بهنداڤهك پهقی
عزهت یوسف
شهڤبێریهك بهس بوو، مرۆڤ خوه د گهڕا گۆڤهندا دیوانا (دلبیرین هالۆ)ی (ههناسهیێن وهستیایی) دا بهردهتهخار، لێ كێنجا ئهوێ شهڤێ چهندین رۆژ و شهڤان ڤهدگریت و نابهردهت.
گیانێ ههلبهستێ د ڤان ههناسادا خوه ل بلندیێن رهوانبێژیێ دبینیت؛ بهرفرههیا وێنهی (ل وێ فهرمانگهها هه ههمی دز بوون برادهرهك تنێ تێنه، سهیره ئهو برادهره تنێ ب گونهها دزییێ هاته دادگههكرن)، خوهشیا رامانێ (هندی رۆژ شهڤێ بگوهۆڕت ئهز ژ تاریێ ناترسم)، نهرم و كورتكیا دهربڕینان (مه خوه كره ئاخ بۆ هندهكان، ئهو هندهكێن بۆ هندهكێن دی خوه دكن پێلاڤ).
ههلبهستڤان یێ خوه راگره و ههناسه درێژه ل بهندا مرادێ دمینیت، ل بهندا ژڤانێ دمینیت، ل هیڤیا ئارمانجێ دمینیت، ههروهكی دبێژیت: (ل بهندا ته بووم بهنداڤهك پهقی..)، دیاره كهڤره دیوارێن بهنداڤێ ژ ههر تشتهك دی موكومتره خوهراگرتره.
ئهڤ ههناسهیێن (هالۆ)ی ههمان بایێ هۆزانا هایكۆ ههل ناكێشیت لێ تاما هایكۆیێ تێدا ههیه، ئهڤێ ههناسهیێ خوهسهریا خوه وهرگرتیه. بهلێ راسته ههر تشت ب كورتی و پۆختی خوهشه، خوهشیا ئهڤێ دیوانێ ژی خوه جودا و نویژهنتر دیتیه و ناڤێ ئهڤان ههلبهستێن كورت و ڤهبڕ كرینه (ههناسه ههلبهست). بۆ زانین ژی سێ جاران پهیڤا ههناسه دناڤ ئهڤی بهرملێ ههلبهستان دا هاتیه: (ئهز ل ههناسا خوه دگهڕام دبن تۆزا ڤی وهلاتی دا یا بوویی گاز)، (ههناسا من دیتنا ته بوو، ته ژ ڤی باژێری باركر، ئهڤرۆ تو یا هاتی ئهڤ باژێره ژ من سل بوو)، (ببۆره من نهگۆت كا تو، چونكی تو ل گهل ههناسهیا من دئێی)…
من چ د دیوانا (هالۆی) دا دیت؟، پهیڤێن خورت و سرت و بهرخوهدانێ، مینا: ئاخ، ئالا، ئهنفال، ئاواره، زیندان، برین، شۆرهش، شههید، پێشمهرگه، كوردینی، چهپهر، چیا…
دیسا من پهیڤ و راڤه ژ خهونێ دیتن، نه ڤهدهر ژ پڕانیا دیوانێن ههلبهست و رۆمان و چیرۆكێن نڤیسهران، خهون د مشهنه تێدا،.. (ئهوێن دوهی خهونێن من فرۆتین، ئهڤرۆ یێ ل خهونێن خوه دگهڕن).. (ب خهونێن سهرخوهبوونێ تێر دبووم)..(خهونێن من یێن گران دبن).. (من ژ مهژیێ خوه پرسی تۆ چ خهونان ب وهلاتیڤه دبینی).. (د وێ قههوهیێ دا خهونێن من تێدا نهبینه).. (تو د خهونا من دا دگری ئهز ڤێ سوبێ ب ئاڤابوونا دهولهتێ دكهنیم).. (ئهز د عهشقا تهدا نڤستم ئێكه دی د خهونا من دا هشیار بوو).. (دوبهی هێشتا خهونه).. دیاره قهدهرا مه كوردانه گهلهك تشت ل مه بوویه خهون و مه هیچ مافێ ههناسهیێن خوهش نهبیت، ژبلی مافێ پێڤه دیتنا خهونێ!.
من چ ههناسه د ڤان ههناسه ههلبهستان دا ههلكێشا؟، ههناسا دهولهتێ، كاكێ ههلبهستڤان مینا پڕانیا ئهڤی خهلكی شهیدایێ ههبوونا دهولهتێ یه، مافێ وی یه ل سهر ئهوان ههستان بنڤێسیت یێ تێدا نهژیای، ههستێ دهولهتێ، ئهو ل ژڤان و بهندا دهولهتێ یه، ئهو دهولهتا خێڤه نه كری. (عهشق د ههمبێزا ته دا گهشهیه)، (ئهگهر ژ دهنگێ من دهولهت بزێت، چاڤ ل وێ رۆژێ یه بێژیت بهلێ)، ئهم ژی ل گهل دبێژین ههزار جاران بهلێ و لهبێ…(بهێلن ژ كانیا دهولهتێ ڤهخۆم)… (یێن بۆ دهولهتێ دمرن)… (ئهڤه شهمهندهفڕا دهولهتێ هات، یێ بڤێت بلا سویاربت)… (دهولهتێ ناكم قوربانی وی پهرلهمانێ ب دهنگێ مه ئاڤا بووی)… (من بهحس ل ئاڤاكرنا دهولهتێ دكر خهلكێ وێ ههمیا بهرپرسیارهتی دڤیا)… (خوهزی ب تنێ شهڤهكێ چاڤێن دهولهتێ..) (ئهم ژ خوه تێربین هێشتا ئهم ژ پهڕاسیا دهولهتێ نهكهتین)..
ههلبهستڤانی ئاماژه دایه كورسیكێ، ئهو كورسیكا قهدا و بهلا (كهنگی ئهز وهستیای مه ههتا ئهڤرۆ ژ كورسیێن ڤالا بتڕسم؟)، ئاماژه دایه رهفتارێن مینا رهنیێ ب سهر چڤاكی دا دهێنهخار (ئهوێ ههنێ ل گۆڕستانا ڤی باژێری نهڤهشێرن دێ ئهردێ مرییا ل سهر ناڤێ خوه تاپۆ كهت). (ههر رۆژ فراڤینا من عهلۆكه یا ژ من ڤه ههمی خهلكێ ڤی وهلاتی وهكی منه)، دیاره سهرداری هاژ كهتواری نینه. یان (دهستێن من بگره بهری بهریكێن نهێنیا بفرۆشم ژ برسێ) وهسایه یا برس دكهت چ تشت ناكهت، كورد دبێژن باب مری خهوكا وی دهێت، زك برسی خهوكا وی ناهێت. ههلبهستڤانی وهلاتهكێ چهوا دڤێت؟ (وهلاتهك ئازاد دڤیا ئهز ببم ئهز..) ئانكو نهبیته پاشكۆیێ كهسهكێ، ههركهس تێدا یێ ئازاد و یاسا سهروهر بیت، وهلاتهك نهیێ وی یه یێ (ئهو وهلاتێ من تێدا ئاخ و نان نهبیت ئهو وهلاته نهیێ منه) .
ل داویێ كو داوی پێ ناهێت، ههناسهكا (هالۆ)ی دبێژیت: (كوردا دگۆتن، تنێ چیا بۆ مه دۆستن، ل شنگالێ ههمیا دیت) راسته ل چیایێ سهركهشێ شنگالێ ههمیا راستیا گهوههرا ئهڤێ گۆتنێ دیت، ئهز دبێژم ل ههر درهك دیتر ژی كوردو گوه نهده درهو و بهارێن دوژمنان.. گوهێ خوه بده رهشۆی هێشتا ئاڤێ تو نهبری، ئهگهر نوكه ههڤالێن مه بهس چیابن.. ب سهرێ ته كوردو ههكه تو بخوه ههڤالینیا خوه نهكهی چیا ژی دێ ژ كیستێ ته چیت و ههڤالینیا ته ناكهت.
د گهل ههناسهیێن وهستیایی، ههناسهیێن من ژی وهستیان، جار ب جار من ئاخینك رادهێلان و كهتمه د سڤكه تایهكێ دا.