بـانـدۆڕا میلیشیايان ل سەر (چـارچـووڤـەیـێ هـەمـاهـەنگی)
دلـۆڤان ئـاكرەیی
(چارچووڤەیێ هەماهەنگی)
هەڤپەیمانیەكا سیاسییە، ل ئادارا سالا ٢٠٢١ دا هاتیە دروستكرن، كو پرانییا هێزێن سیاسییێن مەزنێن شیعەیان ل ئیراقێ ژ بلی تەڤگەرا سەدر د ڤێ هەماهەنگیێ دا هەنە و ئارمانجا سەرەكییا وان پێكئینانا حوكمەتەكا كۆدەنگییە ل ئیراقێ د بن باندۆڕا شیعەگەریێ دابیت، ل چار سالێن بۆری ڤی بەرەی ل ئیراقێ هەمی پێگەهێن سەرەكی و پلەیێن كەسایەتییێن سەرەكی یێن د ناڤا سازییێن دەولەتێ دا كۆنترۆل كرینە، ل پێخەمەت بەرژەوەندییێن خۆ و هەر لایەنەكێ ل دەرڤەی ئایدۆلۆژییا وان بیت، دێ ب ساكاری ل رێیا دامەزراوەیێن دەولەتێ، ب رێكا دەستهەلاتا تەشریعی، یان تەنفیزی، یان ژی دەستهەلاتا دادوەری، وی ئالی دێ ژێ پرۆسەیا سیاسی دۆر ئێخێن.
ئەڤ رەوشە بوویە ئەگەر كۆ پرۆسەیا سیاسی ب تەمامی بكەڤیتە د بن كونترۆل و باندۆر و مەبەست و بەرژەوەندیێن وان، هەر چەندە هندەك ژ ڤان سەركردەیێن ناڤا ڤێ چارچووڤەی دا، ب فەرمی بەرپرسیاری ل سازییێن دەولەتێدا نینە، بەلێ د رۆژەڤێ دا ئەو وەكو داشا یاریا دامێنە و لڤینان ب دامەزراوێن دەولەتێ و دەستهەلاتی دكەن،
ل گەل پاشڤەچوونا بەرەیێ مقاوەمێ ب سەركردایەتییا ئیرانێ ل دەڤەرێ، داخوازی بۆ هەلوەشاندن و چەكدانانا گرۆپێن چەكدارێن حەشدا شەعبی ل ئیراقێ ل دەرئەنجامێن فشارێن هەڤپەیمانان و مەرجەعیەتا نەجەف و تەڤگەرا سەدر، زێدە بووینە، ئەڤ رەوشە ل گەل بەرژەوەندییێن چارچووڤەیێ هەماهەنگییێ ئێك ناگریت، لەوما ئەڤ هەڤپەیمانییا وان د نوكەدا ل هەمبەر ئاستەنگێن مەزندایە.
خالەكا دی یا بوویە ئاستەنگ ل هەڤبەر ڤێ هەماهەنگییا شیعەیێن دەستهەلاتدار د ڤی دەمی دا ئەوە كو سەرۆك وەزیرێن نوكە یێن ئیراقێ (محەمەد شیاع سوودانی) كو ل دەمێ خۆ ب رێكا رێكەڤتنەكێ د ناڤبەرا هەڤپەیمانییا شیعەیان بوویە سەرۆك وەزیران، د ڤێ قووناغێدا ب رێكا میدیایێ و سیاسییان حەزا خۆ بۆ دروستكرنا لیستەكا سەربەخۆ و جودا ل ڤێ هەڤپەیمانییێ دیاركریە، ژ ئالیەكێ دی ڤە بایكۆتكرنا پشكداریكرن ل هەلبژارتنان ژلایێ تەڤگەرا سەدڕ و هەڤپەیمانییا (نصر) یا حەیدەر عەبادی، چارچووڤەیێ هەماهەنگیێ هەڤبەری گەلەك تەحەدایێن راستەقینە و یێن باندۆر كریە، ل ئیدارەدانا پرۆسەیا سیاسی ل رەوانگەها كونترۆلكرن و كۆمكرنا لایەنێن شیعەیاندا و ژ لایەكێ دی ڤە بەرفرەهبوونا خواستا پشكەك ل سونەیان بۆ هەڤڕكیكرن ل گەل هەڤپەیمانییا شیعەیێن دەستهەلاتدار، رەنگە ببیتە ئەگەرێ گوهۆرینێن هەڤكێشەیێن دەستهەلاتی ل ئیراقێ، كو ئەڤە ژی د بەرژەوەندییا چارچووڤەیێ هەماهەنگییێ دا نابیت.
ل ناڤبەرا ڤان پێشهاتان دا، دهێتە پێشبینیكرن چارچووڤەیێ هەماهەنگیێ بكەڤیتە د رەوشەكا هەستیار دا، نەخاسمە كو د نوكە دا جادەیا ئیراقی ل پاشەرۆژا ئاڤا یا ڤێ چارچووڤێ ب گۆمان كەڤتییە و زێدەبوونا توورەبوونا جەماوەری ل دژی وێ رەنگە ببیتە ڤەقەتیان د ناڤبەرا ئالییێن سیاسییێن دناڤا ڤێ هەڤپەیمانییێدا، لەوما تێتە پێشبینیكرن كۆ هندەك ژ ڤان ئالییان خۆ ل گرۆپ و لایەنێن چەكدارێن دەرڤەی دەستهەلاتا حوكمەتێ ژ بەر فشارێن ئەمریكا و نەرازیبوونا جادەیا ئیراقی ب سەرۆكایەتییا سەدڕییان ل دەست ڤان گرۆپان دووربێخێن، نەخاسمە یێن كو د ناڤا ڤێ هەڤپەیمانییێ رۆلەكێ پڕ رەنگ نەبوویە وەكو حەیدەر عەبادی كو دێ بزاڤان دەت وەكۆ نەیارەكێ رژد ل دژی ڤێ هەڤپەیمانییێ و گرۆپێن چەكدارێن دەرڤەی دەستهەلاتا دەولەتێ خۆ نیشابدەت، داكو ل بەلەم و قایقا نقۆمبوونا واندا ل گەل وان نەبیت، ئەڤە د دەمەكی دا كو ئەگەر هەر دو فاكتەرێن بەرێ مە باس كرین ل دژی هەردوویان ئێك بگرین.
پشتی گوهۆینێن دەرئەنجامێ شەڕێ دوازدە رۆژی یێ د ناڤبەرا ئیسرائیل و ئیرانێ دا، پێگەهێ ئیرانێ ل ئیراقێ ل هێزێ بەر ب لاوازییێ ڤە چوویە، ئەڤێن هەنێ گومانێن جددینە ل سەر شیانێن ئیرانێ بۆ پاراستنا هەڤپەیمانێن خۆ ل ئیراقێ كۆ هاتینە دروستكرن و ئەنجامێن وێ ل چەند هەیڤێن بهێن ل سروشتێ رێكخستێن و درووشمێن هەلبژارتنان دا دێ رەنگ ڤەدەت. د نوكەدا هەم چارچووڤێ هەماهەنگییا شیعەیان و هەم گرۆپێن ملیشیاتان رەت دكەن، ماوەیێ سەرۆك وەزیران بۆ خۆلا دوویێ بهێتە نووكرن، ئەمریكا ژی ب ئاسانی و ب بێ چاكسازیكرن ل وان گرۆپێن چەكدار، پالپشتییا دوبارەبوونا سۆدانی ناكەت كۆ جارەكا دی ببیتە سەرۆك وەزیران و جودا ل وێ رەنگە یا ئاسان نەبیت ژی هەرێما كوردستانێ ژی یاكو ل ڤان چەند سالان بۆری ب رێكێن دۆرپێچ و هێرشێن میلیشیاتان ل بیر بكەت.
د ڤێرەدا بەرژەوەندییا چارچووڤێ هەماهەنگییێ كو پشت ب گرۆپێن میلیشیاتان گرێدایە، ل گەل ستراتیژییەتا ئەمریكا بۆ ئیدارەدانا پرۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ ئێك ناگریت، ئەڤە ژی ئاستەنگ و گرێیان ل هەمبەر پاشەرۆژا چارچووڤێ هەماهەنگییا دەستهەلاتا شیعەیان زێدەتر دكەت.
