ئالیێ دیترێ سه‌ركه‌فتنا كوردی ل كۆبانێ

ئالیێ دیترێ سه‌ركه‌فتنا كوردی ل كۆبانێ

133

هه‌رچه‌نده‌ ئاهه‌نگ ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن كۆبانێ ب سه‌ركه‌فتنا هێزێن كوردی و شكه‌ستن و ده‌رێخستنا داعش هاته‌ گێران، لێ پڕانیا خه‌لكێ باژێری نكارن ڤه‌گه‌رنه‌ سه‌ر مال و حالێن خوه‌، هنده‌كێن ڤه‌گه‌ریای ژی ب ماین و ده‌له‌مێتێن چه‌كدارێن داعش ئه‌وێن ل مالێن وان ڤه‌داین هاتنه‌ كوشتن.
مه‌ها كانوونا دوێ ب نووچه‌یێن خۆش بداوی هات، پاش مه‌هێن درێژ ژ شه‌ری، باژێرێ كوبانێ یێ كوردی ژ به‌رمایێن هێزێن داعش هاته‌ ڕامالین و كوردان ئاهه‌نگ ب سه‌ركه‌فتنێ گێران. لێ پاش چه‌ند هه‌فتیه‌كان ژ ئازادكرنا وێ، ئه‌ڤ باژێرێ بچووك ژ مه‌ترسیێن داعشێ زڕبار نه‌بوو. هه‌رچه‌نده‌ هێزێن كوردی شیان داعشێ ژ ئاخا خوه‌ بكه‌نه‌ده‌ر، لێ ترسا كه‌ره‌ستێن په‌قاندنێ و تی ئێن تی یێ داعش پاش خوه‌ ڤه‌دای هێشتا به‌رده‌وامه‌. سه‌رباری وێرانكاریا د ده‌مێ چار مه‌هێن داعشێ دوورپێچ كری، هێشتا ڕێیه‌كا درێژ ل به‌ر خه‌لكێ كۆبانێ مایه‌ ببرن هه‌تا بكارن بزڤرنه‌ سه‌ر رێبازا ژیانا خوه‌.
ل دووڤ سایتێ (یۆر میدل ایست)، 80% ژ كۆبانێ هاتیه‌ وێرانكرن و ل ڤێ قووناغێ بۆ ئاكنجیبوونێ ده‌ست ناده‌ت. ژ ئه‌نجامێ شه‌ڕی 3200 ئاڤاهی هاتینه‌ هه‌ڕفاندن یان زیان ڤێگه‌تینه‌. دڤێت یو ئێن هاریكاریێن پتر و شاره‌زایێن په‌قینا ره‌وانه‌ بكه‌ت داكو باژێر بهێته‌ ئاڤاكرن، لێ دبیت توركیا رێگر بیت چونكی دانپێدانێ ب رێخستنا كوردیا زال ل سه‌ر كۆبانێ ناكه‌ت ژبه‌ر كو ئه‌ڤ رێخستنه‌ هه‌ڤالبه‌نده‌ ل گه‌ل ئالیه‌كێ كوردی به‌ری نها شه‌ڕ دژی ده‌ستهه‌لاتا ئه‌نقه‌ره‌ كریه‌.
رۆلێ توركیا د شه‌ڕێ سووریێ دا یێ ئالۆزه‌ هه‌تا هه‌ڤدژ و له‌نگه‌ره‌ ل گه‌ل خوه‌ ژی، توركیا دهێته‌ تاوانباركرن ب پێدانا چه‌ك و هاریكاریان بۆ جیهادیێن توندره‌و هه‌تا داعش ژی داكو شه‌ڕێ رژێما ئه‌سه‌دی ل سووریێ بكه‌ن. هه‌ر چه‌نده‌ توركیا كو ئێكسه‌ر دكه‌ڤیته‌ پشت سنووری ڕێ ب ده‌هان هه‌زار ژ خه‌لكێ كوبانێ دا بهێنه‌ ئاخا توركیا، هه‌تا ڕێ ب هێزێن پێشمه‌رگه‌هی دا د ئاخا وێ ڕا بگه‌هنه‌ كۆبانێ و به‌رگریێ ژ كه‌تنا باژێری بكه‌ن، لێ حوكمه‌تا توركیا ل سه‌ر هه‌لویستێ دوژمنكاری همبه‌ری رێكخراوا كوردیا كاربده‌ست ل كۆبانێ یا به‌رده‌وامه‌. ئالیێن كوردی پتر ژ جاره‌كێ توركیا تومه‌تباركریه‌ كو ناهێلیت هێزێن كوردی توخیبی ببرن و پشكداریێ د شه‌ڕێ دژی ده‌وله‌تا ئیسلامی ل سووریێ بكه‌ن، د هه‌ڤده‌مدا ڕێخۆشكه‌ره‌ بۆ ئیسلامیان ئه‌ڤی توخیبی ببرن.
ژ بۆ چانس و به‌ختێ كوردان ل كۆبانێ، ئه‌مه‌ریكا باژێرێ وان مینا ته‌وه‌ره‌كێ سه‌ره‌كیێ شه‌ڕی دژی داعش دبینیت و گه‌له‌ك ژ به‌رپرسێن رۆژئاڤا ژی په‌سنا زیره‌كی و قاره‌مانیا شه‌ركه‌رێن كورد دكه‌ن بۆ ره‌تكرنا به‌نده‌واریێ و نه‌كه‌تنا باژێری.
ل ره‌وشا حازر، هێشتا پڕانیا خه‌لكێ كوبانێ د خیڤه‌تگه‌هێن په‌نابه‌رانه‌ ل توركیا و هیچ ئه‌جیندایێن زڤرینێ بۆ وارێ خوه‌ نینه‌، ب تنێ پازده‌ هه‌زار په‌نابه‌ر بۆ باژێرێ كاڤلكری ڤه‌گه‌ریاینه‌، پڕانیا ڤه‌گه‌ریایا ژ خێزانێن ئه‌وان چه‌كدارێن به‌رگری ژ باژێری كرینه‌، ژ ئه‌و كه‌س و خێزانێن مالێن وان ب دروستی خراب نه‌بووینه‌. سه‌رباری ڤه‌گه‌ریانێ، خوه‌گونجاندن ل گه‌ل ژیانێ ل كوبانێ هه‌تا راده‌كێ مه‌حاله‌. كێموكاسی ژ ئاڤێ، خوارنێ، ده‌رمان و دوختورا، و هێشتا ژی گه‌ف و مه‌ترسیێن ئێمناهیێ ژی ماینه‌.
مه‌ترسی ژ هێرشه‌كا موحته‌مه‌لا داعش سه‌رهلناده‌ت. لێ باژێر و گوندێن ده‌ردور هێشتا تژی ته‌قه‌مه‌نینه‌، به‌رك و فیشه‌ك هێشتا نه‌هاتینه‌ په‌قاندن، سه‌رباری هه‌بوونا ماین و بومبێن ل جهێن به‌رزه‌ ڤه‌دای د ناڤا مالێن هاوه‌لاتیان دا. ئه‌ڤه‌ ئاریشه‌كا هه‌را مه‌زنه‌ همبه‌ری كوردان كو نكارن گوند و باژێرێن خۆ ژ ڤان بومبا پاقژ بكه‌ن ژبه‌ر نه‌بوونا شاره‌زایی د ڤی بیاڤیدا ل گه‌ل نه‌بوونا كه‌ره‌ستێن پێدڤی بۆ نه‌هێلانا وان.
ل ئه‌ڤان رۆژێن داویێ 13 هاوه‌لاتی ب ڤان بومبێن ڤه‌داین هاتنه‌ كوشتن. بۆ نموونه‌، دوو خێزانا ده‌مێ قه‌ستا مالێن خوه‌ كرین ئه‌ڤ بۆمبه‌ پیڤه‌ په‌قین و خانی ب سه‌ردا هاتن.
كوردێن سووریا سوپاسدارێن ئه‌مه‌ریكانه‌ بۆ هێرشێن وان یێن ئاسمانی ل سه‌ر داعش، كو هاریكاریا وان كر باژێرێ خوه‌ كونترۆل بكه‌ن، لێ داخوازا هاریكاریێن مرۆڤاتی و پیشه‌یی ژی ژێ كه‌ن.
ژێده‌ر: میدل نیۆز
وه‌رگێران: عزه‌ت یووسف

کۆمێنتا تە