ئەو ھەشت نەخۆشیێن ژن پتری زەلامان تووش دبنێ

ئه‌ڤرۆ نيوز:

ل دووڤ ڤەکولینەکێ کو 29 ھزار کەس ب خوەڤەگرتبوون و ب سەرپەرشتیا ئاژانسا ساخلەمیێ ل باژێرێ بەرشەلونا ھاتبوو ئەنجامدان دیارکریە کو نەساخی ل دەڤ ژنان پتر ڤەدکێشن و ژن پتر تووشی نەخۆشیێن دومدرێژ دبن و ھەکە تووشی نەخۆشیان دبن پێ نزانن ھەتا دگەھیتە قۆناغێن پێشکەفتی و ئەو نەساخیێن پتر تووشی ژنان دبن پێکھاتینە ژڤان نەخۆشیان:
1- شقە سەر: ھەر سێ ژن ل ھەمبەر زەلامەکی تووش دبنێ و نەخوشیەکا زکماکی یە و ل ھەر قۆناغەکا عەمری رەنگە مرۆڤ تووش ببیتێ و ژن پتر ژ گەنجاتی یان پشتی ژیێ بێھیڤیبوونێ تووش دبنێ و ھندەک جارا ئێشانا وێ ب رۆژان ڤەدکێشیت.
2- پێتیبوونا ھەستیان: نەخۆشیەکا بێ دەنگە ھەتا دبیتە ئەگەر ھەستیان بشکێنیت، ھەر ژنەکێ ژ سێ ژنان ئەڤ نەخۆشیە ھەیە و ئاریشەکا مەزنە بۆ ساخلەمیێ چونکو شکەشتن و ئێشان و کەتنا ددانان ل دووڤ ھەنە.
3- ھندەک سەربارکێن دەگمەن: ھژمار دیاردکە ژن ب سێ جارکی پتر تووشی ھەودانا گەھان دبن و ب تایبەت ل چوکێ، ئەوژی ژبەر بەرفرەھیا کوسکێ وێ کو فشارێ ل چوکێ دکەت و دیسا بێھێزیا زەڤلەکێن وێ ل ھەمبەر یێن زەلامان و ب کارئینانا پێلاڤێن چمک بلند.
4- ئێشانێن پشتێ: زەلام و ژن ھندی ئێک تووش دبنێ، بەلێ پێکھاتا بایولوجی یا لەشێ ژنێ و دوگیانی و عادەیت ھەیڤانە ھەموو ئەگەرن پتریا ژنان تووش ببن.
5- ئیدز: ژن پتر تووشی نەخۆشیا ئیدزێ دبن، ژبەر فاکتەرێن ژینگەھێ و جڤاکی و رەوشنبیری کو ھاریکارن زووتر کارتێکرن لێ ببیت. بۆ نموونە ژن ب رێژا 61% نە ژ توووشبووێن ئیدزێ ل بیابانا ئەفریقیا.
6- تەنگەزاریێن ھۆرمونی: ھۆرمون ھندەک کەرستێن کیمیاوینە ب رێیا گلاندێن لەشی دھێنە رژاندن داکو کارتێکرنێ ل کارێ ئەندامێن دی یێن لەشی بکەن، چ کێماتی یان زێدەھی بکەڤیتە ھورمونان کارتێکرنێن خراب دێ ھەبن ب تایبەت ل سەر ئەندامێن زانێ، ل دەڤ ژنان دبیتە ئەگەرێ وەستیانێ و زێدەبوونا سەنگی و خەموکیێ و قەبزبوونێ و ھشکبوونا پیستی و وەرمینا دورماندور چاڤان و نەرێکخستنا عادەیا ھەیڤانە.
7- پەنجەشێرا پەریزادی: ژن ب دوجارکی و سێ جارکی ژی پتر زەلامان تووش دبنێ و ھەتا نوکە ئەگەرێن وێ چەندێ دیارنینن، پتریا جارانژی ژن ل ژیێ 20-60 سالیێ تووش دبنێ و گەلەک فاکتەر ھەنە دبنە ئەگەرێ نەخۆشیێ ژوانژی: بەرئاتافبوون ب تیشکێ و چارەسەریێن نوشداری بۆ سەری و ستووی.
8- بزمارێن پێیا: ژ گرنگترین ئاریشەیانە کو بەرئاتافی ژنان دبن، پێلاڤێن نەباش ژگرنگترین ئەگەرێن تووشبوونێ نە و بزمارێن پێی دەرکەتنا زێدەگوشتەکی یە ل ئالیێن پێی یان تلا پەیدادبن و ئێشانەکا مەزن پەیدادکەن بتایبەت ل دەمێ برێڤەچوونێ و ژن ب چارجارکی ھندی زەلامان تووش دبنێ.

کۆمێنتا تە