ئەڤ جۆری سکسی دبیتە ئەگەرێ نەخۆشیەکا ترسناک
سكس ب رێیا ده‌ڤى دبیته ئه‌گه‌رێ نه‌خۆشیه‌كا ترسناك
ئه‌ڤرۆ نیۆز، تۆڤى:
رێكخراوا ساخله‌یا جیهانى رادگه‌هینیت،كو سكس ب رێیا ده‌ڤى دبیته ئه‌گه‌رێ دروستبوونا نه‌خۆشیا(gonorrhoea) كو هه‌لگرێ ڤێ نه‌خۆشیێ دێ توشى چه‌ند كێشه‌یان بیت و چاره‌سه‌ركرن ژى یا ب زه‌حمه‌ته.
ئه‌ڤ رێكخراوه دبێژیت:هه‌كه كه‌سه‌ك توشى ڤێ نه‌خۆشیێ ببیت،د نوكه دا دێ چاره‌سه‌رى ب زه‌حمه‌ت بیت و د هنده‌ك باران دا چاره‌سه‌رى نینه.
نه‌خۆشیا(gonorrhoea) نه‌خۆشیه‌كه كو ب رێیا به‌كتریا (Neisseria) دروست دبیت و د ئه‌ندامێ سكسى یێ هه‌ردو ره‌گه‌زان دا هه‌یه،ئه‌ڤ نه‌خۆشیه زێده‌تر ب رێیا سكسكرنێ ب ده‌ڤى و ب ره‌نگێ كوم دهێته ڤه‌گوهاستن.
“تیۆدۆرا وى” نۆشداره‌كه ل ڤێ رێكخراوێ دبێژیت:ئه‌ڤ به‌كتریایه زۆر یا زیره‌كه و هه‌ر ده‌مێ جۆره‌كێ نوو یێ ئه‌نتى بایۆتیكى بۆ بهێته دروستكرن ب مه‌به‌ستا ژناڤبرنێ،دێ وێ به‌رگریه‌كا زێده‌تر هه‌بیت.
ڤێ رێكخراوێ داتایێن 77 وه‌لاتان دڤى واریدا به‌لاڤكرینه و تێدا ده‌ركه‌فتییه،كو به‌رگریا به‌كتریایان ل دژى ئه‌نتى بایۆتیكان زێده‌تر بوویه،ب تایبه‌تى ل د وه‌لاتێن هه‌ژار دا.
ل دووڤ ڤێ راپۆرتى نه‌خۆشییا (gonorrhoea) كار دكه‌ته سه‌ر ئه‌ندامێ سكسى و ریخۆله‌یا راستێ و گه‌وریا توشبوویان،ئه‌و نۆشدار دبێژیت ژى:ده‌مێ كه‌سه‌كێ توشبووى ئه‌نتى بایۆتیكێ دخوت بۆ چاره‌سه‌ریا ئێشا گه‌وریێ،ئه‌و ئه‌نتى بایۆتیك ل گه‌ل به‌كتریا ( Neisseria) ئێك دگرن و ئه‌ڤه‌ژى دبیته ئه‌گه‌رێ بهێزكرنا به‌رگریا وێ به‌كتریایێ،هه‌روه‌سا كێم ب كارئینانا كوندۆمى ل ده‌مێ سكسكرنێدا هاریكاریا ڤێ به‌كتریایێ دكه‌ت و زێده‌تر به‌لاڤ دبیت.
هه‌روه‌سا د 10 زه‌لامێن توشبووى دا ئێك كه‌س نه‌شێت نیشانا نه‌خۆشیێ ده‌ست نیشان بكه‌ت،به‌لێ زێده‌تر ژ 75% ژ ژنان یان زه‌لامێن هه‌ڤره‌گه‌ز یێن ب ڤێ نه‌خۆشیى توشبووین،ب ساناهى نیشانا نه‌خۆشیێ تێدا ناهێته دیاركرن.
نیشانێن ڤێ نه‌خۆشیێ هه‌كه بهێنه دیاركرن پێكهاتینه ژ:هه‌بوونا ئێشێ د ده‌مێ میزتنێ دا،كه‌سێ توشبووى زێده‌تر ژ جاران دمیزیت،دروستبوونا خوینێ دناڤبه‌را دیتنا خوینا هه‌یڤانه یا ژنان دا،ئازار ل ده‌مێ ئه‌نجامدانا سكسى،ئازار ل پشكا خوارێ یا زكى و ئازارا گه‌وریێ و هه‌بوونا تایێ.
دیسا هه‌كه ئه‌ڤ نه‌خۆشیه نه‌هێته چاره‌سه‌ركرن،دێ بیته ئه‌گه‌رێ نه‌زۆكیێ،یان ژى ئه‌گه‌ر هه‌یه پشتى هنگێ ئه‌ڤ ئێشه بۆ زارۆكى بهێته ڤه‌گوهاستن،مانیكا بالاسیگارام نۆشداره‌كه ل سه‌نته‌رێ ڤه‌كۆلینا جیهانى بۆ ئه‌نتى بایۆتیكا رادگه‌هینیت:”بارودۆخ زۆر یێ هه‌ستیاره و نوكه بتنێ سێ ده‌رمان هه‌نه،كو ئه‌گه‌ر هه‌یه د هه‌ڤكار بن بۆ چاره‌سه‌ركرنا ڤێ نه‌خۆشیێ و چ گرنتى ژى نینه بۆ هندێ.
رێكخراوا ساخله‌میا جیهانى داخوازێ ژ وه‌لاتێن جیهانێ دكه‌ت،كو زێده‌تر چاڤدێریا به‌لاڤبوونا ڤێ نه‌خۆشیێ و زێده‌بوونا به‌رگریێ بكه‌ن،هه‌روه‌سا هه‌ول بده‌ن كو ده‌رمانێن پێدڤى بۆ چاره‌سه‌ركرنا ڤێ نه‌خۆشیێ به‌رهه‌م بینن.
هه‌روه‌سا ل دووڤ ئاماران سالانه نێزیكى 78 ملیۆن كه‌سان تووشى ڤێ نه‌خۆشیێ دبن،كو ب رێیا سكسكرنێ دهێته ڤه‌گوهاستن و ئه‌گه‌ر هه‌یه ببیته ئه‌گه‌رێ نه‌زۆكیێ ل ده‌ف هه‌ردو ره‌گه‌زان ژى.