ئه‌ڤرۆ، كاوین جیهاد ته‌حلاڤی:

گه‌له‌ك یا دل ئێشه‌ مرۆڤ ل جهه‌كی یان وه‌لاته‌كی ژدایك بیت و ئه‌و جه یێ بێ سنۆر بیت، و د هه‌مان ده‌م دا ژ به‌ر نه‌بوونا وی سنۆری مرۆڤی كه‌رامه‌تا خوه‌ ژی ژده‌ست دایه‌، و هه‌تا وی راده‌یی ژی كه‌س ژ مه‌ كاره‌كته‌را خوه‌ یا یاسایی ژی نینه‌، په‌یدابوونا مه‌ بۆ ژیانێ سنۆر بۆ هه‌ر ئێك ژ مه‌ دهێنه‌ دانان، ب ڤێ چه‌ندێ ده‌رهێنه‌رێ دراما سنۆر شینوار كه‌مال به‌حسێ‌ نڤیسین و دروستكرنا درامایا خوه‌ یا نوو دكه‌ت.

شینوار كه‌مالی ل ده‌ستپێكێ ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ دا سنۆر ژ ڤالاهیه‌كێ نه‌هاتیه‌ به‌لكو ئه‌و تشت بووینه‌ یێن وه‌ل من كرین، هه‌تا سنۆر یێ بۆ خواندن و حه‌زژێكرن و ڤیان و ڤیانا دو كور و كچان ژی سنۆر بۆ دهێنه‌ دانان، و هوسا هزرا ڤێ درامایێ دروست بوو و ب خوه‌ش حالی ڤه‌ كۆمپانیا، پالۆ خوه‌ لێ كریه‌ خودان و نوكه‌ دراما ل سه‌ر كه‌نالێ وار دهێته‌ نیشادان و یا گرنگ ئه‌وه‌ خه‌لكێ مه‌ بڤان ئه‌كته‌ر و درامایێن ناڤخۆیی ڤه‌ بهێته‌ گرێدان و ژ به‌ر كو ئه‌م دزانین خه‌لكێ مه‌ چه‌ند تێهنیێ درامایا كوردی یه‌.

دلینار یلدز كو د درامایێ دا وه‌كو ئه‌كته‌را سه‌ره‌كی دهێته‌ دیتن ل سه‌ر رۆلێ خوه‌ دبێژیت: خوه‌شیا سیناریۆیا ڤێ درامایێ وه‌كر كو ئه‌ز ژ بلی سترانبێژه‌ك ناڤدارم د ڤێ درامایێ دا وه‌كو ئه‌كته‌ر ژی ناڤدار ببم و ژ به‌ر كو سیناریۆ گه‌له‌ك ب دلێ من بوویه‌ و ئه‌ز گه‌له‌ك ئێشاندم، لێ د هه‌مان ده‌م دا سیناریۆ نه‌ وه‌كی ژیان و كاره‌كته‌را من بۆ یا گه‌له‌ك خوه‌ش ئه‌و بوو كو سیناریۆ گه‌له‌ك ب جوانی و پاقژی هاتبوو نڤیسین و ڤێ چه‌ندێ ژی گه‌له‌ك كارتێكرن ل من كو كو ئه‌ز خوه‌ وه‌كو ئه‌كته‌ر ژی ببینم، و ئه‌كته‌را ئه‌ز ب روولێ وێ رابوویم ناڤێ وێ په‌ری یه‌.

جڤین مه‌هدی كو ئه‌كته‌رێ سه‌ره‌كیێ درامایێ یه‌ دبێژیت: هنده‌ك تشت هه‌نه‌ دبنه‌ ئه‌گه‌ر مرۆڤ رۆلێ خوه‌ د درامایێ دا ببینیت، و ب تایه‌به‌ت دامێ‌ كو تو ل باژێره‌كێ‌ وه‌كو زاخۆ بی و زاخۆ ژی ل سه‌ر سنۆری بیت، و ب خوه‌شحالیڤه‌ كو ئه‌و رۆلێ ده‌رهێنه‌ری دایه‌ من شیام ب وی رۆلی رابم، بۆ مه‌ یا خوه‌ش ئه‌وه‌ كو خه‌لكێ مه‌ ئێدی گه‌له‌ك پشته‌ڤانێ دراما و ئه‌كته‌رێن خوه‌ ب خوه‌یه‌ و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی پتر هێزێ د ده‌ته‌ مه‌ كو كار ل سه‌ر به‌رهه‌م و درامایا خوه‌ یا خومالی و ١٠٠% كوردی بكه‌ین، ژ به‌ر كو من نه‌ باوه‌ره‌ ئه‌ڤ كارێ هاتیه‌ كرن ل كوردستانێ و ب تایبه‌ت ل ده‌رڤه‌را به‌هدینان كو به‌ری نوكه‌ هاتبیته‌كرن.

زوزان خدر كو كچه‌كا باژێرێ‌ دهۆكێ یه‌ دبێژیت: هه‌بوونا ڤێ درامایێ بۆ ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ كو بۆ جارا ئێكێ‌ ئه‌ز بشێم د درامایێ دا كار بكه‌م، ژ به‌ر كو د ناڤ جڤاكێ مه‌ دا كچ گه‌له‌ك یا كێمه‌ كو پشكداریێ د ناڤ درامایێ دا بكه‌ت، لێ ئه‌ز شیام وێ پێنگاڤێ ب هاڤێژم و وان ده‌رگه‌هان بشكێنم و یا گه‌له‌ك گرنگ ئه‌و بوو كو ئه‌و روولێ بمن هاتیه‌ دان گه‌له‌ك نێزیكی كه‌سایه‌تیا من بوو.

هوگر زاهر، یێ كو ب ناڤێ مه‌تین د درامایێ دا دبێژیت: هه‌ر ل ده‌ست پێكا سیناریۆیێ و ئه‌و روولێ ب من هاتیه‌ دان من وه‌كێ ب ده‌رهێنه‌ری دا كو به‌لێ ئه‌ز دشێم ب ڤی روولی راببم ژ به‌ر كو من كه‌سایه‌تیا خوه‌ ١٠٠% د وی روولی دا ددیت و روولێ سه‌ره‌كی د درامایه‌كێ دا نه‌ كاره‌كێ بچووكه‌ و من گه‌له‌ك هزر كرن ل سه‌ر ڤێ چه‌ندێ لێ مرۆڤ دگه‌هیته‌ وێ باوه‌ریێ كو گرنگیدان ب كور و كچێن كورد و ب تایبه‌ت ب ده‌ڤه‌ك و ده‌ڤه‌را مرۆڤی، شنی مرۆڤ دزانیت كا مرۆڤی چه‌ند كاره‌كێ باش و ژ هه‌ژی كر، و یا هه‌ری گرنگ بۆ مه‌ ئه‌وه‌ كو خه‌لكێ مه‌ گه‌له‌ك پشته‌ڤانێ‌ مه‌یه‌، ئانكو مرۆڤ دزانیت چه‌ند شه‌یدایێن كارێن خومالی نه‌.

دراما سنۆر، به‌رهه‌مێ كۆمپانیا پالۆیه‌ و ژ سیناریۆ و ده‌رهێنه‌ریا (شینوار كه‌مال)ی یه‌، و پرۆدیوسه‌ر (محه‌مه‌د ژووری)یه‌ و دراما ژ ١٣ خه‌له‌كان پێك دهێت و كارێ وێنه‌گرتنێ ل هه‌رێما كوردستانێ و وه‌لاتێ توركیا هاتیه‌كرن.

ئه‌ڤرۆ، زنار تۆڤی:

شێوه‌كار ناسر غازی زاده‌، خه‌لكێ‌ رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ یه‌ و ل باژێرێ‌ سه‌قز ژ دایك بوویه‌، پاشی چوویه‌ باژێرێ‌ سه‌رده‌شت و ل وێرێ‌ ژیانا خوه‌ بوراندییه‌، نوكه‌ ل پاریس ل پایته‌ختێ‌ فره‌نسا دژیت، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ به‌رپه‌رێ‌ هونه‌ری یێ‌ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر: ل باژێرێ‌ سه‌رده‌شتێ‌ بابێ‌ وی مامۆستا بوویه‌، ده‌مێ‌ ئه‌و زارۆك وی حه‌زه‌كا مه‌زن ل سه‌ر هونه‌ری و چێكرنا وێنه‌یان هه‌بوو، پشتی وی خواندنا خوه‌ ل سه‌ر ده‌شتێ‌ ب دووماهی ئینای، وی قه‌ستا باژێرێ‌ مهابادێ‌ كریه‌ و ل وێرێ‌ باوه‌رناما دبلۆمێ‌ وه‌رگرتیه‌، پاشی وی ل زانكۆیا ته‌هرانێ‌ پشكا هونه‌ری خواندیه‌ و بوویه‌ مامۆستا ل هه‌مان زانكۆ، ئه‌ڤه‌ نێزیكی 50 سالانه‌ ئه‌و د وارێ‌ هونه‌ری دا كار دكه‌ت و كه‌ڤالان دروست دكه‌ت.

ناڤهاتی گۆت ژی: ل سالا 1983 من قه‌ستا ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی كریه‌ و ئه‌ز هاتیمه‌ پاریس ل فره‌نسا، پاشی ئه‌ز چوومه‌ زانكۆیا سۆربوون، من ل پشكا هونه‌ری خواند، من باوه‌رناما ” دێ‌، ئو ، ئا ” ل وێرێ‌ وه‌رگرت، ل دووڤ دا من دڤیا باوه‌رناما دكتۆرایێ‌ ل زانكۆیا سۆربوون بخوینم، لێ‌ ژ به‌ر هنده‌ك ئه‌گه‌ران ئه‌ز نه‌شیام دكتۆرایێ‌ ته‌مام بكه‌م، هه‌روه‌سا به‌ری ئه‌ز بهێمه‌ فره‌نسا ناڤارۆكا پرانیا كه‌ڤالێن من ل سه‌ر ریالیزما سۆسیالی بوون، به‌لێ‌ پشتی ئه‌ز هاتیمه‌ فره‌نسا من وه‌سا دیت، كو ئه‌ڤ كه‌ڤالێن به‌ری نوكه‌ من چێكرین خزمه‌تا هونه‌رێ‌ من ناكه‌ت، ب تایبه‌تی ژی ل زانكۆیا سۆربوونێ‌، هنده‌ك هونه‌رمه‌ندێن بیانی كارتێكرنا خوه‌ ل سه‌ر من هه‌بوو، له‌وما من شێوازێ‌ خوه‌ گۆهارت، من چه‌ندین پێشانگه‌هێن شێوه‌كاری ل فره‌نسا ڤه‌كرینه‌ و پێشانگه‌هه‌ك ژ وان بۆ ده‌مێ‌ دو هه‌یڤان رۆژان ل سه‌ر ته‌له‌ڤزیۆنێن فره‌نسی هاته‌ نیشاندان و وه‌زیرێ‌ ده‌رڤه‌ یێ‌ فره‌نسا كلۆد مالۆرێ‌ یێ‌ وی سه‌رده‌می سه‌ره‌دانا پێشانگه‌ها من كر و كه‌ڤالێن من ل سه‌ر ژیان و ژیارا كوردان بوو، من ل سه‌ر كه‌نالێن ته‌له‌ڤزیۆنی یێن فره‌نسی به‌حسێ‌ نه‌هامه‌ت و ده‌رده‌سه‌ریێن كوردان كر.

ناسر هێشتا دبێژیت: ل فره‌نسا من سینه‌ماكارێ‌ كورد یلماز گۆنه‌ی ژی دیتییه‌ و چه‌ندین جاران مه‌ هه‌ڤدیتن ژی ل سه‌ر هونه‌رێ‌ كوردی ئه‌نجامداینه‌، د هه‌مان ده‌مدا خانما دانیال میته‌ران ژی چه‌ندین جاران هاتییه‌ ئه‌نیستیتۆیا كوردی ل پاریس و كه‌ڤالێن من ل وێرێ‌ دیتینه‌، هه‌تا نوكه‌ من 41 پێشانگه‌هێن شێوه‌كاری ڤه‌كرینه‌، پرانییا وان پێشانگه‌هێن من یێن تایبه‌ت بووینه‌ و ناڤه‌رۆكا كه‌ڤالان ژی ل سه‌ر كوردان ژین و ژیار و ده‌رده‌سه‌ریێن وان بووینه‌، من ڤییایه‌ ده‌نگێ‌ كوردان بگه‌هینمه‌ هه‌موو خه‌لكێ‌ جیهانێ‌، د نوكه‌ دا ئه‌ز گه‌له‌ك كار ل سه‌ر كۆلبه‌ران دكه‌م، ل رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ و ئێش و ئازارێن وان دكه‌مه‌ كه‌ڤال و به‌لاڤ دكه‌م، د هه‌مان ده‌مدا من هه‌ڤپه‌یڤین ل گه‌ل ئه‌نیستیتۆیا كوردی ل پاریس كرینه‌، كو ئه‌ز پێشانگه‌هێ‌ لسه‌ر ژیانا كۆلبه‌ران ل رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ ل ئه‌نیستیتۆیا كوردی ڤه‌كه‌م، به‌رپرسێن مه‌زن یێن فره‌نسی دێ‌ ل وێ‌ پێشانگه‌هێ‌ به‌رهه‌ڤ بن، مه‌ به‌رهه‌ڤی بۆ ڤی بابه‌تی كرینه‌.

وی شێوه‌كاری ئه‌و چه‌ند ژی ئاشكرا كر: پشكه‌كا كه‌ڤالێن من ل سه‌ر ئێش و ئازارێن ژنا كورد بووینه‌ و هێشتا جڤاكێ‌ مه‌ ب چاڤه‌كێ‌ و كێ م ب چاڤێ‌ عه‌شاییری به‌رێ‌ خوه‌ دده‌نه‌ ژنان، ژن نه‌شییاییه‌ جهێ‌ خوه‌ ب دروستی په‌یدا بكه‌ت، دڤێت ژنان ژی وه‌كو مێران مافێ‌ خوه‌ هه‌بیت، بشێن ده‌ربرینێ‌ ژ بیر و بۆچوونێن خوه‌ بكه‌ن، له‌وما دناڤا كه‌ڤالێن خوه‌ دا، ئه‌ز وه‌سان نیشان دده‌م، كو جهێ‌ ژنان ژ یێ‌ زه‌لامان بلندتره‌، دڤێت رێز ل ژنان بهێته‌ گرتن، چونكی ژن نیڤا جڤاكینه‌.

ناسری ئه‌و ژی گۆت: ژ بلی وه‌لاتێ‌ فره‌نسا وی ل چه‌ندین وه‌لاتێن ئورۆپی پێشانگه‌ه ڤه‌كرینه‌، د هه‌موو پێشانگه‌هێن من گه‌له‌ك خه‌لك به‌رهه‌ڤ بووینه‌ و خه‌لكێ‌ فره‌نسی پتر ژ یێن كورد كه‌ڤالێن من دكر، هێشتا ره‌وشه‌نبیریا كرینا كه‌ڤالان لده‌ف كوردان په‌یدا نه‌بوویه‌، ل گه‌له‌ك جهێن گرنگ یێن حكومه‌تا فره‌نسی كه‌ڤالێن من هاتینه‌ هه‌لاویستن، ب رێیا تۆرێن جڤاكی ئه‌ز كه‌ڤالێن خوه‌ دفرۆشم، ئه‌ز شییایمه‌ ب ڤێ‌ رێكێ‌ داهاته‌كێ‌ باش ب ده‌ست خوه‌ بێخم، هه‌روه‌سا وه‌كو پێدڤی من په‌یوه‌ندی ل گه‌ل شێوه‌كارێن كورد نینه‌، هه‌ر چه‌نده‌ گه‌له‌ك جاران من بزاڤ كرینه‌، كو ئه‌م شێوه‌كارێن كورد پێكڤه‌ كار بكه‌ین، لێ‌ ئه‌م نه‌شییاین ڤێ‌ پێنگاڤێ‌ بهاڤێژین، ئه‌ڤ چه‌نده‌ ڤه‌دگه‌ریت بۆ بیروباوه‌رێن سیاسی، دیسان ل هه‌رێما كوردستانێ‌ شێوه‌كارێن كورد شییاینه‌ كارێن گه‌له‌ك باش و سه‌ركه‌فتی ئه‌نجام بده‌ن، ل رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ پێنگاڤێن باش هاتینه‌ هاڤێتن.

ناڤهاتی ئه‌و ژی خویاكر: ئه‌م نه‌شێین شێوه‌كارێن كورد ب یێن ئورۆپی هه‌ڤبه‌ر بكه‌ین، چونكی ل ئورۆپا هونه‌ری تایبه‌تمه‌ندییا خوه‌ هه‌یه‌ و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ل كوردستانێ‌ نینه‌، دیسان هێشتا شێوه‌كارێن كورد نه‌گه‌هشتینه‌ ئاستێ‌ شێوه‌كارێن جیهانی، هێشتا هونه‌ر ل ده‌ف مه‌ تشته‌كێ‌ نوویه‌، دیسان ل رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ ئاریشێن ئایینی هه‌بووینه‌، ڤێ‌ چه‌ندێ‌ وه‌كرییه‌، كو هونه‌ری هند گرنگییا خوه‌ هه‌بیت و نه‌شییایه‌ جهێ‌ خوه‌ بكه‌ت، له‌وما هه‌تا نوكه‌ مه‌ هونه‌رمه‌ندێن كورد ل سه‌ر ئاستێ‌ جیهانی نینن.