ئه‌رێ چاكسازى به‌س مووچه‌نه؟!
كۆڤان حسێن
رێخستنا موه‌چه‌یان و په‌یداكرنا ئاسته‌كێ جهێ رازیبوونێ ژ عه‌داله‌تێ گرنگه و دبیت گرنگترین ژی بیت د وارێ دابه‌شكرنا سامانێ نه‌ته‌وه‌ى د،. لێ مسۆگه‌ر چاكسازى هه‌ر ب تنێ مووچه نینه ل كوردستانێ، پتر ژ كه‌رته‌كێ ژ واره‌كێ پێدڤى ب چاكسازى و پێداچوونێ یه. نه‌بوونا ناسنامه‌كا ئاشكرا بۆ سیته‌مێ وه‌لاتى و دارشتنا سیاسه‌تێن پێدڤى ل گۆر وێ ناسنامێ دێ وه‌لاتى ژ گه‌له‌گ ئاریشه و قه‌یرانان قورتال كه‌ت، چاكسازى پرۆسه‌كا درێژ و رى سه‌رگێژیه بۆ وه‌لاتێن تازه پێگه‌هشتى قه‌ت ل كه‌رته‌كێ یان بابه‌ته‌كێ مینا مووچه‌یان قه‌تیس نابیت سه‌خمه‌راتى گرنگیا وێ. كوردستان ل په‌روه‌ردێ ل ئابوورێ ل جڤاكى ل ساخله‌میێ ل مه‌یدانا كارى ل ئیدارى پێدڤى ب نویگه‌رى و وه‌رارێ یه. ئاماده‌سازیا جڤاكى بۆ چاكسازیێ و گرتنا ده‌رگه‌هێن بێهنا گه‌نده‌لیێ ژێ دهێت و ئیداره دانا بیرۆكراتیه‌ته‌كا ساخله‌م و چالاك و خولقاندنا پشته‌ڤانیه‌كا جڤاكى و به‌رپاكرنا ره‌وشه‌نبیریه‌كا گشتى وه‌ك پشته‌ڤان بۆ چاكسازیێ ب ته‌مه‌ت چاكسازیێ گرنگه. نه‌بونا سه‌ربۆرا ئیداره‌دانا ده‌وله‌تێ نه عه‌یبه‌ن، لێ مان د گێژه‌ڤانكا گه‌نده‌لى و ئاسێبوون ل گرێكێن حوكمرانیه‌كا نه‌ساخله‌م و ئاریشه دا عه‌یبه‌ك مه‌زنه، خه‌لكێ سه‌ربۆرێن جوان و سه‌ركه‌فتى هه‌نه ل جڤاكێن مینا جڤاكێ مه پرۆسه‌كا چاكسازیا سه‌ركه‌فتى ئه‌نجامدایه. فاكته‌رێن سه‌ركه‌فتنا هه‌ر پرۆسه‌كێ ل سه‌ر ئیراده و زه‌مینه‌سازیا جڤاكى دراوه‌سیت. بریارا سیاسى ئاره‌ستا هه‌مى چاكسازیه‌كێ به‌لانس دكه‌ت ل گۆر ئه‌و بیردۆزا سیاسى یان ئه‌و ئایدولۆژیا باوه‌رى پێ هه‌ى ده‌وله‌تێ ئه‌ندازه دكه‌ت. جڤاكێ كوردستانێ گه‌هشتیه ئاسته‌كێ هشیاریا سیاسى ل ژینگه‌ها تازه‌یا پشى چاكسازیێ هاریكاربیت. نه‌مازه ئه‌گه‌ر پشكه‌ك ژ بنه‌ماێن عه‌داله‌تێ تێدا به‌رجه‌سته ببن. چاكسازیا نوكه به‌حس لێ دهێته‌كرن ژمن ڤه ده‌ستپێكه و پێنگاڤا ئێكێ یه بۆ ڤه‌كرنا ده‌رگه‌هى ل سه‌ر چه‌ندین وار و سێكته‌رێن دى. چاكسازى ل قووناغه‌كێ ب تنێ ناوه‌ستیت و بریاره‌ك یان قانوونه‌ك هه‌مى پرسێ چاره‌سه‌ر ناكه‌ت. لێ هه‌بوونا ئیراده‌كا سیاسى و ئاماده‌باشیه‌كا جه‌ماوه‌رى و گڤاشتنا هه‌ى ئاینده‌كێ گه‌ش چاڤه‌رێ كوردستانێ دكه‌ت, دڤیا قووناغا درووشمان ده‌رباس بكه‌ین. و هه‌مى كه‌ره‌ستێ سه‌ركه‌فتنا هه‌ر جڤاكه‌كێ ل كوردستانێ به‌رده‌سته ژ شیانێن مرۆڤى هه‌تا سامانێ سروشتى.
