ئهگهرێن بلندبوونا ههستا نهتهوی رۆهنكرنهك بۆ خاتوون ههیفا دۆسكی
(ههستا نهتهوهیی ل دهف گهنجان بهرز بوویه) ئهڤه ناڤێ نڤیسهكا خاتوون ههیفا دۆسكی یه د رۆژناڤا ئهڤرۆ هژمار 1570 دا بهڵاڤ بوویه كو خاتوونێ وهك راپرسی د گهل سێ كهسان ئهنجامدایه و دیدێن وان (گهنجان) بۆ مه ڤهگوهاستی یه. بهری دیدێن خوه ل سهر ڤێ نڤیسێ دهرههی بكهم، دخوازم بێژم بۆ زانینا دیدا ههر تهخهكا جڤاكی ل سهر ههر روودانهكا ژ نشكاڤه روو بدهت فهره مرۆڤ ل سهر ئهگهرێن بووینه پالدهرێن ڤان روودانان هنهكی راوهستت چونكو پێنهڤێت چ روودان ژ ڤاڵهتیێ پهیدا نابن، پشتی دیاركرنا وان سهدهمان بۆ خاندهڤانان و جهێن شولهژێ شنوو مرۆڤ بهرێ خوه ددهت مژارێ و ئهڤجا چ ب ئازرینت یان ژی داناساندنا دیدا تهخهكا تایبهت بۆ جڤاكێ ل سهر مژارا هلبژارتی. ئهڤ رهنگ راپرسی و ئازراندنه د رۆژنامهگهریێ دا پر دگرنگن دبن سهدهمێن هشیاركرنا وهڵاتیان و دهستههڵاتێ دا ب مجدی ل چارهسهركرنا وان پرسگرێكان راوهستن و ههلویستی نیشان بدهن و یا دن پهیدا كرنا خاندهڤانایه بۆ رۆژنامێ.
دبت مهرهما خاتوون ههیفا دۆسكی ههر ئهڤه بت ئانكو زانیانا دیدا تهخهكا جڤاكا مه ئهو ژی گهنجن ل سهر مژارا ههستا نهتهویی لێ خاتوونێ نهكاریه نیشانا خوه بهنگێڤت و روو ب رووی چهند شاشیان بوویه؛ ل سهر شاشیێن زمانی و رێنڤێسی راناوهستم چونكو ئهگهر رێزب رێز ل سهر ب راوهستم گوتار دێ درێژ بت و ئهڤه پتر گونهها راستڤهكهرێ زمانی و سهرپهرشتێ بهرپهریه. لێ شاشیێن دن ئهز دێ بزاڤێ كهم ل گور دیدا خوه دهرههی كهم، مژارا ههستا نهتهویی بۆ مللهتهكێ هێشتا ژ قۆناعا رزگاریا نهتهویی دهرباز نهبووی و نهبوویه خودان دهولهتهكا سهربخۆ، مژارا ههری گهرمه ههیفا دبێژت: (دقوناغا نوكه یا كوردستان تێدا دبوریت گهنج بهرهڤ ئاوایهكێ دی برینه و رهوشا وان بهرهڤ ژینگهههكا دیڤه چوویه لهورا گهنج دبێژن ئێدی ئهم پتر بوینه كهسێن نهتوهیی و ژنوی ههست ب كوردینی و نهتهویێ خو دكهین، چالاڤانێن دبیاڤێ گهنجان ئاماژه كرن كو دانا شههید و برینداران دا پتر ههستا نهتهوهیی ل دهڤ گهنجان بهرهڤ ئاستهكێ بلند چویه و دیسا بو ئهگهرێ هندێ كو ههر كهسهك بێژیت ئهز پێشمهرگهمه)، ئهڤ پرته دهستپێكا نڤیسێ یه وهك من ل ژوور گۆتی كو ئهڤ نڤیسه یا پره ژ شاشیێن زمانی و رێنڤێسی ژبلی ههڤۆك چ رامانێ ناگههینت. .. گهنج بهرهڤ ئاوایهكێ دی برینه و رهوشا وان بهرهڤ ژینگهههكا دیڤه چوویه. .. گهنج دبێژن ئێدی ئهم بوینه كهسێن نهتهوهیی.. . ، یێ ڤان ههڤۆكان بخوینت دێ ههست كهت كو گهنجێن كوردستانێ د سهربهردایی و مژوولی ژیارێ نه و چ پرسگرێكێن جڤاكی و كولتۆری و سیاسی و دامهزراندن و ههڤژینی پێك
ئینان و بێكاری.. . نین و ئهڤێ رهوشا كو ههیفایێ ههر بهحس نهكریه و ژێ دهات خاستن ل سهر راوهستا بایه و پرسگرێك و رهههندێن كێشێن روو ب روو گهنجان دبن دیار كربانه. خاتوون ئاسایی یه دهما گهفهكا دژوار ل سهر ههبوون و ناسناما مرۆڤی پهیدا ببن پتر ههستا خوهپارستن و بهرهڤانیكرنێ وهك كارڤهدان پهیدا دبن نهك بۆ تهخهكێ بتنێ بهلكو ل جهم تهڤ تاكێن وهڵاتی و كهسێن د ناڤ وهڵاتی دا دژین پهیدا دبت. یا ژ ههمیێ حنێرتر و جهێ سهرنجدانێ یه مژار ل سهر گهنجێن كورده لێ وێنێ گهنجێن سیما ئهورۆپی و دێمگرنژی ل بهرپهری بهڵاڤكریه! كو دهات خاستن وێنێن گهنجێن كورد ب جلكێن پێشمهرگهی ل بهرۆكێن شهرێ بهرهڤانیكرنێ هاتبان بهڵاڤكرن. یامای بێژم خاتوون ههیفا دشیا ڤێ مژارێ زێدهتر بزۆخینت و دیدێن گهلهك گهنجان ل سهر رهوشا ئیرۆینا كوردستانێ و گهفێن روو برووی وهڵاتیێن كوردستانێ دبن، ژ هێرشێن داعشێ و پرسا مۆچهی و دامهزراندن و بلندبوونا بهایێ ههرتشی و ههتا دگههت پرسێن كولتۆری و هزری و پر رهنگیا پێكهاتهیا جڤاكێ كوردستانێ ل سهر پاشهرۆژا ههرێما كوردستانێ؛ لێ بۆچی خاتوونێ ئهڤه نهكریه، ئهز نزانم ئهرێ هوون دزانن؟