بـابـەتـەك بـۆ دەرچـۆیێن پەیمانگەهـ و زانكۆیان
عەبدولرەحمان بامەرنی
د نوكە دا ب دەهان و سەدان دەرچۆیێن پەیمانگەه و زانكۆیان دهێنە دیتنێ، هەمی ژی ل هیڤیا وێ چەندێ نە بهێنە دامەزراندن و هەر چ جۆرەكێ دامەزراندنێ بیت، رەنگە دێ دەستلێكاربن. ئەڤە ژی مافەكێ رەوایێ هەر كەسەكییە بەرهەمێ رەنجا خوە ببینیت. لێ ئەرێ هەر دەرچۆیەك دڤێت بهێتە دامەزراندن؟ پرسیار ژ ملیاردێرێ ئەمریكی (ئیلۆن ماسك)كرن، ئەرێ تو دەرچۆیێ زانكۆیا هارفۆردی؟ كو ئێك ژ زانكۆیێن هەرە ب ناڤودەنگە ل ئەمریكا، ئیلۆنی گۆتێ نەخێر، لێ دەرچۆیێن ڤێ زانكۆیێ یێن هەین دگەل من كاردكەن. مەبەست ژێ ئەوە، ئەگەر هەر كەسەك ژ مە شیانێن خوە یێن هزری و یێن جەستەیی و ئەوا وی ژ ئەنجامێ خواندنا خوە بدەستڤەئینایی بێخیتە دخزمەتا پێشكەفتنا خوەدا، دێ كارێن باش كەت و ئەز دێ نموونەكێ چمە د ناڤ بابەتێ خوەدا، كو پارچە ڤیدیویەك بوو و چەندین جاران من بەرێخوە دایێ، گەنجەكی عەرەبانكەیەكا خوە ل سەر خشاندنێ د دەستاندا بوو و پیەكێ خوە ددانا سەر و پیێ دی دئێخستە سەر ئەردی و قووناغەكێ دچوو. ئەگەر ئەوا من دوێ پارچە ڤیدیۆیێ دا دیتی بكەمە بابەتەكێ خواندنێ، هەر كەسێ ل ڤی بەشی بنێریت دێ ڤان هزران كەت، ئەڤ گەنجە ب رێكا ڤێ عەرەبانكا بچویك، كو چێكرنا وێ گەلەك یا ب ساناهییە، دشێت قووناغەكا رێكێ یا درێژ د دەمەكێ كورت دا ببریت! ئەڤ هزكرنە ژی ب مەبەستا، ئەگەر ئەڤ گەنجە شیانێن خوە یێن جەستەیی و یێن هزری پێكڤە بدەتە كاری، دێ شێت ئەركەكێ مەزن ب شیانێن كێم ئەنجامدەت و د هەمان دەمدا، ئەڤ شیاندانا هەنێ بەشەكێ وەرزشێ و خۆشییێ ژی د گەلدایە. بەشێ دووێ ژ ڤێ پارچە ڤیدیۆیێ، كەسەك چاڤدێریا ڤی گەنجی دكەت و دهێت دبێژیتێ، ئەگەر ئەز تە بكار بێخم، تو چ دبێژی؟ ئەو گەنج دبێژیتێ چ كار؟ زەلام ب تەباشیرێ چارگۆشەكا فرەهیا وێ دو مەتر ل رەخێن وی دكێشیت و دبێژیتێ، هەتا نیڤ دەمژمێرا دی د ناڤ ڤێ چارگۆشەیێ دا بمینە، دێ 20 دولاران دەمەتە. گەنج ژی ل دەرفەتەكا وەسان دگەریا و گوتێ بلا. گەنج د ناڤ چارگۆشەیێ دا ما و پشتی نیڤ دەمژمێرێ 20 دۆلارێن خوە وەرگرتن و زەلامی گۆتێ سوبەهی ژی ئەز یێ ل هیڤیا تە، رۆژا پاشتر بۆ كرە دەمژمێرەك ب 60 دۆلاران و ل دووماهیێ وی زەلامی گۆتێ ئەگەر تو ب هەیڤانە كار بكەی، هەر رۆژێ بۆ ماوەیێ هەشت دەمژمێران د ناڤ ڤێ چارگۆشێ دا بمینی و پارەكێ باش دایێ. سەرووبەرێ ڤیدیویێ هوسا بەردەوام بوو، هەڤالێن گەنجی دهاتن و د گوتێ ئەز یێ ب شولم و تا گەنجی خاستی بهێتە خانەنشینكرن، ئەڤە ژی دەمێ سەرێ وی سپی بووی و تاقەت نەمایی. زەلامی گوتێ بلا و عەرەبانكا وی كرە د دەستاندا ڤە، لێ دەما عەرەبانكا خوە دانایە عەردی و پیەكێ خوە دانایە سەر و دا پیێ دی ل سەر عەردی ب شدینیت، عەرەبان ژبن پیان چوو و كەفتە سەر عەردی.
هەمان پارچە ڤیدیۆیێ ئەگەر بەرۆڤاژی كەینە سەر دامەزراندنێ، كو گەلەك ژمە حەزدكەن بهێینە دامەزراندن، یان گەلەك گەنج دخوینن دا بهێنە دامەزراندن یان گەلەك گەنجان شیانێن هزركرنێ و یێن جەستەیی یێن باش هەنە، لێ خەونا وان بتنێ دامەزراندنە، ئەرێ لڤێرە، ئارمانجا گەنجی ب دامەزراندنێ چ تشتە، بتنێ بدەستڤەئینانا داهاتەكییە و هەرهۆ؟! سەرەرایی ئەڤ گۆتارا من گەلەك دیتنێن جودا د هەلگریت، لێ كورتیا مەبەستا من ب نڤیسینێ، ئەم شیانێن خوە بدەینە كاری، ئەو خواندن و بسپۆریا د چار سالێن زانكۆیێ دا بێخینە دخزمەتا خوەدا بۆ ڤەدیتنا كارەكێ گونجای دگەل شیانێن مە، هینگێ نە بتنێ دێ بینە خودان داهات و دێ ژین، لێ دگەل وی داهاتی دێ خۆشیێ ژی ب ژیانا خوە بەین، دێ مفایەكی ژی گەهینینە وەلاتێ خوە و خەلكێ خوە و ئەم نابینە بارگرانی و وەك تێبینی ژی، ئەڤ بابەتێ من زێدەتر بابەتەكێ خوە پێگەهاندنێ یە و نموونا من ئینای، نموونەكە ژ بۆ خوە ئاڤاكرنێ و هەمی بابەت ژی رێژەیینە.
