ئه‌رێ ئه‌مریكا دێ خوه ژ ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌كێشیت؟
محه‌مه‌د عامر دێرشه‌وى
داكو مرۆڤ بشێت پێشبینیێن خوه سه‌باره‌ت خوه‌ڤه‌كێشانا ئه‌مریكا ژ ئیراق و كوردستانێ لسه‌ر بنیاته‌كا دروست ئاڤا بكه‌ت، یا دروست و پێدڤی ئه‌وه، مرۆڤ ل ده‌ستپێكێ بزانبیت ئه‌رێ د بنیات دا بۆچى ئه‌مریكا به‌ر ب ئیراقێ ڤه هات و ئیراق “داگیر”كر؟
ئه‌مریكا د وه‌ختێ خوه‌دا دو هۆكار دان دیاركرن، كو ژبه‌ر وان هه‌ردو هۆكاران دێ ئێرش كه‌ته ئیراقا سه‌دام حوسه‌ینى ئێك ژێ ئه‌و بوو، كو كۆلن پاول، وه‌زیرێ ده‌رڤه یێ ئه‌مریكا ل به‌رامبه‌رى جڤاتا ئێمناهیێ دایى دیاركرن: ڕژێما سه‌دامى چه‌كێ ئه‌تۆمى هه‌یه و ڕژێما سه‌دام حوسێن و ئه‌ڤ چه‌ك گه‌فن و مه‌ترسینه لسه‌ر ئێمناهی و ئاسایشا جیهانى، له‌وان ئه‌مریكا لبه‌ره، ئیراقێ ڤه‌گرت و ڤى چه‌كى ژناڤببه‌ت. هۆكارێ دووێ، وه‌كو ئه‌مریكا د وه‌ختێ خوه‌دا دگۆت، هه‌بوونا په‌یوه‌ندیان بوو؛ د ناڤبه‌را ڕژێما ئیراقێ یا وى ده‌مى و ڕێكخراوا تیروریست یا قاعیده. به‌لێ دویڤداتر خوه‌یابوو، كو هه‌ردو هۆكارێن ئه‌مریكا دكرن بهانه؛ چ ئاڤاهى بۆ نه‌بوو و مه‌قاماتێن ئه‌مریكى كۆنگرێ نیشتمانیێ ئیراقى، ب سه‌رۆكاتییا ئه‌حمه‌د چه‌له‌بى، خه‌تابار كر، كو پێزانیێن چه‌وت دگه‌هاندن.
من ئه‌و باوه‌رى نینه، كو ئه‌مریكا، ب وان ده‌زگه‌هێن خوه‌یێن ئێمناهیێ ڤه، هند بێئاگه‌ه بوون ژ دونیایێ و كه‌فت داڤا پێزانیێن چه‌وت یێن ئه‌حمه‌د چه‌له‌بى دگه‌هاندن، به‌لكو دڤێت هۆكارێن دیتر هه‌بن بۆ داگیركرنا ئیراقێ. ب زانینا ڤان هۆكاران دێ دیاربیت، ئه‌رێ ئه‌مریكا ئارمانجێن خوه بجهئینان ژ داگیركرنا ئیراقێ یان نه، ئه‌ڤجا بابه‌تێ خوه‌ڤه‌كێشانا ئه‌مریكا ژ ئیراقێ دێ لبه‌رچاڤێن مرۆڤ رۆهنتر بیت.
هۆكارێ “داگیركرنا” ئیراقێ ململانا دگه‌ل چیێن بوویه!
مه شرۆڤه‌یه‌ك جودا هه‌یه لسه‌ر هۆكارێن داگیركرنا ئیراقێ (هه‌روه‌سا داگیركرنا ئه‌فغانستانێ ژ لایه‌ن ئه‌مریكا ڤه) و ئه‌م هۆكارى ڤه‌دگه‌رینین بۆ ململانا ئه‌مریكا دگه‌ل چینێ: ژ مێژ وه‌ره ئه‌مریكا ئه‌گه‌هداره لسه‌ر پێشڤه‌چوونێن پیشه‌سازییا چینێ و سیاسه‌تا جیهانى یا چینى، كو خواستا ئه‌مریكا لسه‌ر یه‌كپۆلیێ (یه‌كجه‌مسه‌ریێ) د سیسته‌مێ سیاسی یێ جیهانى لبه‌رچاڤ وه‌رناگریت، یان ژى قه‌بوول ناكه‌ت و چینێ دڤێت، بێ لبه‌رچاڤوه‌رگتنا ڤى سیسته‌مێ جۆرج بۆشێ باب ل سالا 1991ێ ڕاگه‌هاندى، بكه‌ڤیت قادا سیاسه‌تا جیهانى و مه‌یدانا ئابۆرا جیهانى. د ڤێ پێخه‌مه‌تێ دا چین پلانا ددانیت، كو دویر ژ كۆنترۆلا ئه‌مریكا ل ده‌ریایێ، ب چه‌ند ڕێكه‌كا خوه بگه‌هینیت ئه‌ورۆپا، و یه‌ك ژ وان ڕێكا په‌ژایى ژ كازاخستنانێ بۆ ئاسییا ناڤێن و ئه‌ڤجا ئیران و ئیراق (هه‌رێما كوردستانێ) و سووریا (ڕۆژئاڤایێ كوردستانێ) لسه‌ر ده‌ریا ناڤین.
واته ئیراق و هه‌رێما كوردستانێ پێگه‌هێ خوه یێ ستراتیژى هه‌یه د سیاسه‌تا دویرمه‌دایا ئه‌مریكادا. هێزێن چه‌كدارێن ئه‌مریكا ل ئیراقێ بمیین یان نه مینن، ژبه‌ر هه‌ر هۆكاره‌كێ هه‌بیت، خواستا و پێویستییا ئه‌مریكایه ڕێكه‌فتنه‌كا ستراتیژى یا دویر مه‌دا د ناڤبه‌را ئیراق و ئه‌مریكا دا هه‌بیت و ئه‌مریكا گۆتنا خوه هه‌بیت د بڕیارا ئیراقێ دا و ئه‌ڤ بابه‌ت ب سیسته‌مێ سیاسییێ جیهانێ ڤه گرێدایه. ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ نه ته‌نها وزه هه‌یه و ئه‌ڤ وزه دشێت ب ڕێكێن په‌ژایى بگه‌هیت چینێ و پیشه‌سازییا چینى پێدڤى هه‌یه ب وزێ، به‌لكو بێ ئیراق و هه‌رێما كوردستانێ، نه ئیران دئێت دۆرپێچكرن و نه‌ژى چین نه‌چارى ئه‌مریكا دبیت. ل ڤێرێ دیاردبیت، بۆچى گرۆپێن وه‌لائیى بۆ ئیرانێ ل ئیراقێ و ل ده‌ڤه‌رێ ب مجدى لسه‌ر ده‌رێخستنا ئه‌مریكا ژ ئیراقێ دڕاوه‌ستن.
د گۆتاره‌كا دیدا دێ پتر ڕاوه‌ستین لسه‌ر داخوازێن گرۆپێن چه‌كدارێن وه‌لائى بۆ ئیرانێ ل ئیراقى و ڕۆژهه‌لاتاناڤه‌ڕاست د بارا ده‌رێخستنا ئه‌مریكا و هێزێن هه‌ڤپه‌یمانییا ناڤده‌وله‌تى بۆ شه‌ڕێ داعش.
