NO IORG
نووترين نووچه
Authors Posts by Naci Badel

Naci Badel

2387 POSTS 0 COMMENTS

10

ئامێدیێ، مەحمود نهێلی:

ژ ئەگەرێ گوهۆڕینا ناڤێ نەخۆشخانەیا 100 تەختی یا هێتووت بۆ ناڤێ شۆڕەش، هەژمارەكا خەلكێ كۆمەلگەها هێتووتێ یا سەر ب ناوچەدارییا دێرەلۆكێ‌ ڤە خرڤەبوونەك ئەنجام دا و رێیا سەرەكی یا دێرەلۆكێ‌ بۆ شێلادزێ دائێخستن و پتر ژ دو هزار ترۆمبێلان ل هەردو لایان ئاسێ مان.
ئێك ژ رێكخەرێن وێ خرڤەبوونێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار كر، وان ئەڤ خرڤەبوونە ئەنجامدایە، ژ بەر كو ژ گەلەك لایان ڤە ئەو مەغدۆر بووینە و گۆت: «ژ بەر كو ئەڤ نەخۆشخانە یا ل سەر ئەردێ مە هاتیە دانان و هەتا نوكە ئەم نەهاتینە قەرەبووكرن، دیسا مە رێككەفتن ل سەر گەلەك بابەتان كربوو، ژ وان ژی ناڤێ نەخۆشخانەیێ هێتووت بیت، لێ‌ نوكە بڕیارەك هاتیە كو دێ‌ ناڤێ وێ بیتە نەخۆشخانەیا شۆڕەش و ناڤێ هێتووت ل سەر نامینت».
هەروەسا دیار ژی كر، وان وەسا رێككەفتن كربوو، كو رێژەیا دامەزراندنێ، بەهرا وان پتر تێدا بیت، لێ ئەڤە ژی نەهاتیە بجهئینان و هندەك ناڤێن بۆ نەخۆشخانەیێ هاتین هەر خەلكێ دەڤەرێ نینن. وی رێكخەری كو نەدڤیا ناڤێ خوە ئاشكرا بكەت گۆت: «ئەم هیڤی دكەین؛ داخوازیێن مە بهێنە بجهئینان، داكو ئەم ژی بشێین خەلكێ خوە رازی بكەین و ڤێ رێكێ ڤەكەن».

9

رەمەزان زەكەریا:

ل دەڤەرا ئاكرێ سالانە رووبەرەكێ بەرفرەهـ بۆ چاندنا پتاتان دهێتە تەرخانكرن و هەر نوكە جۆتیارێن دەڤەرێ دەست ب چاندنێ كریە.
ئەندازیار فازل مستەفا، رێڤەبەرێ چاندنا ئاكرێ بۆ ئەڤرۆ گۆت: «ل دەڤەرا ئاكرێ سالانە رووبەرەكێ مەزن ب پتاتان دهێتە چاندن و هەر نوكە جۆتیاران دەست ب چاندنا پتاتێن وەرزێ بهارێ كریە».
ناڤبری گوتژی: «ئاخ و هەوایێ دەڤەرا ئاكرێ گەلەك یێ گونجایە بۆ كەرتێ چاندنێ، لەورا سالانە جۆتیارێن دەڤەرێ بەرهەمێن هەمەجۆر دچینن و بەرهەمەكێ باش یێ هەی».

7

زاخۆ، دلۆڤان هالۆ:

كەلحێ نعمەت، بەرپرسێ پشكا چالاكیێن قوتابخانەیان ل ئیدارەیا سەربخوە یا زاخۆ بۆ ڕۆژناما ئەڤرۆ دیار كر كو ل ئامادەیا هەڤال یا كوڕان و ئامادەیا پەیڤین یا كچان پێشانگەهەكا شێوەكاری و فۆلكلۆری و كارێن دەستی هاتە ڤەكرن.
بەرپرسێ پشكا چالاكیێن قوتابخانەیان ل زاخۆ ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر كو د ڤێ پێشانگەهێ دا چەندین كەڤالێن هەمەجۆر و كەرەستەیێن فۆلكلۆری و كارێن دەستی و خوارنێن كوردەواری و ڕەوشت و تیتالێن باب و باپیران هاتنە نیشادان.
كەلحێ‌ گۆت: «ئەڤ چالاكییە هەموو ژ لایێ قۆتابیێن كوڕ و كچێن هەردو قۆتابخانەیان و ب سەرپەرشتیا مامۆستایێن وان هاتبوونە دروست كرن و بەرهەڤكرن، ئەڤ چالاكیێن ب ڤی شێوەیی دەلیڤەنە، كو قوتابی بشێن بەهرەیێن خوە تێدا دیار بكەن».

ئەندامەکێ بەرێ یێ پەرلەمانێ تورکیا راگەهاند، دڤێت پەکەکە دەست ژ چەکی بەردەت، ئەڤرۆکە هێزا کوردان ب رێیا دەنگدانێ و سیاسەتێ گەلەک ژ چەکی بهێزترە و هەلوەستێ سەرۆک بارزانی ل دۆر ئاشتیێ ل تورکیا گەلەک گرنگە و سوپاسیا سەرۆک بارزانی دکەین.

عەبدولرەحمان کوڕت ئەندامێ بەرێ یێ پەرلەمانێ تورکیا سەر ب ئاکپارتیێ د داخۆیانیەکێ دا دیار کر، ل تورکیا نها قۆناغەکا نوو دەستپێکریە و سەرەدانا شاندێ دەم پارتی بۆ هەرێما کوردستانێ ژی گەلەک گرنگە، چونکی رۆلێ هەرێما کوردستانێ ب تایبەتی ژی سەرۆک بارزانی بۆ ئاشتیێ ل تورکیا گەلەک گرنگە و گۆت: (سەرۆک بارزانی هەردەم کەسەک ئاشتیخوازە و هەلوەستێ وی بەری نها ژی گەلەک گرنگ و دیرۆکی بووینە و ئەم ژ بەر هەلوەستێ دیرۆکی یێ سەرۆک بارزانی سوپاسیا جەنابێ وی دکەین و هیڤیدارین هەموو هێز و ئالیێن سیاسی ل تورکیا و هەرێما کوردستانێ پشتەڤانیێ ل ئاشتیێ و چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەن).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، ئەڤرۆکە کورد ل تورکیا بووینە هێزەکا گەلەک مەزن، ب ملیۆنان دەنگدەرێن کورد هەنە، ب سەدان سیاسەتمەدارێن کاریگەر یێن کورد هەنە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی ئێدی پێدڤیا کوردان ب چەکی نینە، هێزا دەنگدانێ و سیاسەتێ یا کوردان گەلەک ژ یا چەکی مەزنترە و دڤێت ئێدی چەک بهێنە بێدەنگ کرن، دەم یێ هاتی پەکەکە ژی دەست ژ چەکی بەردەت و گرنگیێ بدەتە کار و خەباتا سیاسی، ئێدی ب چەکی و توندوتیژیێ چو پرسەک ناهێتە چارەسەرکرن و گۆت: (ئەڤرۆکە کورد و تورک ل دژی شەڕی نە، پێدڤیا تورکیا ب ئاشتیێ و قۆناغەکا نوو هەیە، هەموو سیاسەتمەدارێن کورد و تورک ژی ڤێ راستیێ باش دزانن، گرنگە پەکەکە ژی ڤێ راستیێ باش بزانیت و دەست ژ چەکی بەردەت، هەکە پەکەکە دەست ژ چەکی بەردەت دێ دەولەتا تورکیا ژی دەست ب گوهۆڕینان کەت، وی دەمی دێ دەلیڤەکا دیرۆکی بۆ کوردان هێتە پێش و کورد دشێن ب رێیا سیاسەتێ بگەهنە گەلەک مافێن خوە).
هەمان پەرلەمانتاری کو ب ئەسلێ خوە کوردە د پشکەکا دی یا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار کر، چەک بووینە ئاستەنگ، ژ بەر چەکان و توندوتیژیێ کورد نەشێن ب رێیا خەباتا سیاسی بگەهنە مافێن خوە، ژ بەر ڤێ یەکێ ژی دەم یێ هاتی ئێدی چەک نەمینن، کورد دشێن ب هەلبژارتنان و خەباتا سیاسی ل تورکیا بگەهنە هەموو مافێن خوە، پێدڤیا کوردان ب چەکی نینە، دڤێت بەرپرسێن پەکەکێ ژی ڤێ راستیێ ببینن و گۆت: (ئەم هیڤیدارین کو پشتی پەیاما ئۆجەلانی پەکەکە ژی بریارەکا دلخوەشکەر بدەت، چونکی دەمێ توندوتیژی نەمینیت وی دەمی زەمینە بۆ سیاسەتێ، بۆ خەباتا مەدەنی دێ خوەش بیت و ئەو یەک د بەرژەوەندیا گەلێ کورد دایە).

5

سەرۆکێ ئۆکرانیایێ راگەهاند، هەکە ترامپ رێگریێ ل سیاسەتا شاش یا پۆتینی نەکەت و فشارێن ل سەر رۆسیا نەهێنە زێدەتر کرن دبیت رۆسیا کار بۆ ئێرشەکا دی یا مەزن ل دژی ناتۆ و وەلاتێن ئێکەتیا ئۆرۆپا بکەت، چونکی ئارمانجا پۆتینی تنێ لاوازکرنا ئۆکرانیایێ نینە و رۆسیا کار بۆ ئارمانجێن دی دکەت و هەکە رۆسیا نها نەهێتە لاوازکرن پشتی ئۆکرانیایێ رۆسیا دێ ئێرشی هندەک وەلاتێن ئەندامێن ناتۆ کەت و دێ مەترسیێن گەلەک مەزن بۆ ئێکەتیا ئۆرۆپا دروست بن.
زیلێنسکی ئەو یەک ژی دیار کر، دڤێت ترامپ هەست ب مەترسیا رۆسیا بکەت، نابیت بەرنامێ ترامپی یێ بۆ ئاگربەستێ ل گەل رۆسیا ببیتە ئەگەرێ بهێزبوونا وی وەلاتی، چونکی بهێزبوونا رۆسیا ئانکۆ مەترسیەکا گەلەک مەزن بۆ ناتۆ و وەلاتێن ئەندامێن ئێکەتیا ئۆرۆپا و دڤێت ترامپ رێ نەدەت تشتەک وەسا بهێتە کرن.

13

وەزیرێ دەرڤە یێ ئەمریکا راگەهاند کو وان دڤێت ئالۆزیێن نها ل رۆژهەلاتا ناڤین بهێنە چارەسەرکرن دا رەوشەکا دەڤەرێ ژی ئارام بیت، لێ مخابن ئیران گەلەک ئاستەنگان دروست دکەت، نها ئیران جارەکا دی دڤێت ل لوبنانێ ئالۆزیان دروست بکەت، هەکە بەرپرسێن ئیرانێ ل سەر هەلوەستێ خوە یێ نها بۆ ئالۆزکرنا رەوشا رۆژهەلاتا ناڤین بەردەوام بن ئەمریکا و ئسرائیل ل هەمبەر ئیرانێ بێدەنگ نامینن و دێ یا پێدڤی کەن.
مارک روبیۆ ئەو یەک ژی دیار کر، وان بەری نها هۆشداری داینە ئیرانێ کو دەستێوەردانێ د کاروبارێن ناڤخوەیی یێن وەلاتێن رۆژهەلاتا ناڤین دا نەکەت و ب تایبەتی ژی دەست ژ هاریکاریا حزبوللاهێ بەردەت، لێ ئیران هەتا نها ژی هاریکاریا حزبوللاهێ و گرۆپێن دی یێن تیرۆرستی دکەت و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی وەکو ئەمریکا ئەو دێ ل گەل ئسرائیلێ یا پێدڤی ل دژی ئیرانێ کەن، چونکی ئیران بوویە مەترسیەکا گەلەک مەزن ل سەر بەرژەوەندیێن ئەمریکا ل رۆژهەلاتا ناڤین.

8

لەزگین جوقی

نۆشدارەکێ دهۆکێ دیار کر کو 473 زارۆک ل دهۆکێ تووشی پەنجەشێرێ بووینە ژ وانا ژی 339 زارۆک ژ نەخۆشیا پەنجەشێرێ قورتالبووینە نوکە 134 نەخۆش چارەسەریێ وەردگرن.
د. عەبدولرەحمان عەبدوللا محسن، تایبەتمەندێ نەخۆشیێن زارۆکان و نەخۆشیێن خوینێ یێن زارۆکان دیارکر، ساڵانە 50 هەتا 60 حالەتێن نوی یێن نەخۆشیا پەنجەشێرێ ل دەف زارۆکان ل پارێزگەها دهۆکێ دهێنە تۆمارکرن د چەند سالێن بوری دا هەتا نوکە ل دهۆکێ 473 حالەتێن نەخۆشیا پەنجەشێرا زارۆکان هاتینە تۆمارکرن و 339 زارۆك ژ نەخۆشیا پەنجەشێرێ قورتالبووینە هەتا نوکە ل دهۆکێ 134 نەخۆش چارەسەریێ وەردەگرن.
خۆیاکر، دەرمان ونشتەرگەری و تیشك و پشکنین و هەر پێدڤیەکا بۆ چارەسەریێ بیت دهێتە کرن بۆ زارۆکان گەلەك زارۆك ژ نەخۆشیا پەنجەشێرێ قورتال بووینە چەند نەخۆشێ زوو بهێتە دەستنێشانکرن زووتر نەخۆش قورتال دبیت.
تەکەز کر، پتریا حالەتان پەنجەشێرا خوینێ و مەژی وگرێکێن لەمفاوی و گولچیسکان و هەستیا وتورێن چاڤی ل دەف زارۆکان پەیدادبن کۆ زاروك دژیێ حەڤتیەکێدا تووشی پەنجەشێرا زاروکان بوویە لێ حالەتیێن چارەسەربوونا نەخۆشان گەلەك مشەنە.

نها زیره‌كیا ده‌ستكرد بوویه‌ كه‌رسته‌ك بۆ نه‌هێلانا فێلان ل سه‌ر ئه‌نترنێتێ. درسته‌ بۆ وان ژی دهێته‌ بكارئینان یێن خراب بكار دئینن و هێرشان دكه‌نه‌ سه‌ر مرۆڤی، به‌لێ د هه‌مان ده‌م دا بۆ پاراستن و باشتركرنا پاراستنا مرۆڤان ژی دهێته‌ بكارئینان. كۆمپانیا گۆگل كه‌رسته‌ك ئاماده‌ كریه‌ كو ب رێیا زیره‌كا ده‌ستكرد دێ ته‌یێ بكارئینه‌ر ل سه‌ر مالپه‌ر و تۆڕێن جڤاكی پارێزیت.
هه‌تا نها، ئه‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیه‌ ب تنێ بژارده‌ك بوو و نه‌گه‌هشتبوو بكارئینه‌ران، به‌لێ نها هه‌موو بكارئینه‌رێن ڤی به‌رنامه‌ی دشێن مفایی ژێ ببینن. د ڤی بابه‌تی دا دێ نیشا هه‌وه‌ ده‌ین دێ چاوان شێن مفای ژێ بینن و چاوان هاریكاریا هه‌وه‌ كه‌ت بۆ پاراستن ژ ئه‌نترنێتێ و وان هێرشێن روو ب روویێ ته‌ دبن ژ لایێ خرابكاران ڤه‌.

– لێگه‌رێ كرۆمی نها چه‌ندین تایبه‌تمه‌ندیێن زیره‌كا ده‌ستكرد تێدانه‌ بۆ هه‌موویان

به‌لێ ب تایبه‌ت چ؟ ئه‌ڤه‌یه‌ تایبه‌تمه‌ندیا به‌رنیاس ب باشترین پارێزه‌ر. زیره‌كیا ده‌ستكرد دهێته‌ بكارئینان بۆ پاراستن د ده‌مێ گرنگ دا و دیاركرنا مالپه‌رێن زیاندار یان دانلۆدكرنێن تشتێ ب مه‌ترسی یێن كو زیانێ دگه‌هینن.
ئه‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیه‌ یا به‌رده‌سته‌ ل Chrome Canary، لێگه‌رێ گۆگلی، ده‌ما ل ده‌ستپێكێ هاتیه‌ تێستكرن. نه‌یێ به‌رقه‌رار بوو‌، ژ به‌ر هندێ ژی دبیت چه‌ند ئاریشه‌ك ب ره‌نگه‌كێ سرۆشتی تێدا هه‌بن. به‌لێ نها د ڤێ دانه‌یا نووكری دا یێ به‌رقراره‌، ژ به‌ر هندێ هه‌كه‌ هێشتا گوگل كرۆمێ كه‌ڤن بكاردئینی، دشیان دایه‌ نوو كه‌ی و مفای ژ وان خزمه‌تان ببینی.
د سه‌ر هندێ را كو گوگل چاوانیا كاركرنا وی ب ره‌نگه‌كێ دروست به‌حس نه‌كریه‌، به‌لێ دبیت، به‌لێ وه‌سان دیار دبیت كو ئه‌و پشت به‌ستنێ ل سه‌ر باشترینێ دكه‌ت د ده‌مێ گۆنجایی دا و بكارئینه‌ران هشیار دكه‌ت ل ده‌مێ هه‌بوونا مه‌ترسیێ. مه‌ره‌م پێ ئه‌وه‌ قوربانیان هشیار دكه‌ت ده‌مێ یا دروست نه‌بیت كلیكێ ل جهه‌كی بكه‌ت كو جهێ مه‌ترسیێ بیت یان ژی چوونا ناڤا هنده‌ك مالپه‌ران كو یا دروست نه‌بیت بچنه‌ ناڤ.

د سه‌ر هندێ را، ئه‌ڤه‌یه‌ یا گۆگل پشت راست كری، ئه‌ڤ تایبه‌تمه‌ندیه‌ ب ئه‌نجامدانا شرۆڤه‌یان رادبیت ب ره‌نگه‌كێ گه‌له‌ك كوور بۆ فایلێن دهێنه‌ دانلۆدكرن. یا پشت راسته‌ كو رێیا ژ هه‌موویان به‌ربه‌لاڤتر تووشبوونه‌ د رێیا ئه‌و فایلێن دهێنه‌ دانلۆدكرن، وه‌كو فایلێن پی دی ئێف كو تشته‌كێ گه‌له‌ك نورمال و ب ساناهی یه‌.
گه‌له‌ك یا گرنگه‌ ژ لایێ خوه‌ ژی ڤه‌ تو ب خوه‌ ژی خوه‌ ب پارێزی و ل دووماهیێ ئه‌ركێ پاراستنا پێزانین و هه‌ر تشتێ تایبه‌ت ب ته‌ ڤه‌ د ستوویێ ته‌ دایه‌. ژ به‌ر هندێ دڤێت یێ هشیار بی و نه‌كه‌ڤیه‌ چ ته‌بكان و خوه‌ ژ ئاریشان دوور بێخی ب تایبه‌ت یێن دبنه‌ مه‌ترسی ل سه‌ر تایبه‌تمه‌ندیێن ته‌ ل سه‌ر ئه‌نترنێتێ. ژ به‌ر هندێ ژی نیه‌تا باش كاره‌كێ گه‌له‌ك گرنگه‌.
بۆ تووشكرنا بكارئینه‌ری، ئه‌ڤ كه‌سێن ب هاككه‌ر دهێنه‌ نیاسین، په‌نایێ دبه‌نه‌ به‌ر شوفرێن لاواز یێ د كۆمپیۆته‌ری یان ژی د لێگه‌ری دا. هه‌بوونا دانه‌یێن نوو ژ لێگه‌ری دبنه‌ ئه‌گه‌ر كو ئه‌ڤ لاوازیێن ئه‌منی نه‌مینن و پاراستنه‌كا باشتر به‌رهه‌م بهێت.
ل دووماهیێ، خوه‌ پاراستی ل ده‌مێ لێگه‌ریانێ ل سه‌ر ته‌ ژی پێدڤی یه‌. یا گرنگه‌ ته‌ به‌رنامه‌كێ پاراستنا ڤایرۆسان هه‌بیت یێ نووكری بیت ل سه‌ر ئامیرێ ته‌ ل ده‌مێ به‌رنامه‌كی ددانی یان دانلود دكه‌ی. دێ یا گرنگ بیت مه‌ هنده‌ك تایبه‌تمه‌ندی هه‌بیت یێن نوو ژ كرۆمی. ئه‌وێ دهێته‌ بكارئینان ل گه‌ل زیره‌كیا ده‌ستكرد و هاریكاره‌ بۆ ئاشكه‌راكرنا فایلێن زیانبه‌خش.

11

پێدڤیە كەسانێن مودمنێن ڤەخوارنێن هێزێ‌ بزانن كو دێ‌ كارتێكرنەكا خراب كەنە سەر ددانێن وان، ل دووڤ ڤەكولینا نوشدارێ‌ سەردەم” ئەكادیمی ئوف جینیرال دینتستلای” دیاردكەت كو ئەنجامێ‌ وێ‌ ل سەر سایتێ‌ “دایلی مایل” و دبێژیت: ڤەخوارنێن هێزی و ڤەخوارنێن وەرزشی ژلایێ‌ خەلكی ڤە گەلەك حەز ل سەر هەیە و ب تایبەت ل دەڤ سنێلا و گەنجان و پێكدهێن ژ چەند مادەیێن لەیمونێ‌، وە یادیارە لەیمون كارتێكرنەكا نەگەتیڤە ل دەمێ‌ خوارنێ‌ بۆ سەر قاتێ‌ مینا یێ‌ ددانی، هەروەسا ل دەڤ گەنجان ڤەخوانا وان یاباشە و كارتێكرنا وێ‌ كێمترە ژ ڤەخوارنێن نورمال، سەرپەرشتێ‌ ڤەكولینێ‌ “بونام جاین ل زانكۆیا ینوی یا باشوری و ڤەكولەر پیڤەرێ‌ لەیمونێ‌ د 13 جورێن ڤەخوارنێن وەرزشی و 9 جورێن ڤەخوارنێن هێزێ‌ دكەت و كارتێكرنا وان چەند نموونەیان چارەسەریا قاتێ‌ مینا یێ‌ ددانی ب ڤەخوارنان بۆ ماوێ‌ 15 خولەكان، وە هەروەسا ئەو نمونەیە دناڤ یاریان دا، هەروەسا هاتنە دوو بارەكرن ژلایێ‌ ڤەكولەرانڤە ب رێكا 4 جاران د ئێك روژدا بو ماوێ‌ 5 روژان و دیاربوو قاتێ‌ مینا یێ‌ ددانی دەست ب خوارنێ‌ كر پشتی بورینا 5 روژان ل سەر وێ‌ سەربورێ‌، هەروەسا كارتێكرنا ڤەخوارنێن هێزێ‌ ل سەر ددانی دوو جاركی بهێز ترە ژ ڤەخوارنێن غازی و هتد..، تایبەتمەندان دیاركر ئەڤ گورانكاریە نازڤرنە ڤە، وە ئەڤە یا بترسە ل سەر زێدە بوونا حەساسیێ‌، و چەندەك ژ كاتێكرنا لەیمونێ‌ ب نەگەتیڤ دزڤریت، شارەزا هوشداریێ‌ ددەن كو تێوەردانا ئاڤێ‌ ددەڤیدا پشتی ڤەخوارنان، یان خورانا ئەوان علكان ئەوێن چ رێژێن شەكرێ‌ دناڤدانەبن باشترین رێكن بۆ خوە قورتالكرنێ‌ ژڤان زیانان.

10

- پشتی سه‌رشووشتنێ‌ باشتره‌ بهێلی پرچێ‌ ته‌ ب خو هشك ببیت و فیری بو هشككرنێ‌ ب كارنه‌ئینه‌.
– كریمه‌كی بو ته‌راتیا پرچێ‌ ب كاربینه‌ به‌ری فیركرنێ‌.
– رۆژانه‌ چه‌ند جاره‌كان ل دووڤ ئێك پرچێ‌ خو نه‌شوو.
– ل ده‌مێ‌ تشته‌كی بو پرچێ‌ ب كاردئینی( ژ نیڤێ‌ و پێدا) ب كاربینه‌، دانه‌بیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ گرتنا كونكێن كه‌ڤلێ‌ پرچێ‌.
– كه‌ڤلێ‌ پرچێ‌ باش ب په‌رخینه‌ ل ده‌مێ‌ سه‌رشووشتنێ‌ و شامپویێ‌ بو ده‌مه‌كێ‌ بهێله‌ ل سه‌ر.
– باشتره‌ پرچێ‌ خو ب ئاڤا تێن شیر بشووین و ئاڤا گه‌له‌ك كه‌ل بیت ب كارنه‌ئینین.
– پشتی پرچ هشك دبیت شه‌ بكه‌ین و ل ده‌مێ‌ یێ‌ ته‌ر بیت شه‌ی نێزیك نه‌كه‌.
– خوارنا باش ژ ڤیتامین و كانزایان بخو.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com