ئالایێ كوردستانێ دێ مینیت هه‌رده‌م یێ به‌رز و بلند
محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدی
ب هه‌لكه‌فتا رۆژا ئالایێ كوردستانێ یێ پیرۆز ١٧ كانوونا ئێكێ ژ هه‌رسال، ده‌ستپێكێ یا فه‌ره ئه‌م بێژین ئه‌وێن سڤكاتی ب ڤی ئالایێ ره‌نگین كرین و سۆتین ل رۆژا ١٧/١٠/٢٠٢٠، ل ده‌مێ ژماره‌كا ره‌گه‌ز په‌رستنا و شۆفینیان باره‌گایێ پارتی دیمۆكراتی كوردستان ل به‌غدا ئاگر به‌ردایێ و سۆتی، شه‌ر مزارو رسوا دكه‌ین و نه‌عله‌تان لێ دبارینین به‌رانبه‌ری ڤی كارێ چه‌په‌ل. هه‌ژی ئاماژێ یه و گۆتنێیه ملله‌تێ كورد مێژوویه‌كا دوور و درێژ یا هه‌یی ب هه‌بوونا ئالایێ خوه كو دزڤریته به‌ری زایینی، هه‌ر ژ ئالایێ كاوه‌یێ ئاسنگه‌رد گۆتێ (ده‌رفیشی كافیانی)، هه‌روه‌سا ئالایێ ده‌وله‌تا (میدیا) ب ره‌نگێن كه‌سك و سۆر و سپی، و یێ كانزانیا (كانزانی) به‌ری سێ هزار سالان، ویێ میرنشینا سۆران ١٨١٦ـ١٨٥٦ب ره‌نگێ ره‌شۆ سپی و یێ ئیمبیراتۆریا ساسان و یێ (سه‌لاح الدین الایوبی) ویێ میرنشینا بۆتان. و ل سالا١٩٢٠ و ل باژێ ئسته‌نبۆلێ كۆمه‌لا رێكخراوێن كۆمه‌لایه‌تی رابوو ب دزایین و ئاماده‌كرنا ئالایێ كوردستانێ بۆ جارا ئێكێ و هاته بلندكرن ل ده‌ڤه‌رێن رزگاركرین، ل ده‌مێ شۆره‌شا ئاگری ١٩٢٧ـ١٩٣٠ب قومانداریا جینه‌رال ئیحسان نوری پاشا. ئالایێ شاهێ كوردستانێ ژ لایێ شێخ مه‌حموودێ حه‌فید هاته بلندكرن ل سه‌ربانێ جامعا مه‌زن ل سلێمانیێ ل ١٧/٩/١٩٢٢ ب ره‌نگ كه‌سك د نیڤێدابازنه‌كێ سۆر و دنیڤێدا وێنێ هه‌یڤێ. ل ١٧/١٢/١٩٤٥ ئالایێ كوردستانێ ل گۆره‌پانا چارچرا ل مهاباد هاته بلندكرن ب رێوره‌سمێن هه‌ژی وئاماده‌بوونا ژماره‌كا مه‌زن یا سه‌كردێن كوردان ل گه‌ل وان بابێ روحی یێ نه‌ته‌وكورد بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا دگه‌لدا ٥٠٠ قاره‌مان. ل ٢٢/١/١٩٤٦ ل ژێر سیبه‌را ڤێ ئالای كۆمارا كوردستا ل مهاباد هاته راگه‌هاندن ب سه‌رۆكاتیا پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د، ل ١٦/١٢/١٩٤٦پشتی هه‌لوه‌شاندنا كۆمارا كوردستان ئالایێ كوردستانێ هاته راده‌ستكرن ژ لایێ پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د ده‌ستێ بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا و گۆت من كه‌س نه‌دیت وه‌كو جه‌نابێ ته یێ ئه‌مین و زێره‌ڤان ڤی ئالای پارێزیت. ئه‌ڤجا بلا نه‌حه‌ز و ره‌گه‌زپه‌رست بزانن ل ده‌مێ كوردان ده‌له‌ت و ئالا هه‌یین ل ده‌ڤه‌رێ چ ده‌وله‌ت وئالا نه‌بوون، لێ قه‌دا ب زه‌مانی وخیانه‌تكارا بكه‌ڤن. سوپاس بۆ خودایێ مه‌زن دلۆڤان ئه‌ڤرۆ ئه‌گه‌ر جوداهی و ئایدۆلوجیێن جودا جودا هه‌بن ناڤ كوردان دا، ئالایێ كوردستانێ خیڤه‌ته‌كا مه‌زنه‌كورد هه‌می پێكڤه خوه كۆم دكه‌ن و خه‌باتێ دكه‌ن ل ژێر قودسیه‌ت و سیبه‌را ڤی ئالایێ پیرۆز، ئالایه‌كێ فه‌رمیه‌یێ كوردستانێ ل هه‌مێ جه و ده‌ڤه‌ران. بیرۆزبیت رۆژا ئالایی ل هه‌می كوردان و دێ مینیت هه‌رده‌م یێ به‌ز و بلند.
