بڕیارێن سهركهڤتنێ ل دهمهكێ گونجایی
سالح حهكیم
چهند فهره مرۆڤ بزانیت، ل دهسپێكێ دێ ژ كیژ خالێ دهسپێكهت، ل كیژ قووناغێ داویی پێئینیت و راوهستیت یان ههلگرێ چ پلان و نهخشهدانانێ یه، بۆ رێڤهبرنا ژیانا خوه، یا رۆژانه، یان ئارازویێن خوه باشتر بنیاسیت، دابشێت ب دورستی كارێ خوه ئهنجامبددهت، ههروهسا ههولبده ئهرك و هێزا شیانێن خوه دیار و بهرچاڤ بكه، ههموو پێدڤیایهتیێن خوه بدهستڤه بینیت، بۆ ئهداكرنا ههر كریارهكێ، د ههر بیاڤهكیدا، پێویستیا مه ب هزركرنێ ههیه، دا بزانین فاكتهرێ سهركهڤتن و داڤتنێ ژ كیڤه سهرهلدایه، دێ ل كیڤه رێ لێ گرین، ئێك ژ سهخلهتێن مرۆڤێن زیرهك ئهوه دشێت ههموو كاوداناندا دهربرینێ ژ بیرۆ بۆچوونێن خوه ب بكه بۆ دهردۆرێن خوه. سهلمینیت سلبی و ئیجابیاتان، دهستنیشان دكهن، لێ یا ههره پێدڤی فهره بزانی كا دهوروو بهرێن ته چاوا ته دههلسهنگینن. حهز ژ چدكهن و كهرب ژ چو ڤهدبن، تڕازییا بۆزهتیڤ و نهگهتیڤ ته چهنده، سهنگا خوه ههیه، یان چاوانیا سهرهدهریا مرۆڤی، د چو ئاستدایه، تو چهندێ ژ خوه رازی، یان چهند دشێی كۆنترۆلێ سهر توورهبوونا خوه دكهیی، كار و رهفتارێن ته یێن رۆژانه، بۆچوونا خهلكی سهر چیه، چاوا د سهلمینن ڤان ههموو فاكتهران د ناخێ خوهدا پێدڤیه مرۆڤ ههلگریت، كار ل سهر بكه داكو بزانیت دهسپێكی ژ كیڤه دهسپێكربوو دووماهیێ دێ ل كیڤه راوهستیت.
ل ڤێرێ من دڤێت ئاماژهیێ ب هندهك رێكێن زیرهكیا مرۆڤی بدهین، دا دهسپێبكهین ژ خالا ئێكێ.
1ـ بریار دانهكا دورست ل دهمێ خوهیێ گونجایی، بێ دو دلی یێ رژدبی و هلگرێ و میكانیز تاكه رێیا خوهبی، چو جار لهزێ نهكه دانا بریارێ دا، چونكی گهلهك جاران لهزكرن دبیته سهدهمێ ژ كهستنا وێ بریارێ.
2ـ تونهشێیی بێژی ئهز د ههموو وارهكێ ژیانێ دا ئهز یێ زیرهكم، یان دێ شێم ههموو پرسگریكین دكهڤن رێیا من دا دێ چاره كهم، گهلهك جاران نه گوهداریا مرۆڤی د وهرگرتنا هنده ئامۆژگاریان دا مرۆڤی تووشی ههڕڤتنا ژیانێ دكهت، لهو فهره جارنا بۆچوونا نێزیكترین كهس و كارێن خوه د خێزانێ دا بكهیی، وێ چهندێ بۆ ههمی كارێن خوه بكهییه بهرنامه.
3ـ پهیوهندی و ههڤنێزیكبوونێ د ناڤبهرا دو كهساندا، پێدڤی لێكۆلینهكا گهلهك باشتر و درێژخایهن ههیه، بۆ خوڕتكرنا ههر تێكهلیهكێ، پێویسته لێكتێگههشتن و لێكتڕازیكا ههڤكێش ههیه، ب ئاوایهكێ جوان و رێكوپێك كار بۆ دڤێت.
4ـ زیرهكی ئهوه تو خودان نهخشه و پلان بی، بۆ سوبه رۆژێ ل بهردهست ههبن، یان ژ وان تاكا بی ههر دهم دووڤ چارهسهریا ئاریشان دكهڤن، تشتێ بچووك مهزن ناكهن كهساتیا خوه دهێلن بلند ڕادگرتن.
5ـ فهره ههموو خالێن زیرهكیێ ل جهم خوه كۆمڤه دكهین، د وێ رێیێ دا خوه ئاڤابكهین، بهردهوام خودان گۆتن و پهیڤێن خوهیێن شرین، ب تایبهتی دجاڤان دا، داكو ببی جهێ سهرنچ ڕاكێشانا ل جهم كهسوكارێن خوه.
6ـ ههولبده و بزانه كێماسیێن ته چنه، ههر ب رێیا نێزیكترین ههڤالێ خوه، كو ژ وی بزانی ب زهلالی بۆ ته دیار بكهت، كا كێماسیێن ته چنه بشێیی وان چارهسهر بكهی.