رێژەیا باران بارینێ ئاستێ ئاڤا ژێر زەڤی زێدەكریە
سەباح زوهێر:
ئەندازیارەكێ جیۆلۆجی ددەتە دیاركرن كو ئەڤ سالە رێژەكا باش یا بارانێ باریە ل هەمبەر سالێن بوری و كارتێكرنەكا باش ل سەر ئومباركرنا ئاڤا ژێرزەڤی كریە و ل دەڤەرێن چیایی هەتا 10 مەتران و ل دەڤەرێن دەشتی هەتا 50 سم ئاستێ ئاڤا ژێر ئەرد بلندبوویە.
ئەندازیار مزگین سعید، شارەزایێ جیۆلۆجی ل هوبا ئاڤا ژێر زەڤی ل ئاكرێ بۆ روژناما ئەڤرۆ دیاركر، ب شێوەكێ گشتی رێژاباران بارینێ ل ئاكرێ هەتا نوكە 580ملم بارانێ بارینە، ئەڤە ژی رێژەكا باشە ئەگەر ئەم بەراورد بكەین ل هەمبەر پارسال كو 253ملم باری بوون، ئەڤ رێژا ئەڤ سالە كارتێكرنەكا باش یا هەی ل سەر بلندكرنا ئاستێ ئاڤا ژێر زەڤی، ب تایبەتی ل دەڤەرێن چیایی، چونكی ل دەڤەرێن چیایی لڤینا ئاڤێ بلەزترە ل ناڤ واتەرچەنەلا و فراكچەرا دا، لەوا كارتێكرنا وێ باشترە ل دەڤەرێن چیایی، لێ ل دەڤەرێن دەشتی ئەو رێژە كێمترە و رێژا ئاڤا ژێر زەڤی ل دەڤەرێن دەشتێ (30ــ 60)سم زێدەبوویە، چونكی ئەڤ رێژا باران بارینێ هەموو ناچیتە دناڤ پێكهاتێن جیۆلۆجی دا، هەر چەندە ئەڤە رێژەكا كێمە، لێ ب گشتی بۆ ئومباركرنا ئاڤا ژێر زەڤی رێژەكا باشە.
ئەندازیاری زێدەتر گۆت: ل دووڤ ئەو داتایێن مە هەی (8ــ10) مەتران ئاستێ ئاڤا ژێر زەڤی ل دەڤەرێن چیایی بلندبوویە وەكی دەڤەر نەهلێ و ناحیا دینارتێ و كارتێكرنەكا باش كریە ل سەر ئاڤا كانیا و زێدەبوونا ئاڤا سەر زەڤی و گەلەك كانیێن هشك بووی ژبەر رێژا باش یا بارانێ و بلندببوونا ئاڤا ژێر زەڤی ئەو كانی پەقینە.
ئاماژە دا وێ چەندێ، ئەو رێژا ئاڤێ ل ئومبارێ دا كێم بووی ل سالێن بوری ب مەرەمێن كارئینانێ ل وەرزەكێ باران بارینێ ناهێتە قەرەبووكرنڤە،چونكی ئەو ئاڤا ئەم ل ژێر زەڤی بكاردئینین بۆ كشتوكال و ڤەخوارنێ و مەرەمێن گشتی گەلەك زێدەترە ل وێ ئاڤا قەرەبوو دبیتەڤە ب رێكا باران بارینێ،لەوا ئەو بوشایا ئاڤێ ب چەندین سالان ناهێتەڤ قەرەبووكرن، چونكی رێژا بیرا یا زورە و داخوازی ل سەر لێدانا وان زێدەبوویە ژ بۆ چاندن و مەرەمێن گشتی.
گۆت ژی: هەر چەندە هێشتا دەمێ باران بارینێ مایە و ب شێوەكێ گشتی دێ كارتێكرنا خوە هەبیت ل سەر ئاڤا ژێر زەڤی ل دەڤەرێ، لێ كارتێكرنا خوە دێ پتر ل سەر دەڤەرێن چیایی هەبیت، ل دەڤەرێن دەشتێ ژی ل دەڤەرەكێ بۆ دەڤەرەكا دی جوداهیا خوە یا هەی ل هندەك جهان ئاستێ ئاڤێ بلندترە ل جهەكێ دی.
