ئه‌مریكا ب هێز ڤه‌دگه‌ریێته رۆژهه‌لاتا ناڤین
ئه‌حمه‌د عارف ئامێدی
ژبه‌ر روودانێن گه‌رم ل رۆژهه‌لاتا ناڤین و بۆیه‌رێن غه‌ززه پشتی حه‌فتی ئوكتۆبه‌رێ و هه‌تا نها و ئه‌و لڤینا گرۆپێن به‌رهنگار ل دژی هه‌بوونا ئه‌مریكی و تایبه‌تی ل ئیراقێ و سووریێ.
حه‌شدێن له‌شكرێ ئه‌مریكی ل رۆژهه‌لاتا ناڤین یێن زێده دبن و دبنه جهێ پرسیارێ گه‌له‌ك مه‌ترسیان كو شه‌ڕێ غه‌ززه به‌رفره‌ه ببیت، چونكو ئیسرائیلێ ب سیاسه‌تا خوه یا هێزێ و توندیێ ل هه‌می بیاڤێن ژیانێ دا ل غه‌ززه، و چو سه‌نگ و بهایه‌ك نه‌دایه جڤاكێ ده‌ولی و نه‌ته‌وێن ئێكگرتی و عورف و قانوونێن ده‌ولی و تاوانێن شه‌ڕی، هه‌تا وی راده‌ی كو دانپێدانێ ب هه‌ڤپه‌یمانێن خوه ژی نه‌كه‌ت چو ئه‌مریكا بیت یان وه‌لاتێن رۆژئاڤا.
ئه‌ڤرۆ ئه‌ڤ حه‌شدێن ئه‌مریكی ژ هه‌لگرێن فرۆكه‌یێن (USS) و (جیرالد فۆرد) كو نێزیكی پێنچ هزارسه‌ربازان ژ پیاده‌یا ده‌ریایی رادكه‌ت (مارینز) و پاپۆرێن شه‌ڕی یێن دگه‌لدا، زێده‌باری وێ هه‌لگرا گه‌هشتیه ده‌ریا سپی و پاپۆڕا هێرشبه‌ر یا (به‌ڕمائی ـ USS Batan ).
بۆ زانین گرۆڤه ئاماژێ دده‌ن كو ژماره‌یا سه‌ربازێن ئه‌مریكی د مه‌ودایێ ڤان ته‌حشیدان دا گه‌هشتیه پتر ژ 12 هزار كه‌سان، چونكو ئاستێ له‌شكرێ ئه‌مریكی هه‌تا نها گه‌هشتیه دو هزار سه‌ربازان د ره‌وشه‌كا ئاماده‌باشیێ دا وه‌كو پشته‌ڤانیكرن بۆ ئیسرائیلێ، هه‌روه‌كو به‌نتاگۆنێ هنارتنا 1000 تاكان ژ یه‌كه‌یێن مایتێكرنا بله‌ز هاتیه راگه‌هاندن پێخه‌مه‌ت پشته‌ڤانیكرنا بزاڤێن به‌رسڤدانا هه‌رێماتیك ل ده‌ڤه‌رێ وبه‌رده‌وامكرنا شیان و پاراستنا هێزێن ئه‌مریكی، ئه‌مریكا هه‌بوونا موكومتر كر ب سیسته‌مێ به‌رگریا مووشه‌كا (تاد) ژ به‌تاریێن مۆشه‌كان (پاتریۆت) زێده‌باری نێزیكی 11 بڕێن فرۆكه‌یێن شه‌ڕكه‌ر (F15. F16. F18) و فرۆكه‌یێن شه‌ڕكر یێن هێرشبه‌ر ژ جۆرێ (A10) یێن كۆژه‌ك.
ب راستی تشتێ دهێته روودان مایتێكرنا ئه‌مریكیایه ب ره‌نگه‌كێ راسته‌وخوه د شه‌ڕێ (غه‌ززه) دا، به‌لێ سه‌رۆك جۆبایدن و مه‌زنه به‌رپرسێن كابینه‌یا وی ڤێ مایتێكرنێ د شه‌ڕی دا ره‌ت دكه‌ن، به‌لكو حه‌زا وان كو ئه‌و ڤالاهیا ستراتیژیك پڕدكه‌ن یا كو ئه‌مریكا هێلای ژبه‌ری چه‌ند ساله‌كا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین، به‌لێ ئاماژه بۆ نیازا ڤێ به‌ربه‌لاڤبوونێ دچن ئه‌و ژی دامه‌زراندنا ((بنگه‌هه‌كێ له‌شكری ئه‌مریكی نێهنی ل ئیسرائیل)) ژ ئه‌وان ئه‌م دبهیسین و ب چاڤ دبینین ژ نێزیكبوونا ئه‌مریكی ـ ئیسرائیل بۆ گه‌له‌ك جاران د ناڤبه‌را (به‌نتاگۆن) و سه‌ركرده‌یا ناڤه‌ندی یا هێزێن ئه‌مریكی، ب رێیا ئه‌ڤان په‌یوندیان ئه‌مریكا ل گه‌ل ئیسرائیل بزاڤان ب هه‌می پێشڤه‌چوونان ل غه‌ززه دكه‌ت و ئازادكرنا بارمته‌یان، یانكو ئه‌مریكا بزاڤێ دكه‌ت مه‌ودایێ ڤی شه‌ڕی بۆ گه‌له‌ك ئاراسته‌یان به‌رفرهتر نه‌بیت، د گه‌ل ڤێ ئێكێ ژی دا ره‌وش زێده‌تر ل (زیفه غه‌ربیه) و ئه‌ردێن فلستینی یا داگیركری نه‌په‌قیت و چریسكێن وێ بۆ لوبنان ڤه‌نه‌په‌شن، كو ئه‌ڤ شه‌ڕ و په‌هه‌ڤچوونه ب رێیا هێلا شین د ناڤبه‌را (حزبوللا) و ئیسرائیلێ دا دژوار ببن، به‌لكو به‌ر ب سووریا و لوبنانێ و رۆژئاڤا ئیراقێ ژی بچیت، چونكو ئه‌ردێن بلند ل جۆلانێ تووشی دربێن ئیسرائیلی بووینه ژبه‌ر لێدانا مووشه‌كان ژ چیایێن جۆلان به‌ر ب باژارێن ئیسرائیلێ، زێده‌باری مه‌ترسیێن مه‌زن ل سه‌ر ئاسایشا هه‌رێماتیك ژ به‌ر رۆل و چالاكیا ئیران دبینیت بۆ چه‌كداركرنا و ته‌مویلكرنا گرۆپێن ب سه‌ر وێ ڤه.
هه‌بوونا هێزێن ئه‌مریكی ره‌هه‌ندێن ستراتیژیك هه‌نه پشتی هنارتنا هه‌ردو هه‌لگرێن فرۆكه‌یان و به‌لاڤكرنا هزاران سه‌ربازێن ئه‌مریكی ل ده‌وروبه‌رێن ئیسرائیلێ، به‌ریا هێرشا ((حه‌ماس)) ئه‌مریكا ب پلانه‌كا ((به‌نتاگۆن)) رابوویه ب گرێبه‌سته‌كێ ب ملیۆنان دۆلاران بۆ دانانا سازیێن له‌شكری بۆ هێزێن ئه‌مریكی ل بنگه‌هه‌كێ نهێنی ل سه‌ر چیایێ هاركرین ل نیڤا قولایا بیابانا (ئه‌لنه‌قه‌ب)، ب دووراتیا 35 كیلۆمه‌تران ب تنێ ژ غه‌ززه. بۆ زانین ئه‌ڤا كه‌ڤن ناڤێ ((سایت 512)) ب خوه‌ڤه‌دگریت،ئه‌ڤه ژی سازیه‌كا ئیداری حسابا هه‌ر هێرشه‌كا مۆشه‌كان ل دژی ئیسرائیلێ دكه‌ت.
ئه‌مریكا و وه‌لاتێن هه‌ڤپه‌یمانی و رۆژئاڤاێ و ب په‌یره‌و و پلانه‌كا ئه‌مریكی و ئیسرائیلی، بزاڤێ دكه‌ن كو ده‌وله‌ته‌كێ بۆ غه‌ززه دورست بكن ب سنووره‌كێ نوی و چاڤدێریه‌كێ ژ لایێ رۆژئاڤێ پشتی بدوماهیهاتنا شه‌ڕێ ل غه‌ززه دهێته كرن.به‌لێ غه‌ززه و سه‌ركرده‌یێن وان ئه‌ڤان هه‌ولان ره‌ت دكه‌ن چونكو دێ حه‌ماس و سه‌رانێن وێ و خه‌لكێ غه‌ززه كه‌نه د قه‌فه‌سه‌كێ دا، مینا بلبلان، و دێ ب ئاڤێ و خوارنێ هێنه به‌خشین، ب ڤی ره‌نگی ئه‌مریكا و ئیسرائیل دڤێت و ب پشته‌ڤانیكرنا نیڤده‌ولی بۆ خوه‌جهكرنا ئه‌ڤان پلانێن نها و پشتی هینگی ژ پلانێن پاشه‌رۆژێ بۆ بهێزخستنا جوهیان و ده‌وله‌تا ئیسرائیل ل سه‌ر كیستێ ده‌ڤه‌رێ و هه‌می وه‌لاتێن عه‌ره‌بی و تایبه‌ت یێن ب ره‌خ ئیسرائیل ڤه. ـ
و/ ئه‌ڤرۆ
