بڕیاردان د قووناغێن جودایێن ژیێ مرۆڤی دا
سالح حهكیم
مرۆڤ بۆنهوهرهكێ جڤاكیه، لهو ههر زاڕۆكینیێ ههست ب هندهك دیتن و لڤینان دكهت، داكو بریارێ ل سهر بدهت، لێ قووناغ بۆ قووناغێ و ل گهل بلندبوونا تهمهنێ وی، دیتنا دانا بریارێ باشتر خوه گهش دكهت، بهلێ گهلهك جاران ئهو بریار دگونجای نابن، ل گهل ژیێ مرۆڤی، ههكه یێ پێگههشتی نهبیت، ههتاكو دگههیته قووناغا پێگههشتنا ژیێ تهمام و گونجای، چونكی كهسێ ب ژیێ خوه پێگههشتی، دێ د بریاردانێ ژی دا یێ پێگههشتی بیت، لهو پێدڤیه دهمێ مرۆڤ بریارا خوه ددهت بهری بریاردانێ زالگههێ ل سهر هزر و ناخێ خوه بكهت، كانێ ئهو بریارا مرۆڤ ددهت، ههتا كو چ رادده د ئاستدایه بۆ خزمهتكرنا مرۆڤی، یان ژ لایێ ئهرینیڤه دێ مرۆڤی سهرئێخیت، یان ژ لایێ نهرینیڤه دێ
مرۆڤی پاشڤهبهت و شكێنیت. دێ بینی گهلهك جاران مه چهندین بریارێ خوه بجه نه ئیناینه، كو ئهڤ
جۆره بریاره ب لا وازی دهێته ناڤكرن، بۆ نموونه: دێ بریارێ دهم داكو چو ئاستهنگان نههێلم، نه خاسمه ب رێیا كاركرنێ. ئهڤ چهنده دێ بهرههمێ وێ بیت، چونكی كاركرن هوشیاركرنا مێشكی ب هێز وهراردئێخیت و گورانكاریێ پهیدا دكهت، ئانكو د بازنهكێ گرتیدا دهرباز دبیت بۆ د بازنهكێ بۆ بازنهكێ ڤهكری، مێشكێ نه هوشیار ژی، مهترسیێ ل وی دهمی دیاردكهت، دهمێ مرۆڤ رادهست دكهت، یان كاری پێ بكهت. چ پێنهڤێت دهمێ مرۆڤ بریارهكێ ددهت، مهژیێ خوه ددهته كاری، لهو پێدڤیاتیا مێشكێ هوشیار ئهوه كو بریارا د بهرژهوهندیا وی دا بدهت و ل سهر چاوانیا شرۆڤهكرنا خوه راوهستیت، داكو د بریارا خوه دا چو گرفتاریان نهبینیت، چونكی گهلهك جاران لهزكرن د بریاراند گرفتاری ژێ پهیدا دبن. ل دووماهیێ دێ بێژین: دانا بریارا بلهز دێ پووشمانێ ژێ پهیدادبیت، ژبهر هندێ دڤێت مرۆڤ یێ ل سهر خوه بیت داكو ب لاوازی نههێته حهسباندن، چونكی گهشهپێدانا باوهریێ، بدهسڤه ئینانا شارهزاتیا مرۆڤیه كو ههر تاكهكێ ب خوازیت ژ لایێ دهوروبهرێن خوهڤه بهێته قهبوولكرن و حهزژێكرن، واته ئهو دێ شێت بۆ ههر قووناغهكا ژییێ خوه بریارێن گونجای ب هزر و بیرێن ئاڤاكار دهت، پاشی دێ خوه پێشئێخیت و گهشێ كهت د ژیوارێ ئهڤرۆ سوبه دا.