ئافرهت و هێزا كاری
زهری نهوزاد
جڤاكێ كوردستانێ د قووناغهكا گهلهك گرنگ دا دهربازدبیت و د گهلهك بیاڤان دا، ئهم دبێژینێ قووناغا ڤهگوهاستنێ، ئانكو ژ بهر كارتێكرنا تهكنیك و تهكنولۆجیێ ئێدی ئافرهتا كورد ژی حهز ناكهت تنێ ل مالێ بیت و دڤێت هێز و شیانێن خوه ل دهرڤهی خێزانێ بمهزێخیت و بێگومان ئهو یهك ژی مافێ سروشتی یێ ئافرهتێ یه، ئافرهتا كورد د دیرۆكێ دا ههتا نها سهلماندیه كو شیایه د گهلهك قووناغێن سهخت و دژوار دا ل گهل زهلامی كارێن مهزن بكهت، ژ بهر هندێ ژی ئهڤرۆكه ئافرهتا كورد ب مافێ خوه یێ ههرێ سروشتی دزانیت كو د پێشڤهبرنا بیاڤێن ئابووری، سیاسی و جڤاكی دا خوهدان رۆل بیت.
سنۆرداركرنا ئافرهتێ د ناڤ مالێ دا بێگومان مهزنترین زۆلمه كو ل ئافرهتێ بهێته كرن، چونكو ژ ئالیهكێ شیانێن وێ ههموو ژناڤ دچن و ل ئالیێ دی ژی دهمێ ئافرهت تنێ د ناڤ مالێ دا یا سنوردار بیت بێگومان دێ تووشی گهلهك ئاریشان بیت و ئهو یهك ژی وه دكهت كو ئاریشێن جڤاكی ژی ل گهل خوه دروست بكهت، ژ بهر هندێ ژی دهم یێ هاتی كو ئێدی ب چو بههانان ئاستهنگی ل ههمبهر شیانێن ئافرهتێ نههێنه دروستكرن و پێدڤیه حوكمهتا ههرێما كوردستانێ و ئالیێن پهیوهندیدار ژی ب ههموو رهنگهكی پشتهڤانیێ ل شیانێن ئافرهتێ بكهن دا ئهو وێرهكی ل نك ئافرهتێ ژی دروست بیت كو بشێت ب پرۆژێن خوه پشكداریێ د ئاڤهدانی و پێشڤهبرنا جڤاكێ كوردستانێ دا بكهت.
بێگومان كهسایهتی و سروشتێ ئافرهتا كورد جوداهی و تایبهتمهندیێن خوه ههنه و ئهو تایبهتمهندی ژی دشێت گهلهك مفایێن خوه یێن مهزن و باش بۆ جڤاكێ مه ههبیت، نابیت رێگری ل ئافرهتێ بهێتهكرن، چونكو جڤاكێ كوردستانێ پێدڤی ب دهنگ، رهنگ و شیانێن ئافرهتا كورده و ئهڤرۆكه ئافرهتا كورد دشێت ب پرۆژێن خوه یێن جودا و تایبهت د گهلهك بیاڤان دا خزمهتا جڤاكێ بكهت، گهلهك تایبهتمهندی و كهلتورێ كوردی ژ ئالیێ ئافرهتێ ڤه هاتینه پاراستن و ئهڤرۆكه ئافرهت دشێت ب تهكنۆلۆجیهكا نوو خزمهتێن بهرچاڤ بۆ جڤاكی بكهت.
دڤێت ژبیر نهكهین كو ئافرهت ئهڤرۆكه هێزهكا مهزن یا كاری یه، نابیت تنێ ئهم وهسا هزر بكهین كو ئافرهت تنێ دشێت د كارێن ئیداری دا پشكدار بیت، بهلكو دڤێت رێگری بۆ شیانێن وێ نههێنه دروستكرن و ئهو دهلیڤه بۆ بهێته دان دا بشێت داهێنانێن مهزن بكهت، ئهڤرۆكه ل گهلهك وهلاتێن جیهانێ ئافرهت بووینه هێزا مهزن یا كاری و ژ بلی هندێ كو خێزانا خوه خوهدان دكهن شیاینه د گهشهپێدانا ئابووری یا وهلاتی دا خوهدان رۆلهك سهرهكی بن، بێگومان دڤێت ههمان تشت ل كوردستانێ ژی بهێته كرن و ئهو دهلیڤه بۆ ئافرهتان بهێته دان دا بشێن پرۆژێن خوه پێشكێش بكهن و هندهك سازی یان ژی سهرمایهدار پشتهڤانیێ ل وان بكهن دا روویێ گهش یێ جڤاكێ كوردستانێ پتر دیار بیت.
ههكه ئهم بهرێ خوه بدهینێ ئهڤرۆكه گهلهك بهرههمێن جودا جودا ژ دهرڤه دهێنه كوردستانێ، لێ ئهز ب باوهرم ههكه هاریكاریا ئافرهتێ بهێته كرن ئهو دشێن ب پرۆژێن خوه یێن تایبهت گهلهك ژ وان بهرههمان ل كوردستانێ بهرههم بینن و پێشكێشی جڤاكی بكهن، ژ بهر هندێ ژی دبێژم ئافرهت دشێت ببیته چهرخا مهزن یا گهشهپێدانێ و ب هزرێن خوه یێن تایبهت دشێت گهلهك گوهۆرینان بكهت، تنێ یا دهێته خواستن ئهوه كو ئاستهنگی ل ههمبهر پرۆژێن ئافرهتێ و هێزا وی یا كاری نههێته دروستكرن و ئهو هاریكاریا بۆ زهلامی و پرۆژێن وێ دهێته كرن بۆ پرۆژێن جودا و تایبهت یێن ئافرهتێ ژی بهێنه كرن، وی دهمی كوردستان دشێت د بیاڤێ گهشهپێدانا ئابووری دا گهلهك قووناغێن مهزن دهرباز بكهت.