بۆمبێن مۆمبای و دیتنهكا كوردى
تهیار عادل گۆران
دوازده سال بهری نها، ل ٢٦ تاكو ٢٩ نۆڤێمبهرا سالا ٢٠٠٨ هژمارهك كریارێن تیرۆرستی ل باژێرێ مۆمبای هاتنه ئهنجامدان، ئهو باژێر هاته بۆمبهبارانكرن و تێدا ١٩٢ كهس بوونه قوربانی و ٣٢٧ كهسێن دی ژی برینداربوون.
مۆمبای ئانكو بۆمبای مهزنترین باژێرێ دویێ هندێ یه و ب پایتهختا پیشهسازی و بازرگانی و سینهما بۆلیۆدێ دهێته نیاسین.
پایتهختا ویلایهتا مهاراشترایه و ئێكه ژ مهزنترین باژێرین جیهانێ و پتری ١٣ ملیۆن كهس تێدا دژین. د ڤێ هێرشا تیرۆرستی دا كو پتری ١٠٠ تیرۆرست تێدا پشكداربوون ب چهكی و بۆمبان و چهكین سڤك هێرش كرنه سهر هژمارهك جهێن گشتی مینا هۆتیل و رێستورانت و وێستگهها شهمهندهفهرێ و نهخۆشخانه هاتنه بۆمبهبارانكرن ژ وانانهخۆشخانا كاما و هۆتیلا تاج محل و قههوهخانا لیۆپۆید و هۆتیلا ئۆبیرۆی تریدنت و وێستگهها شهمهندهفهرا رهیل و كۆمهلگهههكا ئاكنجیبوونی بناڤێ چابهد كو پتری جوهی و ههڤوهلاتیێن ئیسرائیلی تێدا ئاكنجی بوون. دیارترین جه كو ئهڤ كریاره پێ دهێته نیاسین هۆتیلا تاج محل بی له ناڤچهیا كۆلابا باژێری مۆمبای، كو ل دهمێ پهقینا بۆمبی ئاگر و دیكهلهكا زۆر ئخسته سهر ئهسمانا ئهڤێ هۆتیلی.
ل گۆر ڤهكۆلینین پۆلیسان و راپۆرتهكا رۆژنامهیا تایمس ئۆف ئندیا Times of india ولاتێ پاكستانی راستهوخۆ ل پشت ئهڤێ هێرشا تیرۆرستی دابی و د ماوێ چهند رۆژهكی دا پۆلیسێن مۆمبای شیان ناڤێ ههمی تۆمهتبارین ئهڤێ كریارا تیرۆرستی ئاشكهرا بكهن. ل گۆر زانیارین پۆلیسان سهرجهم تۆمهتبارین ڤێ كریارێ سهر ب رێكخراوهكا تیرۆرستی بوون بناڤێ رێكخراوا (مجاهدین الجنوب) ل گۆر هندهك دێدهڤانان ئهنجامدهرێن هێرشا هۆتیلا تاج محل پاسپۆرتێن بهریتانی و ئهمریكی ڤێ ههبوون، تێپهر بوونا ١٢ سالان ب سهر ئهڤی كریارین تیرۆرستی و ئێكلانهبوونا ئاریشێ حهتا نوكه، ئهڤ بابهته سیاسهتا ولاتێ هندێ ل ههمبهری گهلهك وهلاتێن جێهانی گوهاڕت. پشتی ڤهلۆلینین چڕوپڕ دهولهتا هندێ راگههاندن كو ههمی تۆمهتبارین ڤێ كریارا تیرۆرستی ژلایێ پاكستانێ ڤه هاتبوونه رهوانهكرن و پهیوهندیێن ههردو ولاتان زێدهتر تێكچوو. لبن فشارێن دهولهتا هندێ، دهولهتا پاكستانێ نێزیكی ١٦ كهس دهسته سهركرن، لێ وهلاتێ هندێ ئاشكهرا كر كو ژمارهیا تۆمهتبارین ڤێ كریاری پتری ١٧٠ كهسن ههمی ل پاكستانی دژین و ناڤێ دیارترین سهركردهین تیرۆرستی یا ڤێ كریاری ئاشكهراكرن، دهولهتا هندێ داخواز ژ پاكستانێ كر كو ئهوان كهسان ب فهرمی رادهستی دادگهها هندێ بكهن بۆ دادگههكرنا وان. لێ دهولهتا پاكستانێ حهتا نوكه ئهڤ چهنده قهبوول نهكریه، ئهڤهژی زێدهتر دهولهتا هندێ تۆڕه كری یه. حهتا نوكه ژی سێ شهڕێن مهزن د ناڤ بهرا دهولهتا هندێ و پاكستانێ هاتیه روودان، دیارترین ئاریشه د ناڤبهرا ڤان ههردو دهولهتان دا ئاریشا كهشمیری یه. جهێ ئاماژهكرنێ یه كو ههردو وهلاتان چهكی ئهتۆم ژی بهرههم دئینن. دهولهتا هندێ ههردهم بانگهشهیا ئاشتی و ئاڤهدانیێ دكهت ل جیهانێ و د نووكهدا پهیوهندیهكا باش د ناڤبهرا ههرێما كوردستانێ و وهلاتێ هندێ دا ههیه، ماوێ چار سالانه كونسولخانهیا گشتی یا هندێ ل ههولێرا پایتهخت هاتیهڤهكرن و بڕیاره بۆ مهبهستا خورتكرنا پهیوهندیان ل ڤێ حهفتیێ قونسولی گشتی یا هندێ سهرهدانا باژێرێ دهۆكێ ژی بكهت.