ئه‌یلۆل بلا بمینیت خه‌تیرا ئێكرێزیا ملله‌تى

ئه‌یلۆل بلا بمینیت خه‌تیرا ئێكرێزیا ملله‌تى

3

محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدی
ل بیره‌وه‌ریا (60) سالیادا شۆرشا ئه‌یلۆلێ11/9/1961یا پیرۆزه‌، رۆژا به‌رخوه‌دانێ و هه‌لبوونا خه‌تیرا ئێكه‌مین شۆرشه‌كا هۆسا یاكوردى یا سه‌رده‌م و ته‌ڤایى، پشتى دامه‌زراندنا پارتى دیمۆكراتى كوردستان ل 16 ته‌باخا 1946، ب داستان و جه‌نگ و جانفیدایى و قوربانیان ڤه‌. درووشمێ به‌رگریێ و خۆراگرتنا ملله‌تێ كورد و كوردستانیان، وه‌ك شۆرشه‌كا ته‌ڤایا پێكهاتێن كوردستانێ و ئیراقێ . هه‌مى َبێكڤه‌ دسه‌نگه‌ره‌كى دا ب ئێك دل جان وخوینا وانا تێكهه‌لبوون و ب به‌رپرساتیه‌كا ته‌ڤایى و ئێكرێزی، ب ئه‌رك روولێ خوه‌ یێ نه‌ته‌وایى یێ دلسۆز وخه‌مخۆر وكاریگه‌ر و ئه‌كتیف رادبوون، هه‌تا راده‌كى قاره‌مان و كه‌سانێن بناڤوده‌نگ هه‌بوون و هه‌تا نهو ێین هه‌ین د بیاڤى خه‌بات و جانفیدایێ و بده‌ستڤه‌ئینانا سه‌ركه‌فتنان د گه‌له‌ك جه‌نگان دا و سینگێن شه‌ڕان دا ل نه‌ته‌وه‌ و ئایینێن دى بوون، هه‌كه‌ بۆ میناك دیاركه‌ین: جه‌رجیس فه‌تحوللا، مه‌حموود ئێزدی، هورمز مه‌لك چكۆ، مارگرێت جۆرج به‌روارى، شلێمۆن به‌روارى…هتد. ژ سه‌دان پشكدار و شه‌هیدێن نه‌مر هه‌نه‌. هه‌روه‌سا سه‌باره‌ت توركمان و براێین مه‌ یێن ئه‌ره‌ب یێن پشكدار و هاریكار و لایه‌نگه‌ر، كو ئارمانجا هه‌موویان ئاڤاكرنا كوردستانه‌كا ئازاد و سه‌ربه‌خوه‌ و مافێ خوه‌ یێ ره‌وا و بریارا چاره‌نڤیسى و ئیراقه‌كا دیمۆكراسى یا ڤالا، ژ هه‌مى كارێن شۆفێنى و ره‌گه‌زپه‌رستیێ و سته‌مكاریێ. شۆرشا ئه‌یلۆلێ شۆرشه‌كا پێشكه‌فتى یه‌ بۆ ب ئارمانجان و بیروباوه‌ران و نه‌خشه‌ و پلانانڤه‌ و هزرا ته‌ڤایى و ئێكسانیا هه‌مى پێكهاتیان، د چارچۆڤێ ژین و ژیارێ و بزاڤا رزگاریخوازیێ دا، ب سه‌رۆكاتیا بارزانیێ نه‌مر (مسته‌فا) بابێ روحیێ نه‌ته‌وا كورد، یا دویر ژ چارچووڤێ حزباتیێ، هه‌ر چه‌نده‌ پارتى دیمۆكراتى كوردستان، سه‌ركردایه‌تیا شۆرشێ دكر. شۆرشا ئه‌یلۆلێ شۆرشه‌كا دژوار و هه‌رده‌م یا گه‌رم و بناڤوده‌نگ بوو ل سه‌ر وى ده‌مى سه‌ر ئاستێ ئیراقێ و جیهانێ، هه‌تا رادده‌كى، میدیایا جیهانى رۆژانه‌ دویڤچوون هه‌بوون بۆ گه‌هاندنا په‌یامى د دو بیاڤان دا، یێ ئه‌رێنى و نه‌رێنى. ڤێ شۆرشێ گه‌له‌ك ده‌ستكه‌فتى ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ئینان ژ وان رێككه‌فتنا 11 ئادارێ 1970 یا مێژووى. له‌ورا یا هه‌ژى یه‌ ئه‌ڤ بیره‌وه‌ریه‌ بهێته‌ ساخكرن ب رێوره‌سمێن هه‌ژى و تایبه‌ت و چالاكیێن پێدڤى و رێزگرتنه‌كا تایبه‌ت و بێ سنۆر بۆ په‌یڤا زێرین ئه‌وا یا بارزانیێ نه‌مر ڤه‌ (مسته‌فا) ل شۆرشا ئیلولێ دا (ئه‌ز یێ پشتراستم دێ هه‌ر سه‌ركه‌ڤین، لێ ترسا من ئه‌وه‌ كو ئه‌و كه‌سێن زه‌حمه‌ت كێشایێن و خه‌بات كرین بهێته‌ ژبیركرن)
رۆژا 10/9/1961 رۆژه‌كا ب ترس و سه‌هم و یا ب هیڤى و ئۆمێد بۆ پاشه‌رۆژه‌كا گه‌ش بۆ ملله‌تێ مه‌ یێ كورد. ل باژێر و باژێركێن كوردستانێ، خه‌لكێ مه‌ یێ شه‌ره‌فمه‌ند،ب ته‌خوچینان ڤه‌، موسلمان و مه‌سیحی ڤه‌ وه‌ك ئێك هێز، خوه‌ به‌رهه‌ڤكرن بۆ پشكداریێ و هه‌لكرنا چریسكا خه‌تیرا شۆرشا ئه‌یلۆلێ، هه‌تا راده‌كى هنده‌ك ژنان چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نیێ سڤك ل بن عه‌بایێ خوه‌یێ ره‌ش هه‌لدگرتن و مال مال دگه‌ریان ل سه‌ر پێشمه‌رگه‌ى به‌لاڤه‌دكرن. چنكو هێزه‌كا مه‌زن یا پۆلیسان دگوتنێ (قوه‌ت سه‌یاره‌) هه‌بوو سه‌ر ب رژێما عبدالكریم قاسمى ڤه‌بوون، سه‌رۆكێ ئیراقێ یێ به‌رێ. ل شه‌ڤا10لسه‌ر 11/9/1961شه‌ڕێ ڤێ شۆرشا پیرۆز ده‌ستپێكر ول رۆژا پاشتر شه‌ره‌كێ مه‌زن و دژوار ئه‌نجامدا و گه‌له‌ك چه‌په‌ر و جهێن پۆلیس وحوكمه‌تێ هاتنه‌ شكاندن و ستاندن و ب ئه‌گه‌رێ ڤێ چه‌ندێ ژماره‌كا عه‌گید و خۆرته‌ مێران شه‌هیدبوون، كو ئێكه‌مین شه‌هید یێ شه‌ڤا 10 لسه‌ر 11ل ده‌ڤه‌را به‌هدینان (شلێمون به‌روارى) بوو، خه‌لكێ گوندێ دێرێ ل ده‌ڤه‌را به‌روارى بالا، ژ دایكبوویێ سالا 1913، هه‌ر وه‌سا شه‌هید ئه‌حمه‌د مه‌لا ته‌یب مایى. لێ فرۆكێن رژێمێ باژێر تۆب بارانكرن و ژماره‌كا هاه‌ڤوه‌لاتیان شه‌هید و برینداربوو، خه‌لك نه‌چاربوون ژ باژێران ده‌ربكه‌ڤن وگه‌له‌ك ژ وان مشه‌ختبوون بۆ گوندێن ده‌وروبه‌ر هه‌تا دهۆكێ و مووسلێ و هنده‌ك باژێر و باژێركێن دى. هێزا پۆلیسان ئاگر به‌ردا باژێر و باژێركان و بازار و ئاڤاهى و خانێین خه‌لكێ سۆتن و باژێر تالانكرن. كو خه‌تیرا ڤێ شۆرشێ پڕانیا باژێر و گوندێن كوردستانێ ڤه‌گرتن.
ل بیره‌وه‌ریا (60) سالی یا شۆرشا ئه‌یلۆلێ یاپیرۆز. رۆژا به‌رخودانێ و هه‌لبوونا خه‌تیرا ئێكه‌مین شۆرشه‌كا كوردی یاسه‌رده‌م، هه‌می رۆژێن سه‌خت و دژوار و ته‌ڤایێ و جانفیدایێ و شه‌ڕێن دژی سته‌مكاریێ و دكتاتۆریه‌تێ و سه‌ركه‌فتن و ده‌ستكه‌فتیێن ڤێ شۆرشێ دهێنه‌ بیرا مه‌ هه‌میان، ب رێز و نه‌وازشڤه‌ به‌ژنا خوه‌ بۆ شه‌هیدێن نه‌مر یێن ڤێ شۆرشا پیرۆز دچه‌مینین، و ته‌ڤایا شه‌هیدێن كورد و كوردستانێ. ئه‌ڤرۆ ژی ملله‌تێ مه‌ یێ شه‌ره‌فمه‌ند، دلسۆز و ب ئیراده‌یه‌، بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا مافێ خوه‌یێ ره‌وا و خودانێ خوه‌ قاره‌مانایه‌ و خورته‌مێر و عه‌گید و پێشمه‌رگانه‌ وكه‌سانێن ب ناڤوده‌نگ، د بیاڤێ خه‌بات و جانفیدایێ و بده‌ستڤه‌ئینانا سه‌ركه‌فتنان د گه‌له‌ك شه‌ڕان و داستانان دا، سینگێ خوه‌ ژ گوللێن دوژمنی نه‌دایه‌ پاش ل پێشیا ڤێ رێبازا پیرۆز سه‌رۆكێ خۆشتڤی مه‌سعود بارزانی. ئه‌ڤجا بلا شۆرشا ئه‌یلۆلێ بمینیت ئه‌و چرایێ هه‌ر ده‌م هه‌ل و رۆهن و درووشم و سیمایێ ته‌ڤایێ و سه‌ربۆره‌كا خورت و دژوار بۆ ئێكرێزیا ملله‌تێ كورد و ته‌ڤایێ، ل ژێرسیبه‌را ئالایێ كوردستانێ یێ پیرۆز و په‌رلمانێ كوردستانێ و حمكه‌تا هه‌رێما كوردستانێ.

کۆمێنتا تە