په‌یه‌ده‌ د ناڤبه‌را چه‌كۆچێ توركیا و سندانێ رژێما سووریێ دا

په‌یه‌ده‌ د ناڤبه‌را چه‌كۆچێ توركیا و سندانێ رژێما سووریێ دا

80

گومان تێدا نینه‌ ئه‌و ژى كو وه‌ك چریسكا بابه‌لیسكا ئه‌ڤا دبێژنێ بهارا عه‌ره‌ب گه‌هشتیه‌ سووریایێ رژێما به‌شار ئه‌له‌سه‌دى بێ گیرۆبوون ده‌ڤه‌رێن كوردنیشین بێ مه‌رج و شه‌ڕ راده‌ستى په‌یه‌دێ كرن كو ئه‌ڤێ ئێكێ ژى رامانا خوه‌ هه‌یه‌، ئه‌و ژى كو نه‌ ژ به‌ر چاڤێن كلێن كوردین رۆژئاڤا و ب تایبه‌تى په‌یه‌دێ كو هه‌تا نوكه‌ ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌ دبن كونترۆلا په‌یه‌دێ ڤه‌نه‌ و ب ئاگر و ئاسنى سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل خه‌لكێ سڤیلێ رۆژئاڤا دكه‌ن و ب تایبه‌تى ئه‌و پارت و لایه‌نێن دژى و نه‌ ل گه‌ل سیاسه‌تا وێ ئه‌نه‌كه‌سه‌ ركه‌به‌رێ وێ وه‌ك نموونه‌ كو په‌یوه‌ندیێن رژێمێ ل گه‌ل په‌یه‌دێ د ئاسته‌كێ نۆرمال دانه‌ وه‌كو دبێژن ل سه‌ر حسابا لایه‌نێن دى خوه‌ كریه‌ بانه‌ك و باگوردانه‌ك، كو رژێم ژى نه‌جهێ باوه‌ریێ یه‌ ودیوارێ ل سه‌ر به‌فرێ یه‌ كو وه‌سا دیاره‌ په‌یه‌ده‌ ل گه‌ل هرچێ چوویه‌ د جوهالى دا كو هه‌ر ئێك رژێم و په‌یه‌ده‌ ڤێ ئێكێ ب به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دده‌نه‌ زانین و ئه‌م هه‌موو دزانین و یا ئه‌شكه‌رایه‌ كو په‌یه‌ده‌ یا ب هنده‌ك لایه‌نان ڤه‌ گرێدایه‌ ئه‌و ژى كو بریار ورێنه‌مایێن وان جێبه‌جێدكه‌ت ئه‌ڤه‌ ژ لایه‌كى ڤه‌ و ژلایه‌كێ دیڤه‌ ژ به‌ر كو رژێم ژى یا تووشى ڤێ قه‌یرانا سیاسى و ئابوورى بوویه‌، هه‌ر وه‌سا شه‌رێ وێ ل گه‌ل ئوپوزسیۆنا توندره‌و داعش و فه‌تح ئه‌لشام و.. هتد و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ل گه‌ل ئوپوزسیۆنا میانره‌و ((معتدل)) وه‌ك ئارتێشا ئازاد و سۆپایێ سووریا دیمۆكرات و… هتد ژ به‌ر وه‌ك مه‌ ئاماژه‌ پێ داى كو په‌یوه‌ندیێن په‌یه‌دێ ل گه‌ل ڤان هه‌ردو گرۆپێن ئوبوزسیۆنێ نه‌ د نۆرمالن و د باشن و هه‌ر وه‌سا كو ل گه‌ل توركیا گه‌هشتینه‌ ئاسته‌كێ مه‌ترسیدار و تێكچوونا په‌یوه‌ندیێن وێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌ڤ هه‌ردوكه‌ دهه‌ڤسنۆرن ل گه‌ل رۆژئاڤا. ئه‌ڤجا په‌یه‌دێ و رژێما سووریێ ب فه‌ر دیت كو خوه‌ ب ده‌نه‌ ل گه‌ل ئێك و پێكڤه‌ كار بكه‌ن ل دژى هه‌ردو گرۆپێن ئوپۆزسیۆنێ و ركه‌به‌رێ وان لایه‌نێ كوردى كو ئه‌و ژى ئه‌نه‌كه‌سه‌یه‌. چونكو چاره‌نڤێسێ هه‌ردویان ئانكو رژێمێ و په‌یه‌دێ یێ پێكڤه‌ گرێدایه‌ هه‌ر چه‌نده‌ به‌لكى هه‌ردو خوه‌ ل سه‌ر پیان بگرن و به‌رده‌وامیێ ب ده‌نه‌ حكومرانیا خوه‌ یا شاش و نه‌دروست یا دیاره‌ ژبه‌ر سیاسه‌تا په‌یه‌دێ یا تاكه‌ره‌وى كو ژ چه‌ندین كوربه‌ند و جڤین وكۆنفراس و خرڤه‌بوونێن هاتینه‌ دانان و ته‌رخانكرن ژ بۆ دیتنا چاره‌سه‌ریه‌كێ ژبۆ كێشه‌یا سووریێ یا ئالۆز كو په‌یه‌ده‌ هاتیه‌ پشت گوهاڤێتن ونه‌داخوازكرن جڤینێن جنێف و كۆنفراسێ ئه‌ستانه‌ وه‌ك نموونه‌. هه‌ر وه‌سا دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین كو په‌یه‌ده‌ ل جه‌م زۆربه‌ى وه‌لاتێن رۆژئاڤا و ئه‌مریكا و ب تایبه‌تى توركیا ئه‌و ژى كو ب رێكخراوه‌كا تیرۆرستى دهێته‌ زانین كو هه‌ر ژ به‌ر ڤێ ئێكێ ژى نه‌هێلابوو كو پشكداریێ د رزگاركرنا منبج و ئه‌لباب و هه‌تا دگه‌هیته‌ ره‌قایێ دا بكه‌ت كو توركیا رۆله‌كێ كاریگه‌ر و به‌رچاڤ هه‌بوویه‌ د ڤێ چه‌ندێ دا. هه‌ر وه‌سا دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین كو په‌یه‌ده‌ و رژێم ژى ل گه‌ل ئێك و پێكڤه‌ ناگونجێن كو چه‌ندین جاران ئه‌ڤ چه‌نده‌ بوویه‌ ئه‌گه‌رێ په‌یدابوونا گرژى و ئالۆزى وپ شه‌رچوونێ د ناڤبه‌را وان دا و ب تایبه‌تى ل قامشلۆ وحه‌سه‌كێ و …هتد و هه‌ر وه‌سا دیاره‌ كو ره‌وشا په‌یه‌دێ ژى زۆر یا ئالۆزه‌ چنكو هه‌ڤالێن وى َكێمترن ژ ركه‌به‌رێن وێ وكه‌فتیه‌ د ناڤبه‌را چه‌كۆچێ رژێما سووریایێ وسندانێ توركیێ دا ئه‌ڤجا ته‌ نه‌ڤێت ره‌وشا وێ یا چاوا بیت واته‌ كو دڤێت په‌یه‌ده‌ بریار ورێنه‌مایێن رژێمێ و هه‌تا ئیرانێ جێ به‌جێ بكه‌ت و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ ئه‌وژى كو هه‌ر ده‌م یا دبن هه‌ره‌شه‌ و گه‌فێن توركیێ دا، هه‌ر د ڤى كڤانى دا كو وه‌سا دیاره‌ سه‌رۆك و ئیداره‌یا نووى یا ئه‌مریكا ژى وه‌كى یا به‌رێ گرنگیێ ناده‌نه‌ په‌یه‌دێ ئه‌وژى كو ل دووڤ داخویانیێن هنده‌ك به‌رپرس و سه‌ركرده‌یێن ئه‌مریكا له‌ورا ئه‌مریكا ل گه‌ل بریارا داخوازكرنا توركیا ئه‌و ژى ژ بۆ چێكرنا ده‌ڤه‌ره‌كا ئارم ل سه‌ر سنۆرێن توركیا ل گه‌ل رۆژئاڤا كو په‌یه‌ده‌ ب ڤێ ئێكێ دلگرانه‌ و قه‌بوول ناكه‌ت. ب دیتنا من كو په‌یه‌دێ پێگه‌هه‌كێ باش نابیت پشتى روخاندنا رژێما سووریێ كو هه‌كه‌ كوردان رۆله‌ك هه‌بیت ژى د حكومرانیا سووریا نووى دا په‌یه‌دێ چ رۆل نابیت، چنكو په‌یه‌ده‌ ڤێ گاڤێ نوونه‌راتیا كوردێن رۆژئاڤا ناكه‌ت وه‌ك مه‌ئاما ژه‌ پێ داى فرامۆشكرنا وێ د هه‌ر كۆنفراس و جڤین و كوربه‌نده‌كێ گرێداى بیت ب قه‌یرانا سووریێ ڤه‌ كو لایه‌نێ دیتر ركه‌به‌رێ وێ كو ئه‌و ژى ئه‌نه‌كه‌سه‌یه‌ دهێته‌ داخوازكرن كو زۆربه‌ى وه‌لاتان دانپێدانێ پێ دكه‌ن و ب نوونه‌رێ شه‌رعى و راسته‌قینه‌ یێ كوردێن رۆژئاڤا دده‌نه‌ زانین ئه‌ڤه‌ لایه‌كى ڤه‌ و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ كو ئه‌نه‌كه‌سێ جه‌ماوه‌ره‌كێ هه‌ره‌ باش هه‌یه‌ ل رۆژئاڤا. یا دروست ئه‌وه‌ كو كوردێن رۆژئاڤا و ب تایبه‌تى ئه‌و ژى هه‌ردو لایه‌نێن ركه‌به‌ر ئه‌نه‌كه‌سه‌ و په‌یه‌ده‌ ده‌ستێن خوه‌ تێكبگرن و ب برایانه‌ و هه‌ماهه‌نگى كاربكه‌ن و ناڤمالیا خوه‌ بپارێزن و ناكۆكیێن خوه‌ ب ده‌نه‌ لایه‌كى و به‌رژه‌وه‌ندیێن ملله‌تى ل به‌رچاڤ وه‌ربگرن ئه‌وژى كو هه‌ر دو لایه‌ن د پابه‌ند و پێگیر بن ب بریار و رێنمایێن جڤینێن هه‌ولێر ودهۆك كو هاتینه‌ ئه‌نجامدان د ناڤبه‌را وان دا و ب سه‌رپه‌رشتیا سه‌رۆك مه‌سعود بارزانى. كو د ڤێ ره‌وشێ دا لێكنێزیكبوونا وان و پاراستنا ناڤمالیا وان گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌، ئه‌و ژى كو دڤێت مرۆڤ چ جاران ب وه‌ریسێ خه‌لكى نه‌چیته‌ كه‌ڤرى وه‌كى دبێژن سیارێ خه‌لكى هه‌ر یێ په‌یایه‌ و بلا هه‌ردو لایه‌ن باش بزانن كو ڤێ گاڤێ سووریا ل سه‌ر سێله‌كا شاریایه‌ به‌س خودێ دزانیت كانێ دێ پاشه‌رۆژا وێ چبیت ودێ به‌ره‌ ب كیژ كنارڤه‌ چیت وه‌ك دبینین كو سووریا وه‌ك كه‌له‌خه‌كێ مرى لێ هاتیه‌ هه‌ر ئێكى دڤێت بخوه‌ داده‌تێ و به‌هرا خوه‌ ژێ راكه‌ت.

کۆمێنتا تە