ئـادار و . . نـەورۆز
لەزگین گراڤی
نەورۆز وەكو دیڕۆك د ناڤ مللەتێن ئاری دا و تایبەت د كوردەواریێ دا بیرهاتنەكا گەلەك كەڤنارە، ل گەلەك دەڤەرێن جیهانێ و ژ وان ژی ئەو دەڤەرێن كو ژ بنیات ئاری و ل هەمی دەڤەرێن كوردستانێ چەژن و ئاهەنگ و سەیران بڕێڤە دچن . ئاگر هەڵكرن ل سەرێن چیاو گڕێن بلند ل ئێڤارو شەڤا نەوڕۆزێ هەر سال دەست پێ دكت كە هێمەكا كەڤنارە نیشانا ڤێ ڕۆژا نوی یە، ئەڤ جەژنا كەڤن و دیڕۆكی دهێتە كرن دئالیێ گەلەك نەتەوانڤە مینای فارسا، ئەفغانا، گوزبەگا و هاتیە كرن دناڤ مللەتێن دنژی وەك عەرەبان و تركان و هەر ژ مێژوەرە بەلكو بناڤێن جودا وەك ( عید الربیع، عید الشجرە ) هەر بڤان ناڤان ژبو بێ دەنگ كرنا مەرەمێن سیاسی، بو زانین ئەڤ بیرەوەری یە ل توركیا قەدەغە بو هەتا دەستپێكا سالێن نوتان و پاشان تا ڕادەكێ ل دەڤەرێن كوردان دەستور پێ هاتە دان ب دانانا ئاهەنگان.
لڤێرێ هەر مللەتەك ب ڕەنگەكێ ڤێ جەژنێ پیڕۆز دكت، جاردن ژ كەڤناریا ڤێ بیرەوەریێ جیڕۆك و سەرهاتیێن وێ بوینە ئەفسانە و بگەلەك ڕەنگان هاتینە گوتن.
نەورۆز هاتییە نیاسین ب جەژنا مللەتێن ئاری و ئەفسانەك د باش خوەڤە هێلایە، ئەوژی جیڕۆكا ڕویدانەكا ژ زولم و زۆڕداری و تۆندۆ تیژی یا پادشاهەكی دەست پێ دكت و دبەرانبەر سەرهلدان و شۆڕەشەكا گەلەری بناڤێ كاوەیێ ئاسنگەر كو ئەڤ قارەمانە سەركەفتنەكا مەزن ب دەست خوەڤە دئینت، ئانكو سەركەفتنا ئاشتی و ئازادیێ و وەك هەڤیێ دسەر زولم و زۆڕی و ژێر دەستیێ.
هەر ژڤێ پێناسا كورت دیار دبیت كە ب سەدان جڕۆك و گۆتن و ژێدەرو نڤێسین د سەر نەورۆزێ هەنە تایبەت دناڤ جڤاكێن ڕۆژ هەلات و كشوەرێ ئاسیا دا.
مە ب فەر زانی كو بكورتی هنەك گۆتنان دیاربكین و بەرچاڤ دانین تایبەت ئەڤا پتریا ژێدەران دەست نیشان و باس لێكرین كە نەورۆز جەژن و سەرسالا نەتەوا كوردە و ل سەر ئاخا كوردستانێ بو یەكەم جار كارو گرنگی پێ هاتیە دان، جاردی ئاماژێ ب وێ چەندێ ددن كو ل سەر دەمێ ئیمبراتوریا میدیا ئەڤێن كو ب باپیرێن كوردان دهێنە نیاسین ــ نەورۆز ــ ب ئاهەنگ و چەژن گێڕاینە و ب جەژنەكا نەتەوەیی داینە نیاسین.
جاردی ب دو هزار سالان ژبەری دیڕۆكا زایینی دسەر دەمێ هندو فارسان میرەك هەبوو بناڤێ (چەمشید) پشتێ سەركەفتنێن مەزن ئیناین دسەر دوژمنێن ئاریان ڕابو ب دامەزراندنا حكومەتەكا سیاسی ژ عێل و هۆزێن ئاریان و ئەڤ ڕۆژە ب ڕۆژەكا نوی دا نیاسین و كرە جەژنا سالانە ژبو وێ سەركەفتنا ئاریان.
ژ پتریا ژێدەران دیارو خوەیا دبت كە جەژنا نەورۆزێ ل كوردستانێ سەرهلدایەو ژ كوردستانێ بەلاڤ بویە بو دەڤەرێن دیتر، هەر كورد بون ئەڤ ڕۆژە ــ نەورۆز ــ كرینە ڕۆژا ئێكێ ژ سالا خوەیا نوی.
بوجوونێن دنژی هەنە فەرە ب دلەك فراهـ وەرگرین و بەر چاڤ دانین كە ئەڤ جەژن بیرەوەریا كەڤن و ئەڤسانە گەلەك گەل و مللەتێن ب خوەڤە گرێداین وەك تەڤایا گەلێن ئاری و گەلێن ڕۆژهەلات و ب سەدەهان ملیون كەس پێشوازیێ ل ڤێ ڕۆژێ دكن.
بو زانین ئەڤ ڕۆژو ئەڤ جەژنا ئەم دبێژنێ نەورۆز ئانكو ــ نوی ڕۆژ ــ نۆ ڕۆژ ــ ڕۆژەكا نوی ــ ڕۆژا نی ــ ئێك ڕامانێ ددت كە یەكەم ڕۆژا سالەكا نوی یە و ئیران ب سالەكا نوی ددانت.
هنەك ژ دیڕۆك ناسان ئاماژە بوێ چەندێ داینە بەلكو ب هنەك بوچوونێن جیاوازتر ژ ئەڤێن مە دیار كرین كە ڤێ جیڕۆكا ئەڤسانە چ ڕاستی بو نینە بەلكو پتر ب سەقایڤە گرێدایە مینا گەشبوونا ژیرو ژیانا كەسان و جڤاكێن وی سەردەمێ كەڤن ئانكو ئاخ و دار زندی دبن و ژیانەك دی پاش مرنێ پەیدا دبیت.
بڕاست وەك ئەم هەست پێ دكین ئادارو نەورۆز یێ بوین كۆگەها خوەشی و نە خوەشێن مە كوردان و ئاخا كوردستانێ، جاردن ئادارو نەورۆز پێناسا شۆڕەش و سەرهلدانایە ل هەر چوار پارجێن كوردستانێ و تایبەت ل باشوری و ناڤ و نیشانە ژبو تەڤایا گەلێ كوردو كوردستانیان ل هەر جهەكێ بن.