ئـاوڕەك بـۆ سەرهاتیێن دیـرۆكـێ
ل توركیا حوكمەتا ٥٤ ێ ل ساڵا ١٩٩٨ – ١٩٩٩ هاتە دامەزراندن ل ناڤبەرا، (دۆغرو یۆڵ پارتیسی ب سەركردایەتیا خانم تانسۆ چیللەر و ڕەفاه پارتیسی ن سەركێشیا خ. نجم الدین ئێرباكان)، واتە پارتەك خوەدی ئیدۆلەژیەكا محافز كو تانسۆ خانم وەك دیكۆر هاتە هلبژارتن و ب پشتەڤانیا (سلێمان دمێرل) كو بەرێ سەرۆكێ وێ پارتێ بوو و هاتە كاندیدكرن و بۆ سەرۆكاتیا كۆمارا توركیا و یێ دی ژی خوەدی ئیدولۆژیا ئایینی یا ب ناڤێ (میللی گۆرۆش) ـە. كو نو كە ڕەجەب تەیب ئەردۆگان میراتگرێ وێ هزرا ئیخوانییە.
ئێك ژ مەرجێن سەیر یێن ڤێ حوكمەتا هەڤپشك، ئەوبوو كو هەر ئێك ژ وان دێ دو ساڵان سەرۆكاتیا وەزیران كەت. هینگی دەولەتا كویر ژ لایێ لەشكرێ توركی ڤە دهاتە ئاڕاسـتەكرن و تانسۆ چیللەر وەك ئێكەمین ئافرەت ل ڤێ پۆستا وەسا گرنگ، ناچار بوو وەك گوستیلكەك بیت ل تبلێن جەنەڕالێن توركی دا.
لێ بەروڤاژی وێ نەجمەدین ئەربەكان، ئێكەمین سەرەدانا خۆ بۆ كۆمارا ئیسلامیا ئیرانێ كر و یا دووێ ژی چوو سەرەدانا (خ. موعەمەر قەزافی) ل وێرێ ل بەر چاڤێن ڕۆژنامەگەریا عەرەبی و توركی و جیهانی موعەمەر قەزافی دەڤێ خۆ ل توركا و سیاسەتا وان یا ڕەگەزپەرستی ڤەكر و پەسنا گەلێ كورد گەلەك باش كر، واتە (ئەوا نەگۆتی… نەهاتەبیرێ لەوا)
پشتی وێ سەرەدانا نەجمەدین ئەربەكان، هەما زڤڕی و هێش نەگەهشتیە مال، لەشكرێ توركی داخواز ژێكرن ئەو ب خۆ حوكمەتا خۆ یا كولیسیۆن هەلوەشینن. ئەگەر نە دێ كۆدەتایا سەربازی كەن. ئەوبوو سەدەم كو لەشكرێ توركی هێز ئینا سەر سـنوورێ سووریا و گەف كرن، ئەگەر (ئۆجەلان و هەمی ڕێكخستنێن پەكەكێ) ژ سووریا نەدەركەڤن، دێ توركیا دەست ب هێرشا زەمینی كە بۆ سەر سووریا. حافز ئەسەد ئەڤ گەفە ل دەستپێكێ ژدل وەرنەگرت، لێ پشتی هینگی سەرۆكێ مسڕێ (حوسنی موبارەك) سەرەدانا سووریا و جدیەتا ڕەوشێ ل گەل حافز ئەسەد گفتوگۆكرن و دەرئەنجام ئۆجەلان ژ سووریا دەركەفت.
توركیا ناچار بوو، دەست ب هلبژارتنێن لەزگین كرن، ل ئەنجام هیچ پارتەكێ بارا پتری دەنگان نەئینان واتە دامەزراندنا كابینا نوی یا حوكمەتێ گەلەك ڤ پاشكەفت.
دەمێ بەڕێز ئۆجەلان دەرگەهێ ئەوڕۆپا و هێزێن جیهانی قوتای و كەسێ دەرگەه لێ ڤەنەكری، مینا ڕێڤینگیا بارزانیێ نەمر دەمێ ل ئاڤا ئاراس دەربازبووی و ستالین ژ بەر پەیوەندیێن خۆ ل گەل توركیا كو ئەسلێ خۆ جۆرجی بوو و دەولەت و دامودەزگەه ژی ژنوی ل جەنگێ جیهانی یێ دووێ تەواو ببوون و هێشتا دویكێلا بۆمبەبارانكرنێ ژ بالەگەه و ئاقارێن ڕۆسیا و هەمی دەولەتێن پشكدار ل وێ جەنگێ ڕادبوو.
ل توركیا پارتێن سیاسی نە دشیان حوكمەتێ دابمەزرینن. هەتا كو دەزگەهێن موخابەراتێن سەردەست یێن جیهانی مینا (سی ئای ئەی) و مۆساد و ب هاریكاریا موخابەراتا كرێگرتیا یۆنانی، ئۆجەلان دوورپێچ كربوون و گۆتنە توركان:
((دڤێت هەرچی زووتر، حوكمەتێ دامەزرینن، داكو ئۆجەلان ڕادەستی وە بكەین)). توركان بەرژەوەندیێن حزبایەتی هەمی دانە لایەكێ هەمی پارتا ب ئێك دەنگ (بولەند ئەجەوید و پارتا وی هلبژارتن، كو دەنگێن هەری كێم ئینا بوو، لێ ڕەنگە ژبەر هندێ ئەو بڕیار هینگی هاتبیتە دان، چونكو (ئەجەوید وەك خورتێ ڕەشتەحلە ل ناڤ گەلێ تورك هاتبوو نیاسین و هنارتنا لەشكرێ توركی ل سالا ١٩٧٤ بۆ قوبروس ل سەر فەرمان و سەرپەرشتیا وی بوو، هینگی ژی سەرۆك وەزیران بوو.
بارزانیێ نەمر ل وان ڕەوشێن دژوار یێن هەندەران شیا هەوڵ بدەت كو مانا خۆ و پێشمەرگێن خۆ وەك یەكڕیزی بهێلیتەڤە.
هەر چەندە مەرجێن پەیوەندیان ل وی دەمی گەلەك گەلەك سەخت و دژوار ژی بوون.
ل كوردساتنا باشوور گەلەك كەس هاتنە گرتن و ئەفسەرێن كورد یێن نیشتمان پەروەر هاتنە سێدارەدان، لێ بەردەوام بارزانی ب شێوەیەكی غیابی ژی وەك سەرۆك دهاتە هبلژارتن. هەتا كۆدەتایا عەبدولكەریم قاسم ل سەر شاهنشاهێ ئیراقێ. پاشی بڕیارا لێبۆرینەك گشتی هاتەدان و ڕێبەر بارزانی و هەڤاڵێن خۆ ب سەربەرزی بۆ ئاخا وەلاتی ڤەگەڕیان.
ل توركیا ژی ژبەر مەرجێن جیوپۆلیتیكا دەڤەرێ ناچارن دان ب مافێ گەلێ كورد بدەن، ئەگەر نە پارچە پارچەبوونا توركیا وەك پەیڤا ئامین یا پشتی ئایەتێن قورئانێ ل نڤێژان مسۆگەرە.
لێ ل ڤێرێ ژی كورد ب شێوەكی گشتی دڤێت چاڤ ل دوژمنێ خۆ بكەن و ململانێ یا سیاسی و دەسەلات و كورسیكێ ل بەر چاڤێن خۆ لادەن و هێڤكەنە ئایندەیا چارەنڤیسا گەلێن كوردستانێ لەو ئەڤ پەیڤا سەرۆك بارزانی ئۆبالەكا سیاسی ـ دیروكی یە وەك سەركردە ل سەر ملێن خۆ ڕاكر و فەرمۆی: دەبیت تاوەکوو دوو مانگی دیکە کابینەی نویی حکوومەت پێکبهێنرێت.
