ل بەحركێ‌ خەلكێ‌ هەولێرێ‌ گەلەك بۆ خەلكێ‌ بەهدینان كر

ل بەحركێ‌ خەلكێ‌ هەولێرێ‌ گەلەك بۆ خەلكێ‌ بەهدینان كر

7

سێمێل، سالار محەمەد دۆسكی:

دەیكا پێنچ شەهیدێن ئەنفالكری ل گەل هەڤژین و تیێ‌ وێ‌، ب چاڤێن تژی روندك ڤە بەحسێ‌ ئەوان رۆژێن نەخوش دكەت، داخوازا قەرەبووكرنا كەس و كارێن ئەنفالاكریان دكەت، و بێژیا پتر 30 سالانە هێشتا خێزانێن مە وەك پێدڤی چ بوو نەهاتیەكرن.
خانم جوەیرا ئەحمەد یەزدین، ژ دایك بوویا سالا 1940ێ‌، بەحسێ‌ ژیانا خوە یا سەردەمێ‌ شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ دكەت، بەری شۆڕەشا ئیلۆنێ‌ هەڤژینی من ل گەل (فەتاح)ی پێكئینا و ل گوندێ‌ (ناڤشكێ‌) دئاكنجی بوون، و دووڤدا هەتنە گوندێ‌ (راس عەینێ‌)، و زێدەتر بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: وی دەمی من هەڤژینی پێكئینا بوو و ل گوندێ‌ (راس عەینێ‌) دژیاین وهەڤژینی من پێشمەرگە بوو، و ل سالا 1975 دەمێ‌ چووینە ئیرانێ‌ ل گەل فەرماندە (رەشید سندی) پێشمەرگە بوو.
خانم جوەیرا زێدەتر گۆت: گەلەك نەخوشی و رەزالەت مە دیت و گەلەك جاران حوكمەتێ‌ نەخوشی بوومە چێكرن و دیسا هەر دو كورێن من ژی (محەمەد ئەمین و تاهر) ژی پێشمەرگە بوون، ژیانا من ل گەل هەڤژینێ‌ من هەتا هەوا ئەنفالا گەلەك یا خوەش بوو، و خوشی و نەخوشیان پێكڤە دژیاین، و من (12) زارۆك ژێ‌ هەبوون ( 7) كوڕ و (5) كچ بەلێ‌ (5) كوڕێن من ل گەل باب و مامێ‌ خوە ل هەوا ئەنفالان حوكمەتا گور بە گور بەرزەكرن و هەتا نوكە دبێ‌ سەرۆشینن.
هێشتا گۆت: مالا مە و خەزیرێ‌ من ل گەل ئێك بوون، وی دەمی دەرگەهێن مالێن مە بۆ پێشمەرگەی دڤەكری بوون و تایبەت شۆڕەشا گولانێ‌ و دەمێ‌ هەوا ئەنفالان دەسپێكری، مە هزر دكر وەك پێشتر دێ‌ هێرشێ‌ كەنە گوندی و جارەكا دی دێ‌ ڤەگەرین، ئەم چووینە بەرخابیری بن دارێن تیا و دووڤدا دەنگۆباس هاتن كو برەڤن ئەم چووینە گوندێ‌ (بانكا)، و هەمی پێشمەرگێ‌ دەڤەرێ‌ وێ‌ شەڤێ‌ ل وێرێ‌ كومبوون، ب ترۆمبێلەكێ‌ چووینە گوندێ‌ (باپیرێ‌) و (كەلا شێخو) و حوكمەتێ‌ هێرشی مە كر، ب چەكێ‌ گران و مە خوە پاراست لبن كەڤرەكی و ئەڤە هەمی ب شەڤ بوو، و زارۆكێن من هەمی دبچیك بوون و ماین هەتا چەك هاتیە راوستاندن، دووڤدا مە بریار دابزڤرین و ئەم گەهشتینە (سپنەی) شنی مە ئاگەه ژ خوە هەبوو، كو كوڕێ‌ مە (جەلال) ل گەل مە نینە و مابوو دخەو ل بن كەڤری و مە هێلا بوو، و خەزیرێ‌ من ژی یێ‌ نەخوش بوو و ئەم ل كورێ‌ خوە نەزڤرین، و بەردەوام بووین ل سەر زڤرینا خوە هەتا گەهشتینە گوندێ‌ (بەرۆشكا سەعدونی)، زڤرینا مە ئەو بوو چونكی رێك هاتبوونە گرتن و لەشكر گەهشتە مە و هەر وی دەمی زەلام جوداكرن، و ژن و زارۆك هێلانە ل گەل ئێك، و دووڤدا وێنێن زەلامان ل گوندێ‌ (بەرۆشكێ‌) گرتن و ترۆمبێلێن لەشكری ئینان، و ئەم هەمی پێكڤە ژن و زارۆك هاڤێتی نە تێدا هەتا مانگێشكێ‌ ئینان، دو كورێن من ل گەل مە نەبوون ل بەر پەزی بوون، و ئەو ژی ئینان و ئەم كرینە دقوتابخانا مانگێشكێ‌ ڤە، و سێ‌ رۆژا ماینە ل قوتابخانێ‌ برسی و تهێنی و خەلكی خوارن بوومە دئینان، و لەشكرێ‌ ئیراقێ‌ دەردورێن قوتابخانێ‌ گرت بوون، هەڤژینێ‌ من و كورەكێ‌ من ئینانە ل گەل مە ب وێ‌ بهانێ‌ كو هەڤژینێ‌ منێ‌ مەزن و كورێ‌ من ژی یێ‌ بچووكە بەر رەمیێ‌ ناكەڤن، و مانە ل گەل مە هەتا كەلها نزاركێ‌ و دووڤدا گۆتن لێبورین دا، گۆت كەسەكێ‌ نەكوژن دا خەلك هەمی خوە رادەست بكەت، ل كەلها نزاركێ‌ جارەكا دی زەلام ژ ژن و زارۆكان جوداكرن و هەتا كەلهێ‌ ژی مە ئاگەه ژ كورێ‌ خوە (جەلال) نەبوو ئەوێ‌ بەرزەیە.
جەلال فەتاح، كورێ‌ جویرایێ‌ ئەو زارۆكێ‌ بەرزە بەحسێ‌ وێ‌ شەڤێ‌ دكەت دەمێ‌ بەرزەبووی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: نیڤا شەڤێ‌ ژ خەو رابووم و لدووف سەرێ‌ خوە چووم و گەلەك من كرە گری و من ل قێری یا دا، و من هندەك مروڤێن مە دیتن بناڤێ‌ (عەبدولكەریم و حەجی ئوسێ‌) ومامە ل گەل وان، پاشی (عەبدولكەریم) گۆت ئەز خوە رادەستی حوكمەتێ‌ ناكەم و دێ‌ چمە ئیرانێ‌، چوو و ئەز ژی بدیف كەفتم و راوستیا گۆت هەرە ل گەل (حەجی ئوسێ‌) من یا ل گەل ئاخفتی، ئەز دێ‌ چمە (ئیرانێ‌) هەتا زڤریم (حەجی ئوسێ‌) ژی ل من بەرزەبوو و جارەكا دی مامە بتنێ‌ دونیا تاری بوو چوومە بن بەرەكی نفستم، و دو رۆژا مامە بتنێ‌ و هەتا رۆژا دی ل چیایێ‌ پاسێ‌ هاتمە خوار و من هندەك خێزان دیتن چووینە دناڤا دارو باریدا، چوومە بن دارەكێ‌ و زەلامەك هاتە دەف من و پرسیارا من كر، و هندەك خوارن بوو من ئینا و من خوار و ب رێكا وی زەلامی من مرۆڤەكێ‌ خوە نیاسی، و چوو مە ل گەل وان هەتا رۆژا دی سپێدێ‌ لەشكری دەردورێن مە گرتن ، و ترۆمبێلا ئیناینە (رەشەورێ‌) و هەر من دكرە گری بۆ دایك و بابێن خوە، و من هزر كر ئەو دێ‌ چنە ئیرانێ‌ و دێ‌ بتنێ‌ مینم، و دووڤدا ئەم ئیناینە كەلها نزاركێ‌ و دەمێ‌ هاتین خێزانا وی مرۆڤێ‌ مە گۆتن دێ‌ سەمۆنا بەلاڤ كەن هوون ڤێرە بن، و ئەز لدووف چووم من مەتا خوە (شەرمین) دیت، و من هەمی مالا خوە دیتن و گەهشتمە خێزانا خوە.
جەلال فەتاح گۆتژی: نێزیكی شەش زەلامان ل كەلها نزاركێ‌ ب بلوكان كوشتن و گەلەك قوتان و قێریێن زەلامان گۆهێن مە تژی كربوون، و جهێ‌ ڤەحواندنێ‌ نەبوو و جهێ‌ دەست ئاڤێ‌ نەبوو، و زەلام و ژن و زارۆك ژئێك جوداكرن، و باب و مامێ‌ من ل گەل برایێن من (محەمەد تاهر، شەریف، جندی) ژ مە جوداكرن ل كەلهێ‌ و برایێن من (ئەمین و فاخر) ل بەر پەزی بوون، و شەڤا بەری لێبورینێ‌ ئینانە كەلها نزاركێ‌ و ئەگەر وێ‌ شەڤێ‌ مابانە دا لێبورین ژێ‌ گریت، و مە دیتن دەمێ‌ ئینانە كەلهێ‌ و لەشكری گوپالێ‌ باپیرێ‌ من ژێ‌ ستاند و هەر دو برایێن من (ئەمین و فاخر) پێ‌ دقوتان و هەتا باپیرێ‌ من مری ئەو كول مادلێ‌ وی دا.
خانم جوەیرایێ‌ گۆت: ئەم شەش رۆژان ماینە ل كەلها نزاركێ‌ و خەلكی بوومە خارن دئینا و لەشكرێ‌ ئیراقێ‌ ئەو خارن ژێ‌ وەردگرت و دفرۆتە مە و مە بخوە ژێ‌ دكری، و دووڤدا ئەم برینە (سەلامیێ‌) ل مویسل و پازدە رۆژا ماین و لەشكرەكێ‌ ئیراقێ‌ هات كورد بوو و گۆت لێبورین دەركر، و گۆتن نەترسن ئێدی چل هەوە ناكەن بخوە سەمایێ‌ بكەن، و هەمان دەم ئەوی مرۆڤی دكرە گری ژی و هندەك زەلامێن پشتی لێبورینێ‌ هاتین ئەوا دەوات دكر، و سەما دكر و ستران گۆتن، دووڤدا دگۆتن دێ‌ هەوە رەوانەكەینە باشورێ‌ ئیراقێ‌ و پاش گۆتن لێبورین هاتیە دێ‌ هەوە رەوانەكەینە (هەولێرێ‌)، كەیفا مە هات مە هزر كر دێ‌ زەلام ژی ل گەل مەبن و ب ترۆمبێلا ڤەگوهاستیە هەولێرێ‌ و دەمێ‌ د مووسل رادەربازكرین، خەلكێ‌ مویسل ل سەر جادا ئاخفتن دگۆتن و خەلكێ‌ هەولێرێ‌ خوارن و ڤەخوارن بوومە ئینان، و دو زالگەه دانابوون دا خەلكێ‌ هەولێرێ‌ نەهێت لێ‌ خەلكێ‌ هەولێرێ‌ گەلەك هات و زالگەه ڕاكرن، و گەلەك كەل و پەل بوومە ئینا و هەتا پارە ژی ئینان و كارگەهێن بلوكا بلوك دانە خەلكی بێ‌ بەرامبەر و بێ‌ جوداهی گەلەك هاریكاریا خەلكێ‌ مەكر.
خانم جوەیرا ئەحمەد ئەو ژی گۆت: چ زەلام مە نەمابوون و ئەم ب هیڤیا خەلكی ڤە بووین، و كچەكا مەزن من هەبوو وێ‌ وەك زەلامان هاریكاریا خویشك و برایێن خوە دكر.
ل دووماهیێ‌، جوەیرا ئەحمەد گۆت: داخوازێ‌ ژ حوكمەتێ‌ دكەین هاریكاریا خەلكێ‌ مەبكەت، و زارۆكێن مە بهێنە دامەزراندن و پشتەڤانیا مە بهێتەكرن و مخابنی ڤە هەتا نوكە بۆ خێزانێن ئەنفالان چ نەهاتیەكرن، هەمان دەم جەلال گۆت: داخوازێ‌ ژ حوكمەتێ‌ كەین ئارامگەهەك بۆ كەسانێن ئەنفال بووی بهێتە دروستكرن، وكار ل سەر ئینانا روفاتێن ئەڤان ئەنفالكریان بهێتەكرن كو هەستیێن وا بۆ كوردستانێ‌ ڤەگەرن.

کۆمێنتا تە