ئالایێ كوردستانێ بلا بمینیت هه‌رده‌م خیڤه‌ته‌كا مه‌زن یا ئێكگرتنا كوردان
محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدی
ئالایێ كوردستانێ ئێكه ژ ره‌گه‌ز و بنه‌ماێین ده‌وله‌تبوونێ یێن هه‌ره گرنگ و زێندی، سیمایێ حوكمرانیێ و شارستانیێ و مێژۆیه‌كا ره‌سه‌ن كه‌ڤنار، وه‌كو یا دیار ل خوارێ، رۆژا ئالایێ كوردستانێ یێ پیرۆز 17 كانوونا ئێكێ ژ هه‌رسال، یا فه‌ره ئه‌م بێژین، ئالایێ كوردستانێ دێ مینیت ئه‌و خیڤه‌تا مه‌زن یاهه‌موو كوردان ل ژێر ڤێ خیڤه‌تێ دگه‌هینیته ئێك و ژێرسیبه‌را ڤێ ئالایێ پیرۆز و ره‌نگین بزاڤا رزگاریخوازیا كوردان یا پڕ كار و خه‌بات و خوینا هزاران شه‌هیدێن هه‌رده‌م ساخ یا ب رێبازه‌كا پیرۆز و شۆره‌شگێر یا برێڤه‌چووی و یا برێڤه‌دچیت، ب كاروانه‌كێ به‌رده‌وام كو جهێ رێز و ته‌قدیرا ملله‌تێ كوردانه، هه‌ژی ئاماژێ و گۆتنێ یه ملله‌تێ كورد مێژوویه‌كا دوور و درێژ یا هه‌یی ب هه‌بوونا ئالایێ خوه كو دزڤریته به‌ری زایینی، هه‌ر ژ ئالایێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌ر دگۆتێ (ده‌رفیشی كافیانی)، هه‌روه‌سا ئالایێ ده‌وله‌تا (میدیا) ب ره‌نگێن كه‌سك و سۆر و سپی، و یێ كانزانیا (كانزانی) به‌ری سێ هزار سالان، و یێ میرنشینا سۆران 1816ـ 1856 ب ره‌نگێ ره‌ش و سپی، و یێ ئیمبیراتۆریا ساسان و یێ (سه‌لاح الدین الایوبی) و یێ میرنشینا بۆتان و ل سالا 1920 و ل باژێ ئسته‌نبۆلێ كۆمه‌لا رێكخراوێن جڤاكی رابۆ ب دزایین و ئاماده‌كرنا ئالایێ كوردستانێ بۆ جارا ئێكێ و هاته بلندكرن ل ده‌ڤه‌رێن رزگاركرین، ل ده‌مێ شۆرشا ئاگری 1927ـ 1930 ب قومانداریا جینه‌رال ئیحسان نووری پاشا. ئالایێ شاهێ كوردستانێ ژ لایێ شێخ مه‌حموودێ حه‌فید هاته بلندكرن ل سه‌ربانێ (مزگه‌وتی گه‌ور) جامعا مه‌زن ل سلێمانیێ ل 17/9/1922 ب ره‌نگ كه‌سك د نیڤێ دا بازنه‌كێ سۆر و د نیڤێ دا وێنێ هه‌یڤێ. ل 17/12/1945 ئالایێ كوردستانێ ل گۆره‌پانا چارچرا ل مهاباد هاته بلندكرن ب رێوره‌سمێن هه‌ژی و ئاماده‌بوونا ژماره‌كا مه‌زن یا سه‌كردێن كوردان ل گه‌ل وانا بابێ روحی یێ نه‌ته‌وا كورد بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا دگه‌ل دا500 قاره‌مان. ل 22/1/1946 ل ژێر سیبه‌را ڤێ ئالای كۆمارا كوردستان ل مهاباد هاته راگه‌هاندن ب سه‌رۆكاتیا پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د، ل 16/12/1946پشتی هه‌لوه‌شاندنا كۆمارا كوردستان ئالایێ كوردستانێ هاته راده‌ستكرن ژلایێ پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د ڤه ب ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا و گۆت من كه‌س نه‌دیت وه‌كو جه‌نابێ ته یێ ئه‌مین و زێره‌ڤان ڤی ئالایی بپارێزیت. ئه‌ڤجا بلا نه‌حه‌ز و ره‌گه‌زپه‌رست بزانن ل ده‌مێ كوردان ده‌وله‌ت و ئالا هه‌یین ل ده‌ڤه‌رێ چ ده‌وله‌ت و ئالانه‌بوون، لێ قه‌دا ب زه‌مانی و خیانه‌تكاران بكه‌ڤن. سوپاس بۆ خودایێ مه‌زن دلۆڤان ئه‌ڤرۆ ئه‌گه‌ر جێوازی و ئایدۆلوجیێن جودا جودا هه‌بن ناڤ كوردان دا، ئالایێ كوردستانێ خیڤه‌ته‌كا مه‌زنه‌كورد هه‌می پێكڤه خوه كۆم دكه‌ن و خه‌باتێ دكه‌ن ل ژێر قودسییه‌ت و سیبه‌را ڤی ئالایێ پیرۆز، ئالایه‌كێ فه‌رمی یه یێ كوردستانێ ل هه‌مێ جه و ده‌ڤه‌ران. پیرۆزبیت رۆژا ئالایی ل هه‌می كوردان، و دێ مینیت هه‌رده‌م یێ به‌رز و بلند ل هه‌می جه و زمانان، ب ئێكرێزیا هه‌موو پارت و لایه‌ن و ته‌خ وچینان و رێخستنا مالا كوردی و ئه‌و خیڤه‌تا مه‌زن یا كوردان ب ئانه‌هیا خودایى.
