ئه‌رێ ژبۆ دانانا ده‌وله‌ته‌كا ب هێز چ پیدڤیه؟
گه‌له‌ك فاكته‌ر هه‌نه ژبۆ دنانا ده‌وله‌ته‌كا ب هێز، وه‌ك ژێرخانا ئابووره‌كێ ب هێز، جهه‌كێ جوگرافی، یان نه‌ته‌وه‌یه‌ك، له‌شكره‌كێ ب هێز. .. هتد. راست ئه‌ز ژی دبێژم مه پێدڤی ب ڤان فاكته‌ران هه‌نه، لێ یێ ڤان فاكته‌ران ب گیان دئێخیت و ئه‌كتیڤ دكه‌ت، ژ بۆ وێ ئارمانجێ، ل دووڤ هزرا من، ژ بۆ دانانا ده‌وله‌ته‌كا ب هێز مه پێدڤی ب مامۆستای هه‌یه، لێ چ مامۆستا؟! مامۆستایه‌كێ خودان ئه‌ر ناف و دلسۆز، دكاریت ب هێزترین ده‌وله‌ت بدامه‌زرینیت، چونكی، مامۆستایه مرۆڤان ئاڤا دكه‌ت، ئاڤاكرنه‌كا دروست و یا ساخله‌م، كو ببیته شه‌نگسته‌كێ موكوم بۆ ده‌وله‌ته‌كا ب هێز و بێی ڤێ ئاڤاكرنێ نه ده‌وله‌تا ب هێز و نه جڤاكه‌كێ ساخله‌م ژ دایك نابیت، چونكی ده‌ما جڤاكه‌كێ ساخله‌م په‌یدا ببیت ئۆتۆماتیكی دێ بنیاته‌كێ خوه‌راگر و ب هێز بۆ فێربوونێ په‌یدا بیت، ل دووڤ هزرا من په‌روه‌رده و فێركرن گرنكترین بیاڤه، پێدڤیه حوكمه‌تێ كرنگیه‌كا مه‌زنتر دابایێ، چونكی وه‌لات ب زانستان سه‌ردكه‌ڤن و ژ بۆ سه‌ركه‌فتنا وان زانستان، ئه‌م پێدڤی ب په‌روه‌رده‌كا باشترین، كو بشێت وه‌ك وان ده‌وله‌تێن ل ڤان دووماهیان خوه گه‌هاندینه رێره‌وا پیشداچوونێ، مه ژی هه‌می قووناغێن پێشكه‌فتنێ ئێك ب ئیك ده‌رباز نه كربانه، به‌لكو بلا دو یان سێ قووناغ پێكڤه ده‌ربازكربانه، وه‌كی یابانێ و یێ رۆلێ مه‌زن گیرای د ڤێ پلانا یابانێ دا مامۆستایێ یابانی بوو، كو سیسته‌مێن وێ نموونه سیسته‌من د ناڤبه‌را سیسته‌مێن جیهانێ دا ، سه‌یرترین و بالكیشترین ساخله‌ت ل یایانێ، مرۆڤ هه‌ست پێدكه‌ت ئه‌ڤه یه: نه مامۆستا و نه ژی قوتابی هزر ناكه‌ن ل قوتابخانێ نه، یان ئه‌ڤه ئه‌ركه‌كه پێدڤیه مامۆستا جێبه‌جێ بكه‌ت ل به‌رامبه‌ر مووچه‌كی، هه‌ر وه‌سا قوتابی وه‌سا هزر دكه‌ت، كو یێ د شه‌مه‌نده‌فره‌كێ دا و پێدڤیه زوو بچیت دا بگه‌هیته قووناغێن پیشكه‌فتنێ، قوتابی هندێ رژده هه‌تا كو ل هاڤینان ژی ل ده‌مێ بێهنڤه‌دانێ هه‌ر قه‌ستا قوتابخانێ دكه‌ت، بۆ زانین سالا خواندنێ ل یابانێ درێژتره ژ سالین خواندنێ ل وه‌لاتێن دی یێن جیهانێ، ئه‌رێ ئه و چ سحره مامۆستا بكاردئینیت د گه‌ل قوتابیان ژ بۆ كیشانا وان بۆ قوتابخانان ؟! به‌رسڤا ڤێ پرسیارێ، مامۆستا قوتابی فێری هه‌ستا نه‌ته‌واتی و ڤیانا وه‌لاتی دكه‌ت و هه‌ر كاره‌كێ دكه‌ن ب چاڤێ ئه‌ركێ نیشتمانی ته‌ماشه دكه‌ن. ئه‌ڤ خاله‌یه یابان ئاڤاكری و گه‌هاندیه ڤێ پێشكه‌فتنا ئه‌م هه‌می دبینین.
لێ ل وه‌لاتێ من مامۆستا پتر ژ قوتابی ل ده‌لیڤه و بێهنڤه‌دانان دگه‌ریت، هه‌كه مامۆستا هه‌ست نه‌كه‌ت، كو كارێ وی كاره‌كێ نشتمانیه، دێ چاوا شێت هه‌ستا نه‌ته‌واتی و خوه‌گۆریكرنێ د میشكێ قوتابی دا چینیت؟ هه‌كه ل رۆژا بلندكرنا ئالای ئاماده نه‌بیت، دێ چاوا رێزگرتنا ئالای به‌رچاڤ كه‌ت؟ هه‌كه ل گه‌ل قوتابیان سروودا نیشتمانی نه‌بیژیت، دێ چاوا بۆ قوتابی دیاركه‌ت گرنگیا ڤێ سروودێ چیه؟
له‌وما دبێژم ژ بۆ دانانا له‌شكره‌كێ ب هێز، ژ بۆ ئابووره‌كێ سه‌ربخوه و ب هێز و ده‌وله‌ته‌كا سه‌رده‌مانه و پێشكه‌فتی، مه پێدڤی ب مامۆستایه‌كێ رۆناكبیر و دلسۆز و خه‌مخۆر و وه‌لاتپارێز هه‌یه.
