بۆچی ئه‌م پێدڤی ئاسایێشێنه؟
ئێمناهی و ئاسایێش ب هه‌می جۆرێن خوه‌ڤه ئێكه ژ گرنگترین پێداویستیێن مرۆڤی و تیۆرێن تایبه‌تێن هه‌ین كه د فه‌رهه‌نگا سایكۆلۆژی و رێبازێن جودایێن وێ ته‌كه‌زیێ ل سه‌ر دكه‌ن. ئێمناهی و ئاسایێشا سایكۆلۆژی پێكدهێت ژ هه‌ستا هندێ كو جڤاك دانی ب مرۆڤی بدده‌ت و ڕێزێ ل وی دگریت و وی ب پشكه‌ك ژ خو دهژمێریت. ئانكۆ ژێنگه‌ها جڤاكی هه‌ڤاله‌كێ گرنگه د ژیانا وی تاكێ هه‌ست ب ئێمناهی و ئاسایێشێ دكه‌ت و به‌روڤاژی وێ ژی دروسته. چه‌ند خوارن و ڤه‌خوارن بۆ ژیانا مرۆڤی پێدڤینه هند ژی ئێمناهی و ئاسایێش بۆ وه‌رارێ و گه‌شه‌كرنا مرۆڤی و ساخله‌میا سایكۆلۆژیا تاكی فه‌ر و گرنگه. ئه‌ڤ جۆرێ ئێمناهی و ئاسایێشێ به‌ری هه‌ر تشته‌كی ژ خێزانێ و جێگیری و نه‌گۆهۆڕیا وێ و هه‌بوونا ئێمناهییا خێزانێ ده‌س پێدكه‌ت. هه‌كه زارۆك د ناڤ خێزانێ دا هه‌ست ب ئێمناهی و ئاساێشێ نه‌كه‌ت، دێ چاوا ب دروستی و باشی هێته په‌روه‌رده‌كرن و پێگه‌هاندن؟ دێ چ جۆره مرۆڤه‌ك ژ وی دوروست بیت؟ ئه‌رێ هه‌كه تاكه‌ك د خێزانه‌كا پڕ ئێمناهی په‌روه‌رده ببیت و تێدا هه‌ست ب ئێمناهی و ئاسایێش و ئارامیێ بكه‌ت و ببینیت هه‌می یان گه‌له‌ك ژ پێدڤیێن وی ل سه‌ر ده‌ستێ خێزانێ دهێنه دابینكرن، بزاڤێ ناكه‌ت ڤێ هه‌ستێ ل سه‌ر ژینگه‌ها جڤاكیا ده‌رڤه ژی پیاده و جێبه‌جێ بكه‌ت و د وێ ژینگه‌ها مرۆڤی دا ژی هه‌مان هه‌ستا ئێمناهیێ ل جه‌م وی دروست ببیت؟ ئه‌رێ هینگی وه‌سا نابینیت كو كه‌سێن د وێ جڤاكی دا ژێده‌رێن باش یێن چاكیێ ل گه‌ل وی و ڤیانا وی و هاریكاریكرنا وینه؟ ئه‌رێ هینگی هه‌ست ناكه‌تن ئه‌ڤ ژینگه‌ها مرۆڤی یا ده‌وروبه‌ری وی دپه‌ژرینیتن و قه‌بوول دكه‌ت؟ په‌ژراندنا جڤاكی وه‌كی پشكه‌ك ژ هه‌ستكرن ب ئێمناهی و ئاسایشا سایكۆلۆژی ئێكه ژ گرنگترین پێدڤایان بۆ هه‌ر مرۆڤه‌كی. پشتی ڤێ هه‌ستێ تاكی دێ باوه‌ری ب خوه هه‌بوون ل جه‌م په‌یدا بیت و ئه‌ڤ باوه‌ری بخوه‌بوونه و باوه‌ری ب ژینگه‌ها جڤاكیا ده‌وروبه‌رێ خوه هاتن بۆ ژیانێ و مانێ فه‌ر و پێدڤیه. ئه‌م ب ڤێ ئێكێ پێدڤی ب هندێنه كو ل ده‌مێ رووب رووبوونا كاودان یان گیانه‌وه‌ره‌ك مه‌ترسیدار یان نه‌ساخیه‌كێ ئاسایشه‌ك بۆ مه هه‌بیت. به‌لێ كه‌سه‌كێ ژ ئێمناهی و ئاسایشا خودێ خوه و یا سایكۆلۆژیك دووربیت به‌رده‌وام یێ د دودلی و گۆمان و ترسێدا. ئه‌ڤ ترسه دێ وی پالده‌ت بۆ هندێ ژ خودێ خوه پشتڕاست نه‌بیت، چونكی هه‌ست ب مه‌ترسیه‌كێ ل سه‌ر خۆدێ خوه دكه‌ت و چ گومان تێدا نین ئه‌ڤ مه‌ترسیه كارتێكرنێ ل سه‌ر هه‌می لایه‌نێن وی یێن سایكۆلۆژی و جڤاكی و فیزیكی ژی دكه‌ت. ژ لایه‌نێ فیزیكی ڤه دێ تووشی ئاریشێن جه‌سته‌یی بیت و ژ لایه‌نێ سایكۆلۆژیڤه د كاودانه‌كێ خرابێ ده‌روونیدا ژیت و جۆره‌ها قه‌یران و ئێش و ئازارێن ده‌روونی بۆ وی دروست بیت. پێدڤیی ب ئێمناهی و ئاسایشا سایكۆلۆژی تاكی پالدده‌ت بۆ هندێ كو تێكه‌لی مرۆڤێن دیترێن د جڤاكێدا ببیت یان بزاڤێ بكه‌ت كو ژ لایێ ڤێ جڤاكی ڤه بهێته په‌سه‌ندكرن چونكی ئه‌ڤ په‌سنده بۆ وی گرنگه و هه‌كه ئه‌ڤ قووناغه
دروست ببیت دێ تاك ژی د ناڤ ڤێ جڤاكێدا هه‌ست ب بوونا خوه كه‌ت و ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیا دولایه‌نه وه‌كی جاده‌كا دو ساید كو تێدا دانوستاندن یا د ناڤبه‌را تاكی و جڤاكی دا هه‌ی و وه‌ریسێ وێ ژی ئێمناهی و ئاسایش و ئارامیا هه‌ر دو لایه‌نان و باوه‌ریا وانه ب خودێ خوه و ب یێ به‌رامبه‌ر. ب ڤێ ئێكێ ژی كاركرن بۆ گه‌هشتن ب ئارمانجێن تایبه‌ت و گشتی و نه‌ته‌ویی ژی دێ ئاسانتر و بله‌زتر هێنه بده‌ستڤه ئینان.
