ژى، به‌لێ هۆسا دبینیت كانێ كییه‌ د ره‌فتارێ و سروشتێ خوه‌ دا یێ دفنبلند، هه‌ر ژ كۆچكا سه‌رۆكاتیێ ل ئیراقێ بۆ كۆچكا پۆتین و پێشوازیكرنا وى یا ساڕ و به‌یاننامه‌یا وان یا سارتر ژ سه‌ده‌ما ڤێ پێشوازیكرنا ب ڤى ره‌نگى یا كو ل ماكرۆنى كرى و سه‌رره‌قیا وى ل سه‌ر هندێ كو شه‌ڕى بكه‌ت و پشتى هینگى ببیته‌ وێرانكرن و ژ ڤێره‌ پێڤه‌ دبنه‌ نووچه‌یێن ئیراقێ.. و ب دروستى ژى كوردستانێ و چاڤه‌رێكرنا به‌یاننامه‌یا ئێكه‌تیێ پشتى دیدارا كوڕێ مامه‌ى ل پیرمام و ل وێراهه‌نێ ژى وه‌لات خرڤه‌دبن بۆ به‌رسڤدانا گه‌فێن رۆسى ل سه‌ر ئۆكرانیا، هند هێز یێن ل ڤێره‌ و وێراهه‌نێ و ئه‌مریكا د هه‌لوه‌ستێ خوه‌ یێ شه‌رمزار دا ژ وان روودانێن ژ پێش چه‌ند مه‌هان دبێژیت و خۆیا دكه‌ت كو هه‌كه‌ هات و رۆسیا هێرش بكه‌ته‌ ئۆكرانیا، دێ ل به‌رامبه‌رى وان راوه‌ستین و هێزێن مه‌ ل وێرێ، یانكو ل سه‌ر سنوورێن ئۆكرانى ژ پێخه‌مه‌ت به‌رگریكرنێ دوهى، و د ناڤا كڤانێ نووچه‌یان دا، بایدن به‌رى ئه‌ڤ داخۆینێن دووماهیێ دگۆت كو مه‌ بژارده‌یا چه‌كى نینه‌ كو ل دژى رۆسیا براوه‌ستین ب بهانه‌گرتنا هندێ كو شه‌ڕێ جیهانى یێ سیێ نه‌هێته‌ روودان شه‌رمه‌ و فهێته‌ و ژ وان ژى گازیا وى یا به‌رده‌وام ب ڤه‌كێشانا كارمه‌ندێن كۆچكا سپى ژ ئۆكرانیا و پشتى هینگى دووڤدا ده‌وله‌تان هه‌ر ژ بریتانیا و ئوسترالیا و كه‌نه‌دا و ده‌وله‌تێن هه‌ڤپه‌یمان د قۆلپا ناتۆ دا و هێلانا ئۆكرانیا ب تنێ بۆ رووب رووبوونه‌كا شكه‌ستنێ و سیناریۆ ژى بۆ ئێكه‌تیێ نه‌ڤێت، ل سه‌ر په‌راوێزا بریاران دمینیت كو ئه‌و ب تنێ بهێته‌ دۆراندن. به‌لێ ئۆكرانیا ب خوه‌ ب خوه‌ و پشتبه‌ستن ل سه‌ر شیانێن خوه‌ ئه‌ز هزر ناكه‌م كو دكاریت ب سه‌ركه‌فتى شه‌ڕى بكه‌ت و پۆتین یێ سه‌رگه‌رم ل سه‌ر راگه‌هاندنا شه‌ڕى و دگه‌ل دا ژى سێئالی یا قاهیم ل سه‌ر هه‌لوه‌ستێ ئه‌نجامدانێ، ده‌ملده‌ست ژ وه‌زیرێ به‌رگریێ و به‌رپرسێ موخابه‌راتان د په‌یوه‌ندیێن ده‌ره‌كى دا و شیره‌تكارێ وى یێ خوه‌جه ل ناڤا ئاسایشا نه‌ته‌وه‌یى یا رۆسى دا و ل وێراهه‌نێ یێ پێگیر ب فه‌رمانا سه‌رۆكى و هنده‌ك ژ شیره‌تكاێن نوو ل سه‌ر فه‌رمانا كوڕێ مامه‌ى، ره‌نگه‌ ئه‌و گه‌شته‌ وان بدۆرینیت ژ بنه‌ما و بنیات دا و دبێژم ئه‌ز یێ كورد ل ڤێره‌ ئاكنجى و ژ چارنڤیسه‌رێ ملله‌تى دترسم كو ده‌رز بكه‌ڤنێ و ژێكڤه‌بیت و رێكنه‌كه‌ڤیت بۆ سه‌ر هه‌لبژارتنا ناڤه‌كى بۆ سه‌رۆكاتیا ئیراقێ، بۆ من نه‌خۆشه‌ ئه‌و پرسا وه‌لاتان و حه‌زژێكرنا دهۆلێن شه‌ڕێ، دبیت كه‌سه‌ك پرسیار بكه‌ت ما چو مایێ مه‌ د شه‌ڕێ ئۆكرانیا دچیت؟ لێ ل ڤێره‌ گه‌لى برایان یاریى یا پێكڤه‌گرێدایه‌ سه‌ره‌راى دووراتیا میلان ژ شه‌ڕان، به‌لێ دبیت وێرانكرن رووبده‌ن، دێ باندۆرا خوه‌ ب سه‌ر مه‌دا ئینیت و بهایێ پترۆلێ پشتى هنیگى ناراوه‌ستیت، جار دێ بلند بیت و جار ژى دێ نزم بیت و ژ وان ژى گوهۆرین هه‌لوه‌ستان، و هه‌مى گرنگیدان دێ بۆ دووڤداچوونا شه‌ڕێ داهاتى دچن، دبیت كارتێكرنێ ل سه‌ر وان وه‌لاتان بكه‌ت یێن هێزا خوه‌ ل ئیراقێ هه‌یین و هه‌رده‌م ئه‌م ژ دیرۆكێ فێربووینه‌ كو پتریا شه‌ڕان گوهۆرینان د نه‌خشه‌یێن ئه‌ردى دا دكه‌ن، و دوور نینه‌ ژى چوونا رۆسیا بۆ ناڤا شه‌ڕى دێ هاندانا توركیا بكه‌ت كو ده‌رگه‌هێ كه‌ڤن یێ ده‌وله‌تا ئۆسمان ڤه‌ بكه‌ت و ژ وێرێ ئاریشه‌ ده‌ستپێبكه‌نه‌ڤه‌، چونكو داخۆیانیێن به‌رى چه‌ند شه‌ڤه‌كان د پل بوون و هه‌مى چاڤدێر یێن به‌حس ل هه‌بوونا شه‌ره‌كێ مسۆگه‌ر دكه‌ن و ئه‌زێ ساده‌ یێ كو خه‌وا من نه‌هێت هه‌كه‌ گوهداریا گه‌شتێن نووچه‌یان نه‌كه‌م و مانشێتێن ده‌وله‌تێن په‌یوه‌ندیدار و ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژى، هه‌ست دكه‌م كو شه‌رێ داهاتى د به‌رژه‌وه‌ندیا مه‌ دا نینه‌ وه‌كو كورد، ئێدى ماكینا میدیایى یا وه‌لاتان دێ كاركه‌ت، نه‌خێر به‌لكو ماكینه‌یێن له‌شكرى ژى ل ڤێره‌ و وێراهه‌نێ، ئه‌و ده‌ڤه‌را پڕ ژ سه‌ربازگه‌ه و گرۆپێن چه‌كدار و ب هزار و ئێك ناڤان نه‌مازه‌ یێن ئیسلامى ژى ژ وان، و ئه‌م ژى ل ڤێره‌ د مژوولین ب هه‌لبژارتنا سه‌رۆكى و پشتى هینگى سه‌رۆك وه‌زیران و ئه‌م ل ڤێره‌ و هه‌ر ژ به‌رى چه‌ند رۆژه‌كان دیداره‌ك كه‌یفا مه‌ دئینیت وه‌ختێ دگه‌هینێ و ئێكا دى مه‌ خه‌مبار دكه‌ت ل ده‌مێ بجه دهێلین و كوڕێ مامه‌ى ژى یێ مای حه‌یریى ل به‌ر پرسا خوه‌ یا به‌رته‌نگ ل ناڤخوه‌ و ژ ده‌رڤه‌ ژى یا دیاردبیت هێشتا به‌رێ هه‌میان یێ ل كۆمبوونه‌كێ ل وێراهه‌نێ و بریاردانێ هینگى و هێشتا ژى من هیڤیه‌ك هه‌یه‌ كو دێ ب به‌یاننامه‌كێ ده‌ركه‌ڤیت بۆ به‌رژه‌وه‌ندیا گشتى نه‌كو وێ به‌یانناما كو زمانه‌كێ نه‌خۆش یێ خوه‌كوشتنێ تێدا هه‌یى و كوشتنا هه‌میان پێكڤه‌ د ناڤا مه‌ دا و ئه‌م ژى ناخوازین بچینه‌ د هه‌ڤڕكیه‌كێ دا سه‌ره‌راى باوه‌ریا مه‌ ب سه‌ركه‌فتنێ و ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ، فه‌ره‌ ئه‌ڤا دووماهیێ ژى ب به‌یاننامه‌كێ دروست ده‌ربكه‌ڤیت وه‌كو حه‌زژێكرنا خه‌لكێ چاڤه‌رێ سه‌رێ چه‌ند رۆژانه‌، ئه‌ڤجا بلا برایێ مه‌ (كوڕێ مامه‌ى) گوه ل مه‌ ببیت كو ده‌لیڤه‌ یا ل هه‌مبه‌رى ته‌ دا كو به‌رێ خه‌لكى ژ ئۆكرانیا و شه‌ڕێ رۆسیا دووربێخى و ڤێره‌ بكه‌ینه‌ ئاهه‌نگ و رێوره‌سم ب كێمترین تشت كو هێژایى گۆرا مامه‌ی بیت خودێ ژێ رازى، به‌لێ یا ژبلى ئه‌ڤێ ئێكێ دێ ناڤوده‌نگیه‌كا خرابناك بۆ خوه‌ ئینن، هه‌مى گله‌یى ژ بال خه‌لكى ڤه‌ دكه‌ڤینه‌ سه‌ر هه‌وه‌، چونكو بژاره‌یا وه‌ ژ ناڤبه‌ینا هه‌مى سه‌ركرده‌یێن ئێكه‌تیێ و سومبۆلێن خه‌باتێ نێزیك بوویه‌ و هه‌كه‌ وان ژده‌ست بده‌ن باشتره‌ ژ هندێ كو كه‌سه‌كى ژده‌ست بده‌ن نه‌كو لیسته‌كێ ژ باشترین ناڤان ل ناڤ خه‌باتا كوردى دا ژده‌ست بده‌ن ل گه‌ل هه‌وه‌ بوون د ژیبوونێ دا و ل ڤێره‌ رامانا من ئه‌وه‌ كو دێ هه‌مى یا هه‌وه‌ ئاڤاكرى دێ ژده‌ستده‌ن و یا مامه‌ى ژ په‌یوه‌ندیێن باش ئاڤاكرى و ب دروستى ژى به‌رى كو ب چه‌ندین سالان بمریت و ژ ده‌ستبده‌ن، هه‌می و به‌رى وان ژى ئه‌ز و هه‌مى كه‌سێن دلێن وان نه‌رم كو ب به‌بژاره‌كێ دیتر یێ سیێ ده‌ربكه‌ڤن و یێ حه‌زا خه‌لكى ژى ل سه‌ر هه‌یى و راگه‌هینن و باوه‌ریا مه‌ و ده‌نگێن مه‌بده‌ستخوه‌ڤه‌بینن، دێ د ده‌نگدانا خوه‌دا بۆ هه‌وه‌ به‌رى مه‌ راكه‌ن و ل گه‌ل هه‌مى هه‌ڤپه‌یمان ژى ب رۆژه‌كا گه‌ش دا و ب ئاهه‌نگ ل نیڤا به‌غدایێ ده‌ربكه‌ڤین و ژ وان ژى درووشمێ كورد ل به‌غدایێ بسه‌ركه‌فتن د پرسا سه‌رۆكى دا، كو چو شه‌رمه‌ك یان فهیته‌ك تێدا نینه‌، ئیمزایا سۆمبۆلێ كوردان و پیرۆزیا سه‌ركرده‌ مسعود بارزانى ل سه‌ر وێ بژاره‌یا چاڤه‌رێكرى بیت، به‌لێ و ب ڤێ چه‌ندێ و ڤان نووچه‌ و مانشێتان دێ ل دۆر ئیراقێ په‌یڤین و ژ هینگى دێ به‌ر ب دیمه‌نێن نووچه‌یێن جیهان ڤه‌ چین و دانا رایا خوه‌ ب رێیا سه‌رۆكێ چاڤه‌رێكرى و یێ داهاتى ب هه‌لبژارتنا هه‌میان، نه‌خۆ ئێدى هه‌دار نامینیت و براده‌ر و په‌رله‌مان یێن ل به‌رامبه‌ر ساتێن سه‌خت د ناڤبه‌را رازه‌مه‌ندیا كوڕێ مامه‌ى ل سه‌ر وان ده‌سپێشخه‌ریێن پارتى یێن كو ل ده‌ف من ب خوه‌ پتر ده‌رفه‌ت و نه‌رماتى تێدا هه‌نه‌ ژ پارتى و مسعود بارزانى ب خوه‌ كو وئه‌و ژى په‌نابرن بۆ به‌ربژاره‌كێ سیێ و ئه‌ڤ پرسه‌ بدووماهى بهێت، ئه‌ز بخوه‌ ب ساده‌یى ڤه‌ دبێژم مرۆڤ شه‌رم ژ خوه‌ دكه‌ت ژ ئه‌وا به‌رهه‌م سالح دكه‌ت ب وێ ركمانیا و ل سه‌ر ڤى پۆستى، چونكو كه‌سێ ساده‌ ژى دزانیت كو یێ ل به‌رامبه‌رى وى هه‌بوونا وى ب دلى نینه‌ ل وێ درێ، واته‌ هه‌ر جهه‌كێ بیت ده‌ستبه‌ردانێ بكه‌ت یان خوه‌ ڤه‌كێشیت و زیانێ نه‌گه‌هینیت و یێن دیتر نه‌هێلیته‌ د به‌رپرسیاریێ دا، پتر رژدیێ دكه‌ن، نه‌خێر و هزار جاران نه‌خێر بۆ پۆسته‌كى كو ب ڤى ره‌نگى بهێت و هزار جارا نه‌خێر بۆ حزبه‌كا كه‌ڤنار مامه‌ى سه‌ركێشیا وێ كریه‌ و دزانیت كو یێ ل به‌رامبه‌رى وى یێ ل سه‌ر حه‌قیێ و ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ دمینیت رژد ل سه‌ر ركیا خوه‌، من د ڤێ گۆتارێ دا بزاڤ كر چه‌نده‌كێ ده‌ربكه‌ڤمه‌ لایه‌نێ دى ژ ئاریشه‌یێن ده‌وله‌تان و ل دووماهیێ من خوه‌ دیت ل سه‌ر ڤێ مژارا دیالۆكێ د ناڤبه‌را كوردان دا و ئه‌ز یێ كورد خه‌ما من پرسا كوردانه‌ و ب رێككه‌فتنا كوردان، وه‌كو چو دى بهێته‌ روودان بلا بهێته‌ روودان، گرنگ ئه‌وه‌ گه‌لێ كورد و سه‌ركرده‌یێن وى ببینم یێن ب تفاقن و درووسمێ (كوردستان یان نه‌مان) راكرینه‌، ئه‌م هه‌مى چاڤه‌رێ رێككه‌فتنا هه‌وه‌ینه‌، و ئه‌م هه‌مى ژى قه‌بارێ وێ ده‌رزێ دزانین یا د ناڤبه‌را مه‌ دا په‌یدابوویى دێ لاوزیا مه‌ زێده‌تر لێكه‌ت، و هێزێن یێن دن ل سه‌ر مه‌ مه‌زنتر لێكه‌ت چونكو ئه‌م نه‌ دئێكگرتی و رێككه‌فتینه‌ ل سه‌ر هه‌لوه‌سته‌كێ ئێكگرتى و كاركرن ل سه‌ر ئێك هه‌لوه‌ست ئه‌ركه‌ ل سه‌ر هه‌مى پشكداران ل سه‌ر هه‌لوه‌ستێن سیاسى و خۆزیێن وى یێ رێككه‌فتى و بارزانى خیڤه‌ته‌ك بیت ل هنداڤى سه‌رێ وى سیبه‌رێ بۆ دروستبكه‌ت.
و/ ئه‌ڤرۆ

کۆمێنتا تە