پهروهردا مرۆڤى و ههڤدژیا كهسایهتى
جوان عزهت/ پشكا سێ
كارتێكرن و كارلێكرنا ههڤدژیان دهستپێكا گوهۆرینا جڤاكێن شارستانى یه، ههر كهسهك ل گۆر پیڤهرێن كهتوارێ جڤاكێ خوه برێڤه دچیت سهرهرایى وێ ل دووڤ خۆشى، دهمامكرنا ناڤداریا خوه و پلهیێن دهستههلاتداریێ ژى ههولددهت جهێ خوه د ناڤ جیهانا بازاریا ژینگههێ ببینیت، بۆ هندێ كو د هزركرنا خوه دا ببیته تاكهكێ نموونهیى، داكو هندهك داهێنانێن جودا بئافرینیت، بهلێ چونكو ناخێ مرۆڤى گهر تووشى كومهكا ئاریشان و ههڤدژیان نهبیت نهشێت چ داهێنان بكهت. لهورا ئهم دژین دا بینه بهرههمێ كهسایهتیهكا ب هێز و واتهدار، نهكو دا ببینه بهرههمێ دهستێ نهزانینێ.
نهمازه ئێك ژ وان سالۆخهتێن كو بهرێ مرۆڤى ددهته نێزیكبوونا رێیێن ب پێگیر و قانوونى ساخلهتێ سهرهكى ئهوه، ههڤبهركرنا مرۆڤى ل گهل شوونگرێن مرۆڤى ژ جودابوونا ساخلهتێن ئاژهلى، دهمێ مرۆڤ دبێژیت ئهز دشێم ببمه خودانێ بهاترین پرۆسێسا ژیانێ، هینگێ مرۆڤ ههستهكێ ددهته خۆیهتیا خوه كو دشێت ب رێكا شوناسیا خوه شیانیێن باندۆرێ ل سهر ههست و كریاریێن كهسێ بهرامبهر بكهت ب تایبهتى پڕانیا وان تاكێن بهر ب ئاستێ (شههرهواریێ ـ شارستنانى) یێ ڤه دچن پێكۆلێ دكهن كو د گریێا خوه كێم دیتنێ دا پتر كار ل سهر خوه بكهن، داكو ل سهر فهرزكرنا بریارێن خهلكهكێ نه بنه جهێ شهمزارى، لاوازى و بێ باوهریێ ههروهها ل سهر ئاراستهیا وان نهبنه جهێ گومان و پهنابرنا ئاستێ كوولهتیێ، چونكو دهمێ مرۆڤ د گههیته ئاستێ ئاشۆپكرنێ، هینگێ د تهخهیولا خوه دا هۆسا هزردكهت گهر چهند یێ تێگههشتى تر بیت، هۆسا پتر دزانیت كا قهبوولكرن یانژى دژبهریكرن و دوژمینیا خهلكهكێ ل گهل وى چیه یان وى چاوان د سهلمینیت؟! بوویه ئهڤ مرۆڤه ههولدهت پتر ل سهر چهمك و كارڤهدانێن گێریا كاملانیێ خوه بهر ب پێشڤه ببهت، ژبهركو ئهو دزانیت گرێیا راوهستیانێ بتنێ بهرهڤانیێ ژ وان كهسان دكهت ئهویێن ل سهر ملك و ئیرادهیا پرهنسیپێن سهپاندى خوه ب مرۆڤ دزانیت.
ب ڤى ئهنجامى، مهترسیدارترین نهساخیا كو د ناڤ جڤاكى دا بهربهلاڤ دبیت، نهخوهشیا جورێن دیناتیێ یه ئهوا وهردى ب ناڤێ (شیزۆفرینایێ) ناڤ كریى و ئهم رۆژانه رووبهروى دبین، ئانكو دوركهتبوونا مرۆڤى ژ جیهانا سهردهم و ڤهدهربوونا جڤاكى ژ بوویهرێن دورهێلى، ئهڤ چهند دووریاتیێ د ناڤبهرا تهخ و چینێن جڤاكى و مرۆڤ بۆ مرۆڤى و هۆز بۆ هۆزێ دا بهرپادكهت، بۆ هندێ كو تاكى ژ جیهانا وى یا مودێرن بهر ب جیهانا وى یا تارى ڤه ببهت و ههست پێ كهت ههمى خالێن وى یێن مرۆڤبوونێ لاوازى پێڤه دیاره و ب كێر چ ژیانیێن ههژى ئاستێ بلند ناهێت، د راستیێ دائهڤه ئێك ژ وان پێڤهریێن خهلهت گههاندنێ یه، كو تاك هۆسا هزردكهت د ئاشۆپا خوه دا ئهو تاكهكێ شارهزایه و حهژ پله و شیانیێن خوه یێن دیاردكهت، بهلێ بهرامبهر خهلكهكێ دبیته تاكهكێ تهپهسهر و هۆسا هزردكهت خهلكهك یێ دژى وى كاردكهت بێ كو هایا خهلكى ژ ڤێ چهندێ ههبیت هۆسا تێگههشتیه رهنگه بۆ وى جهێ كێماسیێ یه و مهرجه د قالبێ خوهجهیێ دا راوهستیت بێ كو بهر ب لۆژیكێ لڤینێ بچیت.