ئه‌و كه‌سێن گه‌له‌ك خۆارنێ دخۆن و قه‌له‌و نه‌بن چ نه‌خۆشی هه‌یه ؟
دهۆك،
د. سیپان سه‌ربه‌ست حاجی، نوشداری تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشیێن دل و هناڤا ل دهۆكێ دیاركر:
زێده كاركرنا په‌ریزادی ئێشه‌كا گه‌له‌ك به‌ربه‌لاڤه ل ده‌ڤ ژن و زه‌لامان په‌یدابیت لێ پتر ژن تووشی ڤێ نه‌خۆشی بن”.
د. سبپان سه‌ربه‌ست حاجی، نۆشدارێ تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشێن دل و هناڤا ل دهۆكێ ئاشكه‌را كركو ئه‌و كه‌سێن تووشی نه‌خۆشیا په‌ریزدای دبن هه‌ست ب وه‌ستیانه‌كا مه‌زن دكه‌ن، هه‌روه‌سا دلقوتان وله‌رزینا ده‌ستان ده‌ڤ وان دروست دبیت ئه‌و نه‌خۆش حه‌ز دكه‌ن هه‌رده‌م ل جهه‌كێ سار و فێنك بن و دبیت زكچوون ژی ل ده‌ڤ وان په‌یداببیت، به‌لێ تشتێ گه‌له‌ك مشه دگه‌ل وان نه‌خۆشان ده‌مێ تووشی ڤێ نه‌خۆشی دبن كو نه‌خۆش گه‌له‌ك خوارنێ دخۆت وكێشا وان زێده نابیت، به‌لكو كێشا وان دهێته خوار، چونكو ئه‌ڤ نه‌خۆشیه گه‌له‌ك ئاسانه كو زوو بهێته ده‌ستنیشان كرن و چاره‌سه‌ریا وێ ژی هه‌یه ونه‌یا بزه‌حمه‌ته، به‌لێ پێدڤیه ئه‌و كه‌سێن ئه‌ڤ نیشانه ده‌ڤ دیاردبن قه‌ستا نه‌خۆشخانێ بكه‌ن.
تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشیێن دل و هناڤا ل دهۆكێ ئه‌وژی خۆیا كركو ئه‌و كه‌سێن گه‌له‌ك خۆارنی دخۆن و سه‌نگا وان كێم دبیت و دلقوتان وله‌رزینا ده‌ستان هه‌بیت دگه‌ل چه‌ند نیشانێن دێ پێدڤیه خۆ گێرۆنه‌كه‌ن و زوو قه‌ستا نوشدارێن تایبه‌تمه‌ند بكه‌ن، چونكو هه‌كه گیرۆببیت و زوو چاره‌سه‌ریا خوه نه‌كه‌ت دێ سه‌نگا وان ئێكجار كێم بیت، به‌لێ نه‌خۆشیا په‌رێزادی ل سه‌ر ژیانا مرۆڤی نینه دهنده‌ك حاله‌تان دا زێده كاركرنا په‌رێزادێ مه‌ترسیێ دئیخیته سه‌ر ژیانا مرۆڤی ئه‌وژی حاله‌تێن كێم هه‌نه لێ زێده كاركرنا په‌ریزادێ مه‌ترسیێ ل سه‌ر ساخله‌میا مرۆڤی دروست دكه‌ت.
د. سیپان سه‌ربه‌ست، ته‌كه‌زكركو زێده كاركرنا په‌ریزادێ دبیته ئه‌گه‌رێ بلندبوونا فشارا خوینێ ودبیت ببیته ئه‌گه‌رێ زێده لێدانا دلی ب تایبه‌تی ژی ل ده‌ڤ كه‌سێن دانعه‌مر، له‌ورا ژی ئه‌م ئاموژگاریان ل خه‌لكێ خوه دكه‌ین ده‌مێ هه‌ست ب نیشانێن زێده كاركرنا په‌رێزادێ بكه‌ن زوو قه‌ستا نه‌خۆشخانه‌یان بكه‌ن .
ناڤهاتی ئه‌وژی نه‌ڤه‌شارت و گۆت: دو ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كی یێن ڤان حاله‌تان هه‌نه ئه‌وژی بلندبوونا نه‌خۆشیان شه‌كرێ و بلندبوونا هورمونێ په‌رێزادێ دڤان هه‌ردو حاله‌تان دا مرۆڤ گه‌له‌ك خۆارنی دخۆت وسه‌نگێ وان كێم دبیت، لێ یێن نه‌خۆشیا شه‌كرێ گه‌له‌ك ئاڤێ ڤه‌دخۆت وگه‌له‌ك دچیته ده‌ستئاڤا زراف و خوارنێ ژی گه‌له‌ك دخۆت لێ هه‌ر سه‌نگێ وان زێده‌ناكه‌ت، به‌لكو سه‌نگێ وان كێم دبیت و په‌رزادا ژه‌هراوی گه‌له‌ك خوارنی دخۆن وسه‌نگا وان كێم دبیت.
تایبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشیێن دل و هناڤا ل دهۆكێ ئاشكه‌را كركو ئه‌و كه‌سێن تووشی نه‌په‌ریزادا ژه‌هراوی دبن گه‌له‌ك خوارنێ دخوون وسه‌نگا وان كێم دبیت لێ گه‌له‌ك ئاڤێ ڤه‌ناخۆن، ب تنێ یێن نه‌خۆشیا شه‌كرێ هه‌ین گه‌له‌ك ئاڤێ ڤه‌دخۆن و پێدڤیه ئه‌ڤه هه‌ردو بهێنه پشكنینكرن بۆ پشتراستبوونی ژ نه‌خۆشیا وان و دبیت پشكنینا شه‌كرێ بۆ چێكه‌ن، به‌لێ نیشانێن وێ گه‌له‌ك یێن په‌ریزادێ نه، له‌ورا ئه‌نجامدانا پشكنینێ گه‌له‌ك یا گرنگه، چونكو هه‌كه خوه گیرۆ بكه‌ن بۆ چاره‌سه‌ریێ دێ مه‌ترسی بیت.
د. سیبان سه‌ربه‌ست به‌حسێ مه‌ترسیێن ل سه‌ر ژیانا نه‌خۆشی كر و گۆت: هه‌ستی لاواز دبن وهه‌ستی دشكێن و دبیت خه‌له‌ت لێدانا َدلێ وی مه‌ترسیێ ل سه‌ر ژیانا وی كه‌سی دروست ببیت و هه‌كه دوی حاله‌تی دا نه‌خۆش گه‌له‌ك بمینیت وچاره‌سه‌ریا خوه نه‌كه‌ت دێ تووشی مه‌ترسیێن ساخله‌میێ بیت.
