ئاڵۆزنڤیسین و شێواندنا خوانده‌ڤانى!..

ئاڵۆزنڤیسین و شێواندنا خوانده‌ڤانى!..

41

چه‌مك و شرۆڤه‌
پشكا دویێ و دووماهیێ
د. سالار عوسمان
ساده‌ی پڕ، نه‌ك ئاڵۆزیا ڤالا!..
پشكه‌ك ژ نڤیسه‌ران، تایبه‌ت ئه‌وێن ل بن كاریگه‌ریا زمانێن دیتر بیردكه‌ن و دنڤیسن، زۆر جاران ل ناڤبه‌را زه‌خره‌فه‌یا زمانى و ئاڵۆزیا زمانى دا لێ تێكهه‌ل دبیت و ئاكام ژى ب زمانه‌كى دنڤیسن، د ڕووخساردا ئاڵۆز و د ناڤه‌رۆك دا ڤالا و به‌تاڵ، هه‌ر له‌ورا، سه‌ره‌ڕای ئه‌وێ ئێكێ كو په‌یاما وان ناگه‌هیت، خوانده‌ڤانى ژى د گه‌ل خوه‌ دا مژوول و ماندى دكه‌ن.
جارێ به‌رى هه‌ر تشته‌كى دڤێت به‌حسێ بیركرنێ بكه‌ین، نڤیسه‌ر دڤێت به‌رى كو بیر ل نڤیسینێ بكه‌ت، بیربكه‌ت پاشى بنڤیسێت و چاره‌سه‌ریان پێشكێش بكه‌ت، ژبیرا مه‌ نه‌چیت نڤیسین جۆره‌كه‌ ژ چاره‌سه‌ریێ، كه‌واته‌ ئاریشه‌ هه‌یه‌، بۆ هه‌ر ئاریشه‌ و گرفته‌كێ نڤیسه‌ر چاره‌سه‌ریێ پێشكێش دكه‌ت، نه‌بوویه‌ و نابیت ژى چاره‌سه‌رى یا ئاڵۆز بیت، له‌ورا دڤێت د پرۆسا نڤیسینێ دا زه‌خره‌فه‌ ژ ئاڵۆزیێ بهێته‌ جوداكرن.
زه‌خره‌فه‌ د نڤیسینێ دا سه‌لیقه‌ و لێزانین و هونه‌ر و جوانى یه‌ و دهێته‌ كرن هه‌تا لۆتكێ، هه‌تا داهێنان و نه‌مریی بچیت و خوانده‌ڤانى ژى د گه‌ل خوه‌ دا بێخیته‌ ناڤ سروودا سه‌قامگیریا رۆحی و ئه‌ناقه‌تا ده‌روونی ڤه‌، لێ ئاڵۆزیی د نڤیسینێ دا هه‌م په‌یامكوژه‌ و هه‌م جاڕسكه‌ر!..
ئه‌و نڤیسه‌رێن وه‌سا دبینن كو ئاڵۆزنڤیسین ده‌رگه‌هى ب ڕوویێ ته‌ئویلێ دا دكه‌ت، دڤێت باشتر د چه‌مكێ هێرمۆنتیكا بگه‌هن و كورتر بخوینن، كووتر بخوینن هه‌تا بشێن كوورتر بنڤیسن و ب ساده‌یی پڕ، كوردانه‌ و شیرین ئاخفتن سه‌ختترین ئاڵۆزیێن ژیانێ بكه‌ن هێڤێنی نڤیسینێ داهێنه‌رانه‌، ژ وان ژى ئێك بپرسیت: كوورتر و ساده‌یی چاوا هه‌ڤدو دگرن؟، تایبه‌تد نڤیسینێ دا، كو پرۆسه‌كا هونه‌ری یه‌، د به‌رسڤ دا دبێژین: ژ وان داهێنان ڕێك ئه‌و بیت، ڕێك ئه‌و بیت، كو ب ساده‌یی به‌حس ل كوورایاتیا ژیانێ بكه‌ى، تایبه‌ت د نڤیسینێ دا، كو پرۆسه‌ ژ هونه‌رێ و جوانیێ و تێدا ئارمانج ئینسانه‌!..
زۆربه‌ی هه‌ره‌ زۆرا داهێنانێن دونیایێ، مه‌ره‌ما من وارێ نڤیسیێ یه‌، پێكهاتیه‌ ژ قسه‌كرن له‌ كووراتیا ژیانێ ب زمانه‌كێ ڕه‌هوان و پاراو و هونه‌رێن وان، كو هه‌موو، هه‌موو وه‌رگر، ئاست و تێگه‌هشتنان ل خوه‌ كۆم دكه‌ت، زمانێ هه‌مه‌نگوای، یان زمانێ نه‌جیب مه‌حفوز و هه‌ژار موكریانی ژ وان ته‌ڕزه‌ زمانانه‌، كو هه‌موو كووراتیا ژیانێ د گه‌ل خوه‌ دا هه‌لده‌گریت و هه‌مووان ژى، به‌ جیاوازیا ئاستێن وێ ل سه‌ر زال دبن و چیژێ ژێ وه‌رده‌گرن!..
دڤێت ئێدى به‌حس ل پرۆسا شێواندنا خوانده‌ڤانى بكه‌ین، ئه‌ڤجا ب بهانا زمان و ئاڵۆزنووسینێ دا بیت، یان ب هه‌ر بهانه‌ و پاساوه‌كا دیتر بیت، كه‌واته‌ دڤێت به‌رخورد د گه‌ل خوانده‌ڤانى وه‌ك وه‌رگره‌كێ ئینسان بكه‌ین و هه‌موو ئارمانجێن خوه‌ د نڤیسیندێ دا ته‌نێ ئینسان بیت، ئینسان و جوانیێن ئینسانى!..

کۆمێنتا تە