ل وێ دەڤەرا هەلبەستێ ژیانەكێ ژ خوە رە چێ دكم
هەڤپەیڤین: دەمهات دێركی
دەما دبێژن هەلبەستڤان كەمال نەجم یەكسەر هەلبەستا ناڤێ خوە ل سەر دل دنڤیسە، و د دل دە وەكە چەمەك ئاڤێ دهەركە و خوە دگەهینە كووراهیا هەستان، تێ بیرا من. بێ گۆمان هەر هەلبەست نكارە باندۆرا خوە د وارێ نیشان، ناڤەرۆك، پەیام و زمان دە ل كەس و كەسان بكە. لێ زمان و پەیاما هەلبەستێن هەلبەستڤان كەمال نجم تە د ئێشێ دە، د ئەڤینێ دە، د وەلات دە، د بێریكرنێ دە..دكە گەرۆك و ناخوازی ژ وێ گەرێ ب داوی ببە. خوەدیێ ڤێ پێنووسا زێرین د وارێ هەلبەستێ دە كەمال نجم ل سالا ١٩٧٠ی ل باژارۆكێ گركێ لەگێیێ گرێدایی رۆژئاڤایێ كوردستانێ ژ داییك دبە و هەتا ئیرۆ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دمینە. بەرهەمێن وی یێن چاپ كری ئەڤن: ل سالا ٢٠٠٢ ئان بەرهەما وی یەكەمین ب ناڤێ كەزیزەر ژ وەشانخانەیا ئامەردا ل پایتەختا لبنانێ بەیرووت چاپ دبە. بەرهەما دویێ ب ناڤێ بیستكەك گونەه ل تیرمەها سالا ٢٠٠٦ ئان ل پایتەختا سووریێ شام چاپ دبە. سێ بەرهەمێن نڤیسكار ل باژارێ قامشلۆ چاپ دبن، یەك ب ناڤێ دلێن ناڤسەر ل سالا ٢٠١٨ ئان ژ وەشانخانەیا شلێر، قامشلۆ دانێن ب چێژا پەیڤێ دەستپێكێ ژ وەشانخانەیا شلێر و قامشلۆ شەڤبێركێن سپی ژ وەشانێن هڕكێ ل قامشلۆ.
ئەڤرۆ: برێز كەمال نەجم، ب چاڤێ هەلبەستێ هەلبەست ژبۆ كەمال نجم تێ چ واتەیێ، چما ب تایبەت هەلبەست و نە شاخەك دن ژ شاخێن وێژەیێ؟
بەرسڤ: ئەز نزانم كا هەلبەست ژ بۆ من تێ چ واتەیێ. لێ تشتا تێ بیرا من، ئەز دزانم كو دەڤەرەكە منا ئارام هەیە، دەما كو وەستیام ئان دەما ئەڤ ژیان ل من تەنگ دبە و ئەز بێ چارە دبم، بەرێ خوە ددم وێ دەڤەرا ئارام، ل وێ دەڤەرێ تشتا د دلێ خوە دە ژ خوە رە دبێژم، تشتێن كو ل دەڤەرەكە دن نكارم بێژم. ل وێ دەڤەرا هەلبەستێ ژیانەكێ ژ خوە رە چێ دكم، ژیانا كو ل دەڤەرەكە دن ب دەست من ناكەڤە. ل وێ دەڤەرێ ئازادم.
من هەلبەست نە هلبژارتیە. نایێ بیرا من كو پر پژارتە ل پێشیا من هەبوون و من ژ وان یەك هەلبژارتیە. هەر وها ئەز نزانم كا سبە ئەزێ بمینن دلسۆزێ هەلبەستێ یان نا. جارا پێشی چاخێ من خوەست تشتا د دلێ خوە دە دەربرینم، من بەرێ خوە دا واتە و پەیڤان. جارا پێشین وەختا من خوەست هەستێن خوە ڤەگوهێزم واتە و پەیڤان من بەرێ دا هەلبەستێ. دبە كو ئەڤ باندۆرا خورستیا من بە ژی، كو ئەز مرۆڤ كێم دپەیڤم، دبە كو باندۆرا شێوەیێ ژیانا من بە ژی، كو د وێ دەمێ ئەز ب خەباتەكێ مژوول بووم، جهەكی من تونە بوو، دەرفەتا من تونە بوو ب رۆژان ل جهەكی راوەستم و رۆمانەكێ یان چیرۆكەكێ بنڤیسم.
ئەڤرۆ: چ تێكلیا هەلبەستێ ب جیهانا ڤەشارتییا كەمال نجم رە هەیە، گەلۆ هەلبەستێ كەمال نجم جیهانا وییا نایێ ناسكرنە؟
بەرسڤ: مرۆڤێ كو ناپەیڤە جیهانەكە تارییە، نایێ ناسكرن مینا سەبەتەكە گرتییە، كەس نزانە كا د هوندرێ وێ سەبەتێ دە تاری هەیە لێ رۆنی، ئارامی هەیە لێ ئێش و ئازار. لەوما ئەگەر پەیڤ كلیتا ناسكرنا مرۆڤانە، وها ژی هەلبەست كلیتا جیهانا هەلبەستڤانانە. چاوا من د بەرسڤا پرسا پێشی دە ژی گۆت، هەلبەست دەڤەرا هەلبەستڤان دكارە ل ور جیهانەكە خوەیا دن ئاڤا بكە، ل ور تشتێن كو ل جیهانا ئاسایی نكار بێژە و بژی، دبێژە و دژی.
لەوما، ئەرێ، هەلبەست جیهانا منا هوندرینە، جیهانا منا نەپەنییە.
ئەڤرۆ: ل گۆر كەمال نەجم، هەلبەست دكارە وەكە سیاسەتێ باندۆرا خوە ل جڤاكێ بكە، چ تێكلیا هەلبەستێ ب سیاسەتێ رە هەیە، یان هەلبەست جیهانەكە ب سەرێ خوەیە؟
بەرسڤ: دبە كو مەبەستا وە ژ گۆتنا (سیاسەت)ێ، بیر و بۆچوون و ئایدەلۆژیا بە. یان ژی مەبەستا وە گرێدان و تێكلیا ب دۆزا ئازادیا گەل و وەلات رە بە. لێ هەر چ بە ژی. ب نێرینا من هەلبەست هەیینەكە پاكە. نابە كو مرۆڤ بەراوەردی سیاسەتێ بكە. لێ هەلبەست ژ خوە بیر و باوەری و بۆچوونە. هەلبەست ئەو هەیینا كو دلێ مرۆڤان و گیانێ مرۆڤان ئارام و پاك دكە. ژ خوە مرۆڤێن ئارام و پاك دكارن خوەدی دۆز بن، دكارن ژ بۆ ماف و ئازادیێ تێبكۆشن. هەلبەست ژ جڤاكێ و مرۆڤان رە نابێژە، ئەڤ رێیا ئازادیێیە، ئەڤ شێوەیێن تێكۆشینێ نە، ئەڤ رێیا راستە. لێ هەلبەست هشێ مرۆڤان سایی دكە، گیان و دلێ وان پاك دكە كو ئێدی بخوە ل رێیێن ئازادیێ بگەرن.
لێ بێ گۆمان، د رەوش و هالێ هەیی دە، هەلبەست و هەلبەستڤان نە خوەدیێ وێ كارینێ و باندۆرێ نە ل سەر جڤاكێ.
ئەڤرۆ: هەتا ئیرۆ ٥ یان ٦ بەرهەمێن كەمال نجم چاپ بوونە، چما؟ یان ژی پر بەرهەم یان كێمبوون نە مەرجن؟ نەخوە سەدەما خوە ئابۆرییە؟
بەرسڤ: هژمارا بەرهەمان و پرتووكان یان هەلبەستان، نە پیڤانا هەلبەستڤانیێیە. لێ هەلبەت هن سەدم ژی هەنە كو چما من كێم بەرهەم وەشاندنە.
ئەم تێكەڤن مژارا ئالۆزی و پرسگرێكێن چاپێ و وەشان و بەلاڤكرنێ ئەم ژ ناڤ دەرناكەڤن. ملەتەكی بێ وەلات بە، نكارە بەهسا وەشانگەری و بازارا پرتووكان بكە. هن تشت وەكە زنجیرێ ب هەڤوو دن ڤە گرێدایی نە ژ هەڤ جودا نابن. ئەگەر پرتووك تونە بن خوەندن تونە، لێ ئەگەر خوەندن و كرینا پرتووكان ژی تونە بە، دێ بازارا پرتووكان چێنەبە، بازار نەبە پرتووك ژی تونە نە. ئەگەر وەشانخانەیەك بخوازە پرتووكا كەمال نەجم چاپ بكە و بوەشینە، پێویستە بازارا وێ پرتووكێ ژی هەبە كو وەشانخانە سوودەكێ ژێ بگرە و كاربە پرتووكەكە دن ژی بوەشینە. هەر وها یەكی نڤیسكار ژی كو سوودەكە دراڤی ژ بەرهەمێن خوە نەگرە دێ نەچار بمینە كو ژ خوە رە ل كارەكی دن بگەرە، وها ئەڤ مەسەلە ولۆ گرێك و درێژە.
تشتا نها ل هەموو دەڤەرێن كوردستانێ هەیە، نە وەشانگەریەكە تەكووزە. تەنێ هنەك كورد رابوونە ژ خوە رە دبێژن كا ئەم ژی وەكە وەلاتێن خەلكێ وەشانخانەیەكێ ئاڤا بكن، هن پرتووكان چاپ بكن، جارنا ژی هن پێشانگەهان لدار دخن. لێ وەشانگەری نەبوویە پیشە و بازارا وێ ژی چێنەبوویە.
تا نها ٥ بەرهەمێن من چاپ بوونە، ب ناڤ ئەز خوەدیێ ٥ بەرهەمانم، لێ ئەز ب خوە نها هەرم بازارا پرتووكان دبە كو پرتووكێن خوە نەبینم.
ئەڤرۆ: برێز كەمال نەجم، ئیرۆ ژی تو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ دژی، ل گۆری دتینا تە ئاستا هەلبەستێ ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ چاوایە، چ جوداهی د ناڤبەرا سالێن هەشتی و نۆتی و نها دە هەیە د وارێ هەلبەستێ دە؟
بەرسڤ: هەلبەت جوداهیەكە مەزن هەیە. ب كێمانی ئەو مەرج و ئاستەنگیێن كو بەرێ هەبوون نها رابوونە. دەرفەتێن چاپكرنا پرتووكان چێ بوویە، دبستان و زانینگەه هاتنە ئاڤاكرن. ب پربوونا هژمارێ ناڤەرۆك ژی باشتر دبە. ئانگو ئەگەر ئەم بێژن د سالێن نۆتی دە ٢٠ هەلبەستڤانێن كورد هەبوون، ژ وانان ١٠ هەلبەستڤانێن باش بوون و هەلبەست پێش خستن. نها ٥٠ هەلبەستڤان هەنە، دبە كو ٢٥ ژ وان باش دنڤیسن. وەكی دن وەختا كو هژمارا هەلبەستڤانان و هژمارا هەلبەستان و پرتووكان زێدە دبە، ئاستا چێژگرتن و تێگەهیشتنێ ژی پێش دكەڤە، ئێدی خوەندەڤان دكارە زانبە كا كیژان هەلبەست قەلسە و كیژان باش و تەكووزە، ئێدی خوەندەڤان دكارە ژ خوە رە هەلبژێرە كا دێ چ بخوینە، ژ بەر پژارتە ل پێشیا وی پر بوون. لەوما مرۆڤ دكارە بێژە كو ئاستا هەلبەستێ د دەما مەیا نها دە ژیا سالێن نۆتی پێشكەتیترە.
ئەڤرۆ: ب گشتی، ئاستا هەلبەستا كوردی چاوا دبینی؟
بەرسڤ: تشتا كو مە ژ بۆ رەوشا هەلبەستێ ل رۆژئاڤا گۆت، مرۆڤ دكارە ژ بۆ هەلبەستا كوردی ب گشتی ژی بێژە. چ بەرهەم بە، دەما كو بەردەوام بە، رانەوەستە، دێ ب دەمێ رە پێش بكەڤە. هەلبەست ژی ولۆیە، ل هەر دەڤەرێن كوردستانێ هەلبەستڤان هەنە و ب بەردەوام دنڤیسن، نفشەك دچە یەكی دن تێ، بەرهەڤكرن چێ دبە، ئەزموونێن جودا چێ دبن، ئاستا چێژگرتن و تێگەهشتنێ بلندتر دبە، لەوما ئاستا هەلبەستێ ب گشتی ژ بەرێ باشترە
ئەڤرۆ: گۆتنا داوی؟
بەرسڤ: هەر هەبن، سپاس ژ بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ كو ئەڤ دەرفەت دا مە. هەر سەركەفتی بن.
