ئیراق، ئەو وەلاتێ خەلکێ خوە ب منەت بخودان دکەت

ئیراق، ئەو وەلاتێ خەلکێ خوە ب منەت بخودان دکەت

157

ژیوار بامەڕنی
ل وەلاتێن (پێشکەفتی) دەستوور، پەڕلەمان، یاسا و هتد مەرجەعێن چارەکرنا هەر کێشەیەکا ناڤخوەنە و ل سەر وی بنەمایی پێشکەفتی نە. لێ ل وەلاتێن مینا ئیراقێ رەوش گەهشتییە ئاستەکی کو بجهئینانا دەستووری و دانا مافێن وەلاتییان، بوویە دەستکەفت.
بابەتێ بڕینا مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما کوردستانێ و راگرتنا گەشتێن ئەسمانی ل فرۆکخانەیێن هەولێر و سلێمانیێ، هەر ژ دەستپێکێ بابەتەکێ سیاسی بوویە. مووچە بەری هنارتنا پەترۆلێ ب رەنگەکێ سەربخوە ژ ئالیێ حکومەتا هەرێما کوردستانێ ڤە، هاتبوونە بڕین و نیەتا راگرتنا گەشتێن ئەسمانی ل فرۆکخانەیێن هەرێمێ ژی، ژ رێفڕاندۆما سەرخوەبوونا کوردستانێ کەڤنتر بوو. هەرچەندە دانا مووچە و مافێن وەلاتییان و خزمەتا خەلکی نە منەتە حکومەت ل خەلکی بکەت، بەلکو ئەرکە، لێ ل وەلاتەکێ مینا ئیراقێ گەلەک ئاسایی یە دانا مافێن وەلاتییان منەت بیت و ئالیێن سیاسی موزەیەدان پێ بکەن و ل وەلاتەکێ وەکی ئیراقێ گەر تا سەر هەستی فشار ل حکومەتێ نەهێنە کرن، ماف ناهێنە دان. حکومەتا هەرێما کوردستانێ ژی دزانی کو گەر ب فشارێن نانخوە و نێڤدەولەتی نەبیت، بەغدا مافێن دەستووری یێن هەرێما کوردستانێ نادەت و هەرچەندە هەموو ئالی نها دزانن کا چاوا بڕینا مووچەیان بڕیارەکا سیاسی بوو، ب هەمان رەنگ دانا مووچەیان ژی سیاسی یە و دەمێ دانا وێ بڕیارێ سیاسی یا وێ دوپات دکەت.
ل وەلاتەکی کو ماف و دەستوور و ئەرک و هەر تشتەکێ حکومەت و دەستهەلاتداران ب وەلاتییان ڤە گرێ بدەت وەکو بازرگانیکرنەکێ بیت و ب بڕیارێن سیاسی بیت، ب چو رەنگ دێ ژیان هەبیت؟ ل وەلاتەکی کو هەردەم ب عەقلیەتا هێزێ و پڕانی و کێماتیێ بڕیار بهێنە دان، دێ ب چو رەنگ یاسا هێنە بجهئینان؟ ل وەلاتەکی کو نەتەوەیەکێ زێدەتری شەش ملیۆن کەسان ب کەمینە بهێتە دیتن و ب هەڤپەیمانیێن سیاسی ب سالان ژ مافێن وی نەتەوەیی بهێنە بڕین، دێ ب چو رەنگ پێکڤە ژیان هەبیت؟ ل وەلاتەکی کو هەر دەمێ بەرەک و گومتلەک ڤێک بکەڤن، تائیفەک بهێتە قڕکرن، دەڤەرێن وێ بهێنە وێرانکرن و ڤەگەڕاندنا وان دەڤەران و کاڤلێن خەلکی ل سەر ببیتە منەت، دێ ب چو رەنگ ئارامی و گەرەنتییا ژیانێ هەبیت؟
ئیراق مووچەیان بهنێریت یان نە، فرۆکخانەیا ڤەکەت یان نە، بودجەیا هەرێمێ کێم کەت یان نە، ئاساییش و ئارامیێ ب رەنگەکێ دەمکی پەیدا کەت یان نە، ئیراق هەر ئەو ئیراقە، عەقلیەت هەر ئەو عەقلیەتە. چەند هەلبژارتن بهێنە کرن، چەند پەڕلەمانتار بهێنە گوهۆڕین، چەند حکومەتێن نوو ب رێکەفتنێن نوو بهێنە پێکئینان، ئیراق هەر ئیراقە و هندی زین ل کەری بهێنە کرن، نابیتە هەسپ و هندی عەبادی روویێ حکومەتا خوە جوان بکەت، جوان نابیت، ژبەر کو ئەگەر جەنابێ عەبادی وەسا شەریفە و جوداهیێ د ناڤبەرا خەلکێ کوردستانێ و دەڤەرێن سوننی و باشوورێ ئیراقێ دا ناکەت، بۆچێ ل داوییا عەمرێ حکومەتا خوە دێ دلێ وی نەرم بیت و مافێن خەلکێ هەرێمێ دەتێ؟ و ئەگەر خو نوکە ژی هاتییە سەر هشێن خوە و دزانیت دەولەتا تشتەک هەیە کو دبێژنێ “دەستوور” و ئیدارەیا دەولەتێ ب وی دهێتە کرن، بۆچی هەموو بەندێن وی دەستوورێ ل ئیراقێ ژ هەر رێسا و یاسایەکێ کێمتر بجهـ نائینیت. یا گرنگ، هاتنا مووچەیی ژ چنەییێ باشترە، بەلێ هەر کێشەیێن دەڤەرێن کوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێمێ و هەموو مافێن دی یێن دەستووری یێن کوردان، دێ بنە جهێ دەستپێکرنا مەرەسۆنەکا دی یا دانوستاندنان و بدەستڤەهاتنا وان هەر د سەردەمێ ڤێ حکومەتێ دا موستەحیلە، لێ هەر دێ ب هیڤی بین کو حکومەتێن بهێن یێن بەغدا باشتر بن، بەلکی رۆژەکێ ژ رۆژان ئەڤ وەلاتێ هەڕفتی یێ ژناڤچووی یێ دانعەمر، یان وێران ببیت و بمریت گۆری هەموو خەلکێ خوە ببیت، یان ژی ببیتە شاما شەریف.

کۆمێنتا تە