ئێشا ب پایتهختكرن و پارێزگههكرنێ
ژ ڤهرێژێن ههڤركیا حزبیا نارهوا و شهرێ ناڤخوهییێ دۆمدرێژ ل ههرێمێ دانا دهسكهفت و ئیمتیازاتان بوو بۆ ڤی كهسی ل سهر حسێبا یێ دی، بۆ ڤی باژێری یان دهڤهرێ ل سهر حسێبا یا دیتر، دانا وان ژی ژ سامانێ گشتی بوو، نه ژ بۆدجا ڤێ حزبێ و نه ژ سامانێ ڤی كهسایهتیێ بهرپرس بوو، ژ دهڤێ ڤی ڤهدگرت و ب گهویا یێ دی دا دكر، ئێك برسی و یێ دی حهمهر دكر، ئهنجامێ ڤێ سهرهدهریا نهراست ئهڤرۆ ب سهردا هات، كو ئهم ههموو د پرسگرێگهكا سیاسی ئابووری جڤاكیا ئالۆزدانه و چارهسهریا وێ دژواره و گرانی ل سهر مه كهتیه.
ئێشا ب پایتهختكرن و پارێزگههكرنێ بهرههمێ ڤێ سهرهدهریێ یه، ب دامهزراندنا دو ئیدارهیێن سهربهخوه ل گهرمیان و راپهرین و ب پایتهختكرنا رهوشهنبیریا سلێمانیێ ل سالا 2012 دهسپێكر، د قووناغا ب پایتهختكرنا رهوشهنبیریا سلێمانیێ دا گهلهك دانوستاندن ژ بۆ پایتهختكرنان.. . یا دهۆكێ ژی هاتنهكرن، سالا چوویی بریارا ب پارێزگههكرنا ههلهبجه هاتهدان، ههرچهنده ب سهرژمێرا خهلكێ وێ بیت یان ب جوگرافیا وێ یان ب چهند ئهگهرهكێن دیتر بیت چهند قهزایێن دیترێن ههرێمێ ژ ههلهبجه ههژیتر بوون بۆ ب پارێزگههكرنی، لێ كارهساتا ههلهبجه ئهو باژێر نها كریه هێمایهك نهتهوهیی بۆ خهلكێ كوردستانێ، ههژیاتی دا ههلهبجه و مافێ ب پارێزگههكرنی وهرگرت و دووڤرا ژی وهك پایتهختێ ئاشتیێ هاتهدهسنیشانكرن. پرسگرێك نه د ڤێ چهندێدایه ههرێما كوردستانێ ژ سێ پارێزگههان ببیته چار و ژ دو پایتهختان ببیته سێ لێ كارهسات د هندێدایه چار پارێزگهه ببنه دهه، چنكو نها پرۆژێ ب پارێزگههكرنا شهش قهزایان و ب پایتهختكرنا باژێرێن دی ل مهیدانێ یه، د دهمێ ب پایتهختكرنا رهوشهنبیرا سلێمانیێ ل سالا 2012ێ د هژمارا (790- 22/1/2013) رۆژنامهیا وار دا مه گۆت: ب پایتهختكرنا رهوشهنبیریا سلێمانیێ ل سهر بنیاتهكێ راست نههاتیهدان، بهلكی پتر بریارهكا سیاسی و ل بهردانانا (موساوهما) حزبێن كوردستانی بوو د ئهنجامێ وێ ههڤركیا سیاسیا دژوارا ل سهر گۆرهپانا سلێمانیێ ههی، ههروهسان بهرههمێ ههڤركیا دێرینا مللیا ناڤبهرا خهلكێ سلێمانیێ و ههولێرێ بوو، چهند سالهكان ژی سلێمانیێ پایتهختێ ئیدارا سلێمانیێ بوو.. . هتد. سلێمانیێ ب پایتهختێ رهوشهنبیریێ كوردستانێ هاتهناڤكرن، بهلێ چ ژ سلێمانیێ هاتهگۆهارتن.. . ؟ ئهز دبێژم سلێمانیێ بهری وێ بریارێ مهلبهندهكێ سهرهكیێ رهوشهنبیری و هۆنهریێ باشوورێ كوردستانێ بوو و نها ژی ههروهك خوهیه، ئانكو ب وی بریارێ چ وهرارهكا بهرچاڤ نهكهته سهروبهرێ رهوشهنبیری هۆنهریێ ڤی باژێری، ههرچهنده د وێ سالێدا بۆدجهكا تایبهت ب ناڤێ پایتهختێ رهوشهنبیری ژ بۆدجا گشتییا ههرێمێ بۆ سلێمانیێ هاتهجوداكرن.
هندیكه مژارا ب پارێزگههكرنا وان چهند قهزایهكانه كو هندهك پهرلهمانتاران چ ژ بۆ ههڤركیهكا حزبی یان مهرهمهك كهسایهتی، چ ژ بۆ خزمهتا گشتی خوه پێڤه مژوولكری، ئهز دبینم نه د بهرژهوهندیا گشتیدایه و ب پارێزگههكرنا وان چهند قهزایان دێ هزرا ب پارێزگههكرنا چهندهكێن دیتر دووڤ خوهڤه ئینیت، ههتا هندهك ناحیه ژی خوه ب ههژی ڤێ چهندێ دبینن، نه سهروبهرێ داراییێ ههرێمێ و نه ژی جوگرافیا ههرێمێ شیانێن ههمبێزكرنا دهه پارێزگههان و چهند پایتهختان ههنه ئهگهر نهبنه پتر ژی.
گهلۆ ئهو دراڤێ ل ههیكهلێ پارێزگهههكا نوو و كارگێریا وێ دهێتهمهزاختن ب یهكسانی و دادوهری ل سهر یهكهیێن پارێزگههێن نها و پێویستیێن وان بێته مهزاختن باشتر نینه.. . ؟ وهلاتێ مه پێدڤی ب خزمهت و پرۆژه و گۆرانكاریانه یان پێدڤی ب ناڤێن مهزنه.. . ؟ چ جوداهی ههیه خزمهت و پرۆژه د سنوورێ ناحیێ قهزایێ یان پارێزگههێدا بێنهبجهئینان.. . ؟ ئهرێ ئهم پێدڤی پله و پایهیێن مهزنین بۆ كهسان یان پێدڤی ب خزمهتێنه بۆ ههموویان.. . ؟ د بهرسڤێدا ئهز دبێژم ئهم پێدڤی ب پرۆژه و خزمهتگوزاریانه بۆ تهبایی خهلكێ، ئهم پێدڤی ب پارێزگارهكی یان قائیمهقامهكینه ب یهكسانی و دادپهروهریێ سهرهدهریێ دگهل ههر بهۆستهكێ ژ پارێزگههێ بكهن، ههركهسهك بینته بیرا خوه تنێ مهزاختیێ پارێزگاری و نڤیسینگهها وی چهند ب گرانی ل سهر بۆدجا وهلاتی دكهڤیت، ههیڤهكا وی مهزاختی دێ چهند پرۆژه پێ هێنه ئهنجامدان.
كورت و كرمانجی ئهڤا هندهك پهرلهمانتار بۆ پایتهختكرن و ب پارێزگههكرنێ دكهن نه د بهرژهوهندیا گشتیدا یه، پشتیهكێ گرانتر د هاڤێژنه سهر پشتیێ گرانێ سامانێ ڤی وهلاتی، هیچ دهڤهرهكا كوردستانێ ژی ژ یا دی باشتر نینه ههر ههموو د قوربانیدانێ دا وهكههڤن و وهكههڤ ههژی دهسكهفتانه، بلا ههلهبجه دوا پارێزگهها ههرێمێ بیت، ل شوونا پرۆژێن ب پایتهختكرن و پارێزگههكرنێ هزر ل ئاڤاكرنا هندهك دهڤهران بێته كرن مینا دهڤهرا نێروه رێكان (سنوورێ ناحیا بێبۆ یا جاران) كو ههتا نها ژی خهلكێ وێ نكاریت بزڤریتهڤه سهر وارێ خوه.