ئەو چ بوو «د چانتكا پێشمەرگەی دا»؟
عزەت یوسف
دیوانا (د چانتكا پێشمەرگەی دا)، قەفتەكا هەلبەستێن ل سەر پێشمەرگاتیێ دناڤ روپەلێن پڕ سۆزا نیشتمانی دا هەمبێز دكەت. هەلبەستڤانێ ئاشق (زوهێر كورەماركی)، ئاشق و شەیدایێ نیشتمان و مللەتێ خۆ، حەژێكەرێ پێشمەركەی، داخبارێ خەبات و زەحمەت و خەمخۆریا پێشمەرگەی، ل داویێ ژی بەژنا خۆ بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی دچەمینیت. ئەڤ دیوانە كێمترین وەفاداریە بۆ لەهەنگییا پێشمەرگەی، بۆ شەهادەتا پێشمەرگەی، چونكی هندی دیوان و هەلبەست هەنە ناگەهنە دلۆپەكا خوینا شەهیدەكێ پێشمەرگەی.
سەردەمەكی، بیستنا ناڤێ پێشمەرگەی دەریێ خۆزیا بوو، دیتنا پێشمەرگەی مرادا ل سەر مرادا بوو. دەما ل سەردەمێن بێ ئۆمێدیێ ئۆمێدی دبارین، ئەها ل وی دەمی ولاتەك ب ناڤێ كوردستان، مللەتەك ب ناڤێ كورد جارەكا دی نسكۆ و كەتن د فەرهەنگا خۆ دا نەحەواندن، خەبات و بەرخۆدان حەباندن، خۆ نەڤیان و وەلاتێ خۆ ڤیان، كوردستان ڤیان، كوسك و چەپەر ڤیان، گرتیخانە و زیندان ڤیان، بڕیار و بەرخۆدان ڤیان، ئەرێ ئەو كی بوون؟ پێشمەرگە بوون.. پێشمەرگە. وەسا پێشمەرگەی ئەڤرازیێن ڕك و مرنێ بڕین.
زیرەكی و لەهەنگی و چاڤنەترسیانا پێشمەرگەی، دوژمنان بەری دوستان دانپێدایە، نڤیسەرێن بیانی ل سەر راوەستیاینە. ل سالا 1959، شەهید ئەنوەر مائی، د نامیلكا (محازەرەك ل سەر كوردان ل چینێ) دبێژیت (رازمارا)، سەرۆكێ سوپایێ ئیرانێ ل سەردەمێ كۆمارا كوردستان پەسنا قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی؛ نە سوپایێ ئیرانێ دكەت.
ئەو چیایێن پێشمەرگەی پێ دگۆت: «مادەم من بڕنۆ و چیا هەیە هیچ جاران ژبەر دوژمن و داگیركەران نادانم و منەتا وان نزانم،» ئەها ئەو چیا تنێ هەڤالێن كوردان و كوسك و چەپەرێن پێشمەرگەی بوون.
نڤیسكارێ سویدی، (نورد ڤالسترۆم)، د پەرتۆكا (كوردان چ هەڤال نینن ژبلی چیا)، ئەو بخۆ دیدەڤانێ قارەمانییا پێشمەرگەییە، كو ل داویا سالا 1974 ێ قارەمانییا هێزێن پێشمەرگەی ل شەر و بەرخۆدانێن چیایێن زۆزك و هندرینی دبینیت و دبێژیت: (ئەو گەلێ خۆدان ڤان جەنگاوەران بیت یان دێ ب سەركەڤیت، یان ژی دێ ب سەركەڤیت).
بەلێ ئەو پێشمەرگە بوو، بڕنۆیا وی ل ملی و چانتك ب ملیڤە، كو ناڤێ دیوانا كورەماركییە و تنێ ژ دو پەیڤان پێكدهێت د (چانتكا پێشمەرگەی) دا، لێ رامانا هەبوونا گەلەكێ زیندی دگەهینیت، گەلەكێ حەژێكەرێ ئازادیێ، گەلەكێ بندەستیێ نەحەوینیت، ولاتەكێ دژ داگیركاریێ دگەهینیت، كو د وێ چانتكێدا تنێ هندەك چنیكێن نانی یان وەرپێچكەكا نانی ل گەل سەركەكێ پیڤازی، دبیت بەكەرەك و دەرزیكەك، دبیت هندەك پەمبی و لفافە، یان تشتێن ریهتراشینێ تێدا بوون، دبیت دەفتەركەكا بیرەوەریان ژی تێدا بیت، و هەر ئەو چانتك بوو ل بەر پالەكی یان ل سەر حەلانەكی، بالگەه و بالیفكا وی بوو، لێ یا ژ هەمیێ گرنگتر هیڤی و ئۆمێدێن گەلەكی تێدابوون، مزگینیا سەركەفتنێ تێدا بوو.
چیایێ زۆزك و مەتینی.. هەمی چیایێن سەركەشێن كوردستانێ، داستانێن خواكوركی و كانی ماسێ و دیرەلۆكێ و كۆبانێ و سحێلا.. هەر بهۆستەكا ئاخا پیرۆزا كوردستانێ، شاهدی قارەمانی و ئازایەتییا پێشمەرگەینە.
دەما ناڤێ پێشمەرگەه دهێت، ناڤێ بڕنۆیا ژمارە 17، چیا، چەپەر، چانتك، خاك دهێتە بیرا مە. نەترسی، خۆراگری، ئازادی، ئازایەتی، لەهەنگی دهێتە بیرا مە، بیرا مرۆڤی دئینتە سەربۆڕا ئازایەتییا گەلی چیا ل شەڕێ دیرۆكی یێ سێمپاچ ل تیرمەها 1386، كا چەوا گەلێن سویسری دژی داگیركاریا نەمساویان شەڕكرن و كونفیدراسیۆنا سویسرا ژ داگیركرنێ پاراست.
ل داویێ، كو داوی پێناهێت، دیوان دبێژتە مە ئەز پێشمەرگەمە، ل هەمی دۆخ و كاودانا ئامادەمە و ئەز هەمە.
