بسپۆرەک: ئاڤا دلۆپکری ب کێری ڤەخوارنێ ناھێت
ئەڤرۆ نیوز:
بسپۆرەکێ چارسەرەیا ئاڤێ راگەھاند، ئاڤا دلۆپکری پتریا وێ ئاڤا کانیک و بیرێن ئتریوازی یە، بەلێ بەری فرۆتنا وێ کانزا و ئەملاحێن وێ ژ رێژا پێدڤی کێمتر لێ دکەن، ب تنێ دا بۆ ڤەخوارنێ سڤکتر لێ بھێت و گۆت: چو ئاریشە د ئاڤا بۆتلان یا ڤەخوارنێ دا نینە، بەلێ ل رێژا کانزا و ئەملاحێن د ناڤ ئاڤا مال و یا حەنەفیان دا ھەی دوپات دکەن کو ئاڤا مال ژ ئاڤا بۆتلان باشترە و پتر مفای دگەھیننە ساخلەمیا مرۆڤی و گۆت: خەلک گەلەک یێ شاشە ل دەمێ دبێژن ئاڤا موقەتەر.
عیماد سەلاحەدین، بسپۆرێ چارسەرەیا ئاڤێ ل رێڤەبەریا ئاڤا دەوروبەرێن پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر، خەلک گەلەک یێ شاشە ل دەمێ دبێژن ئاڤا موقەتەر، چونکو ئاڤا موقەتەر ئانکو دلۆپکری ب چو رەنگان ب کێری ڤەخوارنێ ناھێت، ئەڤ جۆرێ ئاڤێ ب تنێ بۆ مەسەلێن پێشەسازی دھێتە بکارئینان، چونکو ئاڤا دلۆپکری چو کانزا و ئەملاح دناڤ دا نینن و گۆت: ئاڤا بۆتلان ئەوا ل بازاری ل ژێر ناڤێ کۆمپانیان دھێتە فرۆتن پتریا وێ ئاڤا کانیا و بیرێن ئرتیوازی یە.
ناڤبری ئاماژە دا وێ چەندێ، کۆمپانیێن فرۆتنا ئاڤا بۆتلان، ئاڤێ ژ کانیا و بیرا دئینن و رێژا ئەملاح و کانزایێن ئاڤێ ژێ دئیننە خوار و پاشی دفرۆشن، ھەکە گۆتن ئاڤا دلۆپکری، واتە دڤێت رێژا ئەملاح و کانزایان د ناڤ ئاڤێ دا چونە بیت و ئەڤ ئاڤە ژی ب کێری ڤەخوارنێ ناھێت و گۆت: بۆ نموونە بەری ئاڤ بھێتە چارەسەرکرن رێژا کلۆری د ئاڤێ دا نێزیکی 70 یە و ەرنگە ھەتا 200 ژی دچیت، بەلێ پشتی ئاڤ دھێتە چارەسەرکرن رێژا کالسیومی بۆ 20 دھێتە خوار و دناڤ ئاڤا حەنەفیان دا پتریا جاران ژ 100ێ پترە.
چارەسەرکارێ ئاڤێ ئەو یەک ژی نە ڤەشارت، نە یا مەعقوولە خەلک ب ئاڤا بۆتلا سەرێ خوە بشووت یان ژی خوارنێ پێ ئێکەت، چونکو ئەملاح و کانزا د ناڤ دا گەلەک دکێمن، لێ ئاڤا حەنەفیێ ل گۆرەی ستانداردێن جیھانی کانزا و ئەملاح دناڤ دا ھەنە و گۆت ژی: ئاڤا حەنەفیان گەلەک ژ ئاڤا بۆتلان باشترە، چونکو دەمێ ئاڤ دھێتە چارەسەرکرن و دچینە د بۆتلان دا، ھندەک ئەملاح دناڤ ئاڤێ دا ھەنە گەلەک د لاوازن و زوو ژ ناڤ دچن، وەکو یود و فلوراید ل دەمێ چارەسەرکرنا ئاڤێ بۆ بۆتلان دھێنە ژ دەستدان، یۆد بۆ پەریزادەی و فلۆراید بۆ ددانان گەلەک یا باشە.
رەشید جەرجیس، سەرۆکێ کۆمەلا پاراستنا ئاڤێ ل ھەرێما کوردستانێ بۆ ئەڤرۆ دیار کر، وان 12 جۆرێن ئاڤا کانزایی برنە تاقیگەھێ و پشکنین بۆ کرن، بەلێ ل گۆرەی ئەو مەرجێن ل سەر کاغەزا بۆتلان ھاتینە نڤیسین چو ژ وان ئاڤان د گونجای نەبوون بەلێ چو کێشێن مەزن ژی تێدا نەبوون و گۆت: ل پتریا ئاڤێن بۆتلان دا رێژا نێترات گەلەک ژ رێژا پێدڤی و ستاندەر پترە و ئەڤ یەکە ژی دبیتە ئەگەر کو مرۆڤ تووشی کێمخوینیێ بییت.
ناڤبری دیار کر، ئاڤا بۆتلان رێژا کانزا و کلۆر و سودیۆم و کالسیۆمی و مادێن دیتر گەلەک د ناڤ دا یا کێمە و ئاڤا مالان گەلەک باشتر و ساخلەمترە بۆ مرۆڤی و کێمیا ڤان مادان ژی د ناڤ ئاڤێ دا نەخۆشیان پەیدا دکەت ھەروەسا زارۆیان بێ ھێز دکەت و گەلەک مەترسیان پەیدا دکەت و گۆت: ھەکە رێژا کانزا و ئەملاحان د ناڤ ئاڤێ دا یا زێدە ژی بیت، ئاریشان پەیدا دکەت و گەلەک جاران مرۆڤی تووشی زکچوونێ دکەت.