ئه‌ردۆغانێ پاشڤه‌ دزڤڕت

ئه‌ردۆغانێ پاشڤه‌ دزڤڕت

79

ده‌وله‌تا توركی ل سه‌ر بنگه‌هه‌كێ نه‌ته‌وه‌په‌رستیه‌كا هشك و دانپێنه‌نانێ هاتیه‌ ئاڤاكرن و ئه‌ڤ سیاسه‌ته‌ وه‌ك گڤانده‌كا پیرۆز د هشێ تاكێن ڤی وه‌ڵاتی دا هاتینه‌ چه‌سپاندن و ب نه‌رمی سه‌ره‌ده‌ریكرنا هه‌ر كێشه‌كا ناڤخوه‌یی ب تاوان هاتیه‌ نیاسین. توركیا بۆ نه‌ته‌وێن نه‌تورك زیندان و دۆزه‌خه‌كا شاریایی بوو و رۆژانه‌ مافێن وان دهاتنه‌ بنپێ كرن و ته‌نانه‌ت ب توركی نه‌ئاخڤتن تاوان بوو و زیندان و ئه‌شكه‌نجه‌ ل به‌ندێ بوون. بێی دو دلی مرۆڤ دكارت بێژت توركیا ده‌وله‌تا ترسێ و ئاسمیله‌سیۆنێ بوو. پارڤه‌ بوونا جیهانێ ل سه‌ر دو باسكان (ناتۆ ـ وارشۆ) فاكته‌رێن هاریكار بوون بۆ چه‌سپاندن و به‌رده‌وامیا ڤێ سیاسه‌تێ؛ لێ ب نه‌مانا باسكێ وارشۆ و ئێك جه‌مسه‌ربوونا جیهانێ و باڵا ده‌ستبوونا گلۆبالیزمێ و پیرۆز نه‌مانا سنوور و تایبه‌تمه‌ندیێن خوه‌یی یێن ده‌وله‌تان به‌رامبه‌ر مافێن مرۆڤی ده‌وله‌تێن مینا توركیا نه‌چار كرن ب چاڤه‌ك دن ل سیاسه‌تا خوه‌ بگێرن و خوه‌ دگه‌ل سه‌رده‌می بگونجینن دا بكارن سنوورێن خوه‌ ژ پارڤه‌ بوونێ بپارێزن. ئاكپارتی (ب سه‌رۆكتیا ئه‌ردۆغانی) ب پراگماتیكا خوه‌ كاری ب زیره‌كی ڤێ سیاسه‌تێ په‌یاده‌ بكه‌ت و هێدی هێدی دژبه‌رێن خوه‌ ژ بریاردانێ دوور بكه‌ت و ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه‌ سه‌فه‌ربه‌رلك ل دژی گه‌نده‌ل و مافیۆزا راكر و چاكسازیێن ئابووری توركیا ژ ده‌وله‌ته‌كا خازخازۆك و هه‌تا قركێ د ده‌ینا دا خه‌ندقی بۆ ده‌وله‌ته‌كا ئابوور جێگیر و به‌رهه‌مدار ڤه‌گوهاست. پێداویستیێن ناڤخوه‌ و ده‌رڤه‌ توركیا نه‌چار كر ده‌ست ژ سیاسه‌تا كه‌مالیزمێ به‌رده‌ت و دڤێت نه‌هیت ژبیركرن رۆلێ بزاڤا ئازدیخوازا كوردی و شه‌ڕێ چه‌كداری كو شیایی ل سه‌ر هه‌موو وان بزاڤێن توركیا بۆ بێده‌نگ كرنا چه‌كی، خوه‌ ل به‌ر بگرت به‌لكو شه‌ڕ ژ چیان به‌ر ب باژێران بر و مه‌یدانێن ئسته‌نبۆل، ئه‌نقه‌ره‌، ئێزمیر و.. . زێده‌باری باژێرێن كوردستانێ بوونه‌ مه‌یدانێن خه‌باتكارێن كورد. ئانكو ئه‌ڤ پێنگاڤا توركیا هاڤێتی بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكێن هه‌ڤ رووشی وێ بووین و ب تایبه‌ت ڤه‌بوونا هه‌مبه‌ر پرسگرێكا كورد، نه‌ خێره‌كه‌ ل گه‌ل كوردان دكه‌ت وه‌ك هنده‌ك نه‌زان هزر دكه‌ن به‌لكو به‌رهه‌مێ خه‌بات و به‌رخوه‌دانا گه‌لێ كورده‌. ژبه‌ر هندێ ئه‌ردۆغانی و ئاكپارتی سیاسه‌تا بانه‌كه‌ و دو هه‌وا گرتیه‌ به‌ر و بۆ چه‌واشه‌كرنا رایا گشتیا توركی و جیهانی ئانكو چ پێنگاڤێن رژد بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگرێكا كوردی نه‌هاڤێتنه‌؛ ئه‌گه‌ر راست دبێژت پێدڤی ناكه‌ت هۆسا ب هه‌لكه‌فت و بێ هه‌لكه‌فت هێرشی سه‌ر لایه‌نێن كوردی بكه‌ت و ب دوژمنكار و پارڤه‌كه‌رێن وه‌ڵاتێ توركیا ناڤ بكه‌ت، ل ده‌مه‌كی كو هه‌ر ئه‌و لایه‌نن یێن د نابه‌ینا حكومه‌تێ و په‌كه‌كێ دا تێن و دچن و بوونه‌ شالوولێن پرۆسه‌سا ئاشتیێ لێ چونكو هه‌لبژارتن نێزیكه‌ و كورد دتێزه‌ كرینه‌ و پێشبینیا هندێ تێته‌ كرن كو دێ باراژا سه‌دا ده‌ه ده‌رباز كه‌ن و ب ڤێ سه‌ركه‌ڤتنێ دێ پرۆسه‌سا ئاشتیێ سه‌متێ خوه‌یێ دروست گرت. ئه‌ڤ سه‌ركه‌ڤتنه‌ ب دلێ ئاكپارتی و ئه‌ردۆغانی نینه‌ و دخوازن ل گۆره‌ی خوه‌سته‌كێن خوه‌ پرسگرێكا كوردی چاره‌ بكه‌ن كو ئه‌ڤه‌ ژی گرۆڤێن خوه‌ ڤه‌دزینێ نه‌ ژ ته‌ڤایا پرۆسه‌سێ. دا بگه‌هن ڤێ مه‌ره‌مێ ئه‌ردۆغان ته‌ڤی بانگه‌شا هه‌لبژارتنان بوویه‌ و ئه‌ڤه‌ ژی دژی دستوورێ توركیایه‌ كو نابت سه‌رۆك كۆمار تاگیریێ بۆ لایه‌نه‌كی بكه‌ت؛ لێ چنكو په‌یوه‌ندی ب پرسگرێكا كوردیڤه‌ هه‌یه‌ هه‌ر تشت حه‌لال دبت و تا بگه‌هته‌ وی ئاستی سه‌رۆك كۆمار قۆرئانا پیرۆز بلند بكه‌ت و بانگه‌شێ بۆ ئاكپارتی بكه‌ت كو ئه‌ڤه‌ جارا ئێكێ یه‌ سه‌رۆكه‌كێ توركیا ڤی یه‌كێ بكه‌ت. ب دیتنا من ئه‌ڤه‌ هۆشداریه‌كا بترسه‌ بۆ پرۆسه‌سا ئاشتیێ و فه‌رمانه‌كا برێڤه‌یه‌ بۆ كوردان نه‌ك تنێ ل باكۆرێ كوردستانێ به‌لكو بۆ هه‌رچار پارچێن دن ژی. پرسیار ئه‌ڤه‌یه‌: ئه‌م دێ چ كه‌ین؟

کۆمێنتا تە