ئیسلاما سیاسی و ئیسلاما راستەقینە
مستەفا عەبدولرەحمان ئەرەدنی
ئاینپەرستی و بیروباوەر پەیوەندیەكا گیانییە و ب مرۆڤی ڤە گرێدایە و ل جهێن پیرۆز و تایبەت مرۆڤ د ناڤدا ب ئەركێن ئایینی رادبیت، و ب پیرۆزی رادگریت وەكو ئاینپەروەرە.
د جیهانا ئیسلاما سیاسیی دا، ئایین و بیروباوەر وەكو كەرستێن سیاسی و دونیایی لێهاتینە ژبۆ وەرگرتنا دەستهەلاتێ و ل پێناڤی موكمكرنا پێگەهێ خۆ ئایەتێن پیرۆز و فەرمۆدەیێن پێغمبەری (س.خ) شرۆڤە و ئامادە دكەن ود بەرژەوەندیا خۆ دا بەلاڤدكەن.
گەلەك یا گرنگە جێوازیێ د ناڤبەرا گەوهەرێ ئیسلاما راستەقینە و تەڤگەرێن ئیسلاما سیاسی و دەستكرد دا بهێتەكرن، چونكو گەلەك ژ وان تەڤگەران ژ بۆ تێكدانا بنەمایێن كولتووری و جڤاكێ وڕههەلكێش وان بنەمایان هاتینە دورستكرن.
ئیسلاما سیاسی یا بوویە گرێهشەكەكا گشتگیر و سەرەكی و پەیوەندیەكا راستەوخۆ ب هەمی دەزگەه و سیستەمێن سیاسی و ئابۆری و جڤاكی و كولتووری پەروەردەی ڤە هەیە و بووینە جهێ مەترسیێ بۆ ئاسایشا نەتەوەیی یا گەلەك وەلاتان و بزاڤێ دكەن ململانا خۆیا سیاسی بكەنە ململانا ئایینی ل گەل بنەمایێن دیمكوراتییەتێ دا، بێگومان دەمێ ئیسلام دبیتە رێبازا تەڤگەرەكا سیاسی ئەو بزاڤا دابەشكرنا خەلكی لسەر دو جینان ددەت «جینا باوەردار و جینا گاوران»، ب هەمی شیانێن خۆ بزاڤێ دكەن ره و ریشالێن هەستا نەتەوەیی و ژیبوونا نەتەوەیی هەلكێشن و رێكێ نادەت و وەلاتیەك وەسا هزر بكەت ئەو وەلاتییێ وی وەلاتییە یێ تێدا دژیت, بەلكو بزاڤێ دكەت هەمی ژێیاتی و دلسۆزیا (ولا‌‌و) وی تاكی بۆ تەڤگەرێ بیت، داكو ژ باوەرداران بهێت هژمارتن و بەشەك بیت ژ شارستانیەتا عەرەبی وئیسلامی.
پەیوەندییا ئایینی ل گەل سیاسەتێ چ ب ئاشكرا یان ژی نەپەنی نە یا پێدڤی و پەسندە و هەر كەسەكێ بڤێت ژیانا خۆ یا گیانداری (روحانی) و ئایینی بەرهەم بینیت و بەرفرەه بكەت، چ پەیوەندی ب كاروبارێن سیاسی یێن وەلاتی ڤە نینە، چونكو ئایین و كاروبارێن ئایینی دگرێدایی ناخێ مرۆڤێن ئایندار و ئاینپەروەرن، ئاینپەرێسێن راستەقینە كێشێن ئایینی تێكهەلی كێشەیێن سیاسی ناكەن، بەلكو خۆ دویری كێش و بێشێن سیاسی دگرن. یا خۆیایە ل هەر جه و وەلاتەكێ بێكاری و برساتی و هەژاری و كێشەیێن ناڤخۆی لێ سەرهلددەن، ئیسلاما سیاسی ل وێرێ خۆرت دبیت و مفایی ژ وێ ڤالاتیێ وەردگریت و خواندنگەه و مزگەفتان دكەنە جهێ سەربازگرتنا (تجنید) زارۆك و سنێلەیان و كارتێكرنێ ل مێشكێ وان دكەن و رادكێشنە د ناڤ بزاڤێن خۆ دا، وەسا دهێنە تێگەهاندن ئەو جهنشین و رێبەر و شوینگر و دوڤیكەفتیێن پەیرەوا هزرا ئیسلاما راستەقینەنە و ب ڤان درووشمان دشێن كارتێكرنێ ل تەخا سنێلە و گەنجان بكەن و گەرماتی و هاندانەكا ساختە بۆ پەیدا دكەن و ئایینی وەكو و رووگرەكێ پیرۆز و بریقەدار بكاردئینن و بەرنامێن خۆ یێن سیاسی ل پشت وی بەگراوەندی جه ب جهدكەن.
هەمی ئایین ئەسمانی و نەئەسمانی پویتەیی وگرنگیێ ددەنە یەزدانپەرستیێ نەك سیاسەتی، چونكو یەزدانپەرستی و ئاینپەرستی و سیاسەت گەلەكا ژێكدوورن و ڕێ و رێبازێن وان نەئێكن، بەلكو هەڤدژی ئێكن، لەوما دەمێ كەڤلۆژانكێ ئیسلامێ ددەنە سەر سەرێ خۆ وەك هێز و تەڤگەر هەرەشەكەڕە ل دەستهەلاتێن سیاسیێن گەلەك وەلاتان. چونكو مەرەم نە ئیسلامە بەلكو بەرژەوەندیە.
ئەگەر مەبەست یەزدانپەرستی و ئایین بیت و بۆ ئێك ڕێ و رێباز كر بكەن و ل سەر كۆك بن چما ئەو ب خۆ ژی دكەڤنە د ململانەیا ناڤخۆی دا و هەر تیرەیەك (گائفە) ل دژی تیرەیەكا دی ل سەر داگیركرنا گۆرەپانێن سیاسی شەڕی دكەن و هەر ئێك خۆ ب راستەقینەتر و هەلگرا ئالایێ ئیسلامێ دزانیت و تەڤگەرا بەرانبەری خۆ ب پشتڕێ و دەرچووی ژ ئیسلامێ و ب گاور دهژمێریت (سەلەفی و ئیخوان و مەدخەلی و سەلفیێن جیهادی و تەڤگەرێن ئیسلامی، اخوان الصفا…تاد) و هەر ئێك خۆ دانیت هەلگرێ ئالایا راستەقینەیا ئیسلامێ یە! و د بنەرت دا وەسا نینە، بەلكو شەڕێ وان ل سەر كێشێن سیاسی و داگیركرنا دەستهەلات و بەرژەوەندیێن كەسۆكی و سیاسییە و ناڤێ پیرۆزێ ئیسلامێ دكەنە بازەبەر وبخۆ بكاردئینن.
ئیسلام ئایینەكێ پیرۆز و پایەبەرزە، نابیت بهێتە لەكەداركرن و ببیتە پەناگەهەكا ئارام و ل ژێر سیبەرا وی بەرنامە و مەرەمێن خۆ یێن سیاسی دابرێژن و دەقێن قورئانا پیرۆز بۆ پەیرە و پرۆگرامێن خۆ بكاربینن، بەلكو فەرە ئەو دەق و فەرمۆدە ژبۆ ناساندن و ناسنامەیا ئایینێ ئیسلامێ و موكمكرنا وی ئایینی هاتبانە بكارئینان.
ئایین یێ هەمی خەلكێ یە و یێ پەیوەست نینە ب چ نەتەوە و تیرە و تەڤگەران ڤە و نە هێزەكا سیاسیە، بەلكو هێزەكا خۆدایی یە و گرێدانە ب یەزدانی ڤە.
گەلەك هەنە هەلگرێن ئالا ئیسلامێنە و باوەری ب جودابوونا ئایینی و دەولەتێ هەیە پێشی بچن د ناڤ رێكخستنا تەڤگەرێن ئیسلاما سیاسی دا, بەلێ هەر دەمێ گەهشتن تەڤگەر و تیرەكا ئیسلاما سیاسی رێگری ل وان كەسان دهێتەكرن و ناهیلن ژ سەمتا وان بۆ دارێژتی دەربكەڤن و دڤێت هەمی ژێیاتیا وان بۆ تەڤگەرێ بیت و گەر ژ هێلا تەڤگەرێ لادا وێ گاڤێ سەد ناڤ لێ دهێنەكرن.
دووریاتیا ئیسلاما سیاسی گەلەك زوی ئاشكرا دبیت و ئەو ماسكێ هەلگرتی ل سەر چاڤان دپەشیت، گەر بێهێز دبن رێكخراوێن وان دبنە رێكخراوێن سڤیل و خێرخۆاز و پەروەردەی و جڤاكی و نە سیاسی و نە تێكهەلی سیاسەتێ دبن و ل دەمێ ب هێز دكەڤن نەخشە و پلانا دادرێژن و دبنە كەسێن سیاسەتمەدار و پشكداری پرسێن سیاسی دبن، ب راستی ئەڤ خۆ گوهارتنە جهێ پسیارێ یە بۆچی دوهی خۆداپەرست و ئایین پەرستبوون و ئەڤرۆكە سیاسەت پەرستن؟!
ناهێتە ماندەلكرن هەر جهەكێ پرۆژە وەرار و گەشەیا پرۆژەیێن ئاڤەدانیێ و خزمەتگوزاریان و ساخلەمیێ و پەروەردی و ئابۆری بۆ هەڤوەلاتیان هاتنە پێشكێشكرن، هێزا ئیسلاما سیاسی ل وی جهی كێم و لاواز دبیت و بەرەڤ نەمانێ ڤە دچیت، چونكو خەلك باوەر ژ گۆتن و پرۆژەیێن وان ناكەت و ب ناڤێ ئایینێ ئیسلامێ ناهێنە خاپاندن.
