ئه‌ده‌ب گه‌نكی په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بی یه؟
ئه‌دیب عه‌بدوللا
* به‌رسڤه‌ك بۆ نڤیسه‌رێ هێژا (شه‌مال ئاكره‌ی) ل دۆر بابه‌تێ خواندنه‌ك بۆ ناڤونیشانێ كورته چیرۆكێن (چه‌پا گلێشی).
یاخویایه ناڤونیشان پێناسه و ناسنامه‌یا ده‌قی یه، روح و گیانه‌كێ دی دده‌تێ، به‌ری و پتر ژ ده‌قی سه‌رنج و حه‌زا خوانده‌ڤانی بۆ خوه رادكێشیت، نه‌خاسمه گه‌ر یێ كاریگه‌ر و گونجای بیت دبیته ده‌قه‌ك دی ژ ئافراندنێ، سیما و ناڤه‌كێ تایبه‌ت ژ بۆ رۆژه‌ڤا هزر و هه‌ستێن نوو دئافرینیت، ئه‌و ناڤونیشانێ د مه‌ژیێ مرۆوڤی دا كۆپی دبیت و ژ نیڤه‌كا ژیێ مرۆڤی د گه‌ل مرۆڤی بژیت، مه‌ژی داگیر بكه‌ت پتر ژ گه‌له‌ك جارا ببیته مزێ دیوانێ ئه‌و ناڤ چ بیت دبیته ناڤه‌كێ ئه‌ده‌بی!
ئه‌ڤ پێناسه‌یا ساده و نه‌ساده‌یا من ژ بۆ ناڤونیشانی هاتیه ئازراندن، به‌رسڤه‌كه بۆ نڤیسه‌رێ هێژا (شه‌مال ئاكره‌ی) یێ كو خواندنه‌ك بۆ ناڤونیشانێ كۆما كورته چیرۆكێن (چه‌پا گلێشی) ل رۆوژنامه‌یا ئه‌ڤرۆ یا هه‌ژماره (3035) رێكه‌ڤتی 13/10/2021ێ هاتیه وه‌شاندن.
جارێ ژ دل و گیان سوپاسدارێ نڤیسه‌رێ هێژا مه یێ كو شیای بابه‌ته‌كی ب ئازرینیت ل سه‌ر ناڤونیشانێ پرتووكێ به‌ری بچیته د ناڤه‌رۆكا چیرۆكان دا، ئه‌ڤه وێ چه‌ندێ دسه‌لمینیت كو من ده‌قه‌كێ دی نڤیسایه به‌ری ده‌قێن دی بهێنه خواندن، له‌ورا مافێ منه ئه‌ز ژی ل هه‌مان شۆپێ بهه‌لێخم راستیا خواندنا وی روچاڤ بكه‌م. ژ دل ده‌ستێ وی بگڤێشم هه‌مبێز دكه‌م، ئه‌ز ژی مینا وی ل سه‌ر خوه ل گۆڕ دیتنا وی هنده‌ك راستیا راستی بكه‌م.
به‌ری هه‌ر تشته‌كی فه‌ره هنده‌ك پرسا ب ئازرینین، د ژینگه‌ها نهو ئه‌م تێدا دژین، د هه‌می بیاڤان دا چ ساخله‌تێن ژینگه‌هه‌كا دروست د بیاڤێن هزری، سیاسی، بازرگانی، ریڤه‌برن و هه‌تا پاراستنا سروشتی دا مه ب بال خوه ڤه رادكێشیت؟ كه‌نگی جوانی و مرۆڤبوون د سروشتێ گه‌شێ ژیانێ دا گه‌شێ دكه‌ن؟ داكو بشێم ده‌ربڕینێ ژ دادی و گه‌ش و جوانی و مرۆڤبوونێ بكه‌م، نڤیسه‌ر دڤێت كوڕێ ده‌مێ خوه بیت هه‌می راستیان راسته‌ڕێ بكه‌ت، ده‌ربڕینه‌كا گشتگیر د ژینگه‌ه و كه‌توارێ خوه دا بكه‌ت، هه‌كه دێ بیته نڤیسه‌ره‌كێ نامۆ و فێلباز وه‌كی گه‌له‌كا.
راسته قه‌تلازیا ناڤونیشانان هه‌یه مینا (ره‌سول حه‌مزاتوڤ) د داغستانی من دا دبێژیت: نڤیسه‌رێن كه‌ڤن پڕانیا بابه‌تا به‌رده‌ست هه‌بوون و شیان هه‌می ده‌رگه‌هان بقوتن و ببیته ملكێ وان، لێ بۆ نڤیسه‌ر و نڤشێ بهێت ره‌نگه قه‌تلازیه‌ك هه‌بیت د ده‌ستنیشانكرنێ دا.
ئه‌ڤجا ل فێرێ ئه‌م هه‌ڤرووشی هنده‌ك پرسێن دی دبین، ما مه قه‌تلازی ب چ تشته‌كی نینه؟ بێ دودلی دبێژم مه قه‌تلازیا ب هه‌ر تشته‌كێ ژیانێ هه‌ی، ده‌ما ئه‌زێ وه‌ك تاك یێ جوان نه‌بم دێ شێم ب جوانی ده‌ربڕینێ ژ خوه كه‌م؟! ده‌ما ئه‌ز نه‌شێم بێژم چه‌پا جوانیێ، چه‌پا مرۆڤبوونێ، چه‌پا دادیێ، چه‌پا مافان، چه‌پا راستیێ،… هتد ما مرۆڤ نه‌چار نابیت بێژیت چه‌پا گلێشی.
د ڤی سه‌رده‌می و وێ ژینگه‌ها من و ته بۆ خوه خولقاندی، مانه مافێ منه بۆ دیرۆكێ ڤه‌گێرم و بچمه چه‌پا گلێشی. ما نه ئه‌و گلێش به‌رمایكێن من و ته نینن، ئه‌م ژی نا بینه ئه‌و گلێش. گه‌ر باوه‌ر نه‌كه‌ی دا پێكڤه بچینه گورستانا شاخكێ، بنه‌كێ دارێ لێ بچینین، هه‌ر ساله‌كا وێ دارێ ل باتی سێ سالێن دی یێن داره‌كا دی ل جهه‌كێ دی وه‌رارێ ناكه‌ت؟
لێ بلا ل بیرا مه بیت ده‌ما ئه‌م نهو دبێژینه زاناترین تاكێ مه تو سه‌یی، ما خوه ل حه‌فكا مه ناده‌ت؟ قالبه‌كێ مرار نا هاڤێژیته وێرێ؟ ما ل بیرا مه نینه ل ڤان سالێن داویێ (قوباد جه‌لیل زاده) ناڤێ پرتووكا خوه یا هه‌لبه‌ستا كریه (وه‌ره باببین سه‌گ) ب ده‌هان ڤه‌كۆلین ل سه‌ر هاتینه وه‌شاندن، مسوگه‌ر دزانم گه‌ر من ژی ناڤێ كورته چیرۆكێن خوه نه كربایه (چه‌پا گلێشی) ئه‌ڤرۆ ته ئه‌م ب ڤێ ڤه‌كۆلینا خوه ده‌وله‌مه‌ند نه‌دكرین. راستی بابه‌ته‌ك زۆر گرنگ و هه‌ژی ل سه‌ر راوستاندنێ یه، پێدڤیه ئێدی ئه‌م هه‌موو نڤیسكار ڤی بابه‌تی بگرنگ وه‌رگرین.
ئه‌م هه‌موو ل سه‌ر هندێ نه رێكه‌ڤتینه كو ژانرێن ئه‌ده‌بی نابیت بهێنه قه‌ید و زنجیركرن ، هه‌ر تشته‌ك دهێته هه‌لوه‌شاندن و پیرۆزترین ده‌ق نه‌پیرۆزه، نه پیرۆزترین ده‌ق هند جارا دبیته پیرۆز.
یا ژ ڤێ ژی خوشتر بۆ من ده‌ما دلێ مه ب گلێشی رادبیت، بلا ئه‌م د راستگۆ بین په‌یڤا (ئه‌ده‌ب) كه‌نگی په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بیه؟ د جڤاكێ مه دا نه خاسمه ل ده‌ڤه‌را به‌هدینان، ئه‌ده‌ب ئانكو ده‌ستشۆ جهێ پیساتیێ دلێ مه ب ڤێ نا رابیت، ئه‌م هه‌می ب شانازی ڤه دبێژین: ئه‌م ئه‌ده‌ب دۆستین، مه كاره‌كێ ئه‌ده‌بی كریه. ل داویێ دێ بێژم هه‌كه گلێش نه په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بی بیت، كه‌نگی ئه‌ده‌ب په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بی یه؟
تێبینی: پشتی من مانشێتێ نڤیسه‌رێ هێژا دیتی كو گلێش نه په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بی یه؟ هه‌ر ئێكسه‌ر هزر بۆ من چێبوو، كه‌نگی ئه‌ده‌ب په‌یڤه‌كا ئه‌ده‌بی یه؟ گه‌رماتیه‌ك بۆ من چێبوو كو پتر هزرا خوه تێدا بكه‌م، لێ ب مخابنی ڤه هه‌ڤاله‌كێ من یێ نێزیك ب ڤی ناڤونیشانێ من حه‌سیا، هه‌ر ئێكسه‌ر د مالپه‌ر و ئه‌كاونتێ خوه دا بابه‌ته‌ك ب ڤی ناڤی ئازراند، ئه‌و گه‌رماتیا د ناخێ من دا مخابن گه‌رم نه‌هێلا.
