ئه‌رێ كیژ ژیێ گونجایه بۆ پێكئینانا هه‌ڤژینیێ؟
ڤرۆ، ئاواز یوسف:
ئه‌و كه‌سێن بو روژناما ئه‌ڤرو ئاخفتین وه‌ها دیار دكه‌ن كو ژیێ گونجایی ژ بۆ پێكئینانا هه‌ڤژینیێ بۆ كچێ ل سه‌ر 20 سالیێ دا یه و بو كوری ل سه‌ر 25 سالیێ دایه چالاكڤانه‌كا جڤاكی ژی گۆت: چ مه‌رج نینن بۆ پێكئینانا هه‌ڤژینیێ ل دووڤ ئاستێ ره‌وشه‌نبیریا هه‌ردو لایه‌نان و په‌روه‌رده‌كرنا خێزانێ دمینیت.
سه‌باره‌ت پێكئینانا هه‌ڤژینیێ كا چ ژیه‌ك دگونجیت تریفه عه‌لی چالاكڤان د بیاڤێ جڤاكی دا دیار كر، ژیێ گونجایی بۆ پێكئینانا هه‌ڤژینیێ بۆ كچان ژ 25 سالیێ هه‌تا 27 سالیێ یا گونجایه و بۆ كوران ژی سه‌ر 29 سالیێ دا گونجایه و گۆت:(د هنده‌ك ده‌مان ژی دا ژی چ مه‌رج و سانسور نینن بو پێكئینانا هه‌ڤژینیێ و ل دووڤ ئاستێ ره‌وشه‌نبیریا هه‌ردو لایه‌نان دزڤریت ل دووڤ په‌روه‌رده‌كرنا خێزانێ ڤه‌دگه‌ریت كا دایك و بابان هه‌تا چ شێوه كه‌ساتیا كچ و كورێن خوه ئاڤا كریه).
چالاكڤانا جڤاكی ئه‌و چه‌نده ژی دیار كر هنده‌ك كه‌س ژ كچ و كوران هه‌ڤژینیا خوه گیرو دكه‌ن، ئه‌ڤجا چ ب مه‌ره‌ما دووماهیك ئینانا قوناغێن خواندنا خوه یان هه‌ر مه‌ره‌مه‌كا دیتر بیت و گۆت: (هنده‌ك كاریگه‌ریێن نه‌رێنی هه‌نه كو كارتێكرنێ ل سه‌ر پروسا پێكئینانا هه‌ڤژینیێ دكه‌ن ژ وان ژی حه‌زا له‌شی كه‌سه‌ك دێ هه‌ڤژینیێ پێك ئینیت، چونكی حه‌زا ل سه‌ر هه‌ی و هزرا خوه نه‌كریه كا چه‌ند به‌رپرساتیه‌كا مه‌زنه، هه‌روه‌سا هنده‌ك ده‌ما خێزان كچ و كورێن خوه پال دده‌ن كو هه‌ڤژینیێ پێك بینن و دزانن ژی و ئه‌و كه‌سه نه یێ به‌رهه‌ڤه، لێ وی زیكا دكه‌نه خودان خێزان دا هه‌ست ب به‌رپرساتیێ بكه‌ت و ئه‌ڤه ژی كاریگه‌ریه‌كا نه‌رێنی ل سه‌ر هه‌ڤژینیێ دكه‌ت).
چالاكڤانا جڤاكی دیار كر كو ئه‌م دناڤ جڤاكه‌كێ عه‌شیری و گرتی و پاشكه‌فتی دا دژین، ژبه‌ركو ده‌مێ ژیێ كچێ دگه‌هیته 30 سالیێ حه‌ز دكه‌ت هه‌ڤژینیێ پێك بینیت ژبه‌ر دابونه‌ریتێن جڤاكی داكو نه‌كه‌ڤته لژێر ناڤێ قه‌یره‌بونێ و كۆت: (د نوكه‌دا هه‌ڤژینی ل ده‌ڤ كوران كێم بویه و حه‌ز ناكه‌ت پێك بینیت ژبه‌ر ئازادیا كه‌سوكی و كاریگه‌ریێن سوشیال میدیایێ و ئابوری).
غه‌زوان ره‌شو چاره‌سه‌ركارێ ده‌روونی دیار كر كو هنده‌ك ڤه‌كولینان وه‌سا دیار كریه كو ته‌مه‌نێ 28 و 30 سالی یێ گونجایه بو كوری و ل ڤی ژی كور یێ ته‌مامه ژلایێ مێشكی ڤه و خودان ساخله‌میه‌كا باشه و یێ به‌رهه‌ڤه باشترین ژیان پێشكێشی خێزانا خوه بكه‌ت، ژبه‌ركو ئه‌ڤ كه‌سه ژ هه‌موو لایان ڤه یێ ته‌مامه و د هه‌مان ده‌م دا رێژا به‌ردانێ كێمتره ژ ته‌مه‌نێن دی.
غه‌زوان دیار ژی كر كو ژیێ گونجایی بۆ پێكئینانا هه‌ڤژینیێ بۆ كچێ 18 تا 25 سالیێ یه د ڤی ژیدا كچ یا به‌رهه‌ڤه زارۆیه‌كێ ساخله‌م و بێ ئاریشه بینیته هه‌بونێ، د ڤی ژیدا كچ دشێت خوه ل گه‌ل جڤاكی و ئاریشێن خێزانێ بگونجینیت و گۆت: (ئه‌و كچێن به‌ری ژیێ خوه هه‌ڤژینیێ پێك دئینن تووشی نه‌خوشیێن خه‌موكیێ و له‌شی دبن وه‌كی نه‌خوشیا شه‌كرێ و فشارا خوینێ، و هنده‌ك ڤه‌كولینان دیار كریه كو ئه‌و كچێن د ته‌مه‌نێ 15 بو 19 سالیێ دا هه‌ڤژینیێ پێك دئینن 70% ده‌مێ زارۆكێن وان ژ دایك دبن نه د ته‌مامن).
چاره‌سه‌ركارێ ده‌روونی ئه‌و چه‌نده ژی گۆت: (د هنده‌ك ده‌مان دا خێزانێ روله‌كێ مه‌زن یێ هه‌ی كو كچ و كورێن خوه پال بده‌ن داكو هه‌ڤژینیێ پێك بینن ژ به‌ر جڤاكی و ره‌وشت و تیتالان).
