بۆچی تێكه‌لكرنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ی كاره‌ك خرابه؟
ئه‌ڤه ده‌مه‌ك درێژه، به‌لكۆ چه‌ندین ساڵه گه‌نگه‌شێن هه‌مه‌ڕه‌نگ ل سه‌ر ئێكگرتنا هێزێن پێشمه‌رگه‌هێن كوردستانێ تێنه كرن، د ئه‌نجامدا كاره‌ك وه‌ها ئارمانج و داخوازیا گشت جڤاكێ كوردستانێ یه، چه‌ند بزاڤێن جۆراوجۆر هه‌بوون بۆ ئه‌نجامدانا كاره‌ك وه‌ها گرنگ، لێ ئه‌ركه‌ك گرنگه ئه‌م راست بێژن و دانپێدانانه‌كێ ووژدانانه بكه‌ین كو ملله‌تێ كورد نه خوه‌دانێ هێزه‌ك كو مینا هێزا نه‌ته‌وه و وولات بێهته پیناسه‌كرن، ئه‌ڤا هه‌ی هێزه‌كا چه‌كداری یه سه‌ر ب چه‌ندین ناڤه‌ندێن گرۆپ و پارتێن سیاسی یێن كوردستانینه.
كار یێ گه‌هشتیه وی ڕاده‌ی كو ئه‌م نه‌شێین بێژین ئه‌ڤه هێزه‌كا حزبی یه ژی، چونكی هه‌كه ئه‌م ناخێ خوه پاك نیشا بده‌ین و ب هووربینانه لێكۆلینه‌كێ د ناڤا ڤێ هێزێ دا ئه‌نجامبده‌ین، د ئه‌نجامدا دێ دیار بیت كو ئه‌ڤ هێزه نه‌ك هه‌ر هێزه‌ك حزبی نینه، به‌لكو، هێزه‌كه سه‌ر ب چه‌ندین لایه‌ن و گرۆپ و كه‌سایه‌تی و ئاغا و كه‌سێن خوه‌دان پێگه‌هێن جڤاكه‌ك عه‌شایری و ناڤچه‌گه‌رینه.
لێ پرسیارا هه‌را گرنگ ئه‌وه ئایا هێزه‌ك وه‌سا پارچه پارچه‌كری و سه‌ر ب چه‌ندین گرۆپ و ناڤچه‌یێن جودا ڤه، دێ شێت هێته ئێكگرتن؟ ئه‌ڤ پرسیاره ئه‌نجامێ ئه‌زموونه‌كا ته‌حل و دژواره ل سه‌ر ئێكگرتنا ڤان هێزان. ب تایبه‌تی پشتی سه‌رهلدانا سالا ١٩٩١ێ، وه ب تایبه‌تتر، پشتی دامه‌زراندنا ئێكه‌م كابینه‌یا حوكمه‌تا هه‌رێمێ، وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه هاته دامه‌زراندن، ئامانجا وێ یا سه‌ره‌كی ئێكخستنا هێزێن هه‌می حزبان بوو، پشتی ده‌مه‌ك دوو سالان راهێنان و رێكخستن و كاركرن ل سه‌ر دامه‌زراندنا هێزه‌ك هه‌ڤپشك و ئێكگرتی، مخابن ده‌ما شه‌رێ براكوژیێ ده‌ستپێكر، د ماوێ كێمتر ژ ٢٤ ده‌مژمێراندا، ئه‌ڤ هێزه هه‌لوه‌ریا و پارچه پارچه بوو، دیسان كه‌س وئاغا و حزب و ناڤه‌ندێن جۆدا بوونه خوه‌دانێ ڤان هێزان، ب تایبه‌تی هه‌ردو هێزێن سه‌ره‌كی، كه‌سێ خوه ل گه‌ل و نیشتیمانی نه‌كره خوه‌دان، د ئه‌نجامدا ب هزاران كوڕێن مێرخواس و به‌ركه‌فتی یێن ڤی ملله‌تی بوونه قوربان.
د بنه‌ره‌تدا پێدڤی بوو، ئه‌و كار بۆ ئێكگرتنا هێزێن پێشمه‌رگه‌هی نه ل سه‌ر بناغێ ئێكخستنا هێزێن سه‌ر ب هه‌ردو پارتێن سه‌ره‌كی با، چۆنكی ناكۆكی د پڕانیا بواراندا گه‌هشتبوونه بلندترین ئاست تا شه‌رێ براكۆژیێ هه‌لگیرساند. ئه‌گه‌ر ئه‌و هێزه ل سه‌ر بناغه‌كێ نشتیمانی و نه‌ته‌وه‌یی و ئه‌كادیمی هاتبانه رێكخستن، ده‌ما حزبێن كوردستانی به‌ردبوونه هه‌ڤ، ئه‌ڤ هێزه دابیته دادوه‌ر و پارێزه‌رێ حكومه‌ت و هێزا ئێكگرتیا كوردستانێ و ئه‌و بارودۆخێ ئه‌م تێدا ده‌ربازبووین دا ب ڕه‌نگه‌ك دی بیت.
د ده‌مێ ڤان چار ـ پێنج ساڵێن بووریدا، دیسا چه‌ند بزاڤه‌ك هه‌بوون بۆ ئێكگرتن و رێكخستنا ڤان هێزان، چه‌ند لێوایه‌كێن هه‌ڤپشك هاتنه دامه‌زراندن، ل سه‌ر ئێك سیسته‌م و چه‌ك و پێداویستی ژێرا هاتنه ئاماده‌كرن، لێ داخا هه‌را مه‌زن ئه‌و بوو، ده‌ما داعش هێرشی خاكا وه‌لات كری، مه دیت دیسا نیشانێن پارچه‌بوون و رێكخستنێن حزبی سه‌رهلدان د ناڤا ڤان هێزاندا، د سه‌نگه‌رێن به‌رخوه‌دانێدا ل شوونا ئالا یێ كوردستانێ، په‌رچه‌مێ حزب و له‌ینێن دیار هاتنه بلند كرن و شه‌هیدێن سه‌ربه‌رز و نیشتیمان په‌روه‌ر هاتنه حزبیكرن.
ل ڤێرێ ترسا هه‌را مه‌زن ئه‌وه، ئه‌گه‌ر چه‌ندین هه‌وڵ و بزاڤێن دیژی بێهنه‌دان بۆ رێكخستن و ئێكگرتنا ڤان هێزێن سه‌ر ب هه‌ردوو پارتێن سه‌ره‌كی ڤه، ئه‌گه‌رێ دیسان پارچه‌بوون و به‌ربوونه ـ هه‌ڤ و هه‌ره‌شه بۆ سه‌ر هه‌ڤدو ئه‌گه‌ره‌كێ مسوگه‌ره. دیسا مه‌ترسیا هه‌را مه‌زن ڤێ جارێ ئه‌وه، نها چه‌ندی چه‌نكێن جۆراوجور و زۆر د ئه‌نجامێ هه‌ڤپه‌یمانیا جه‌نگێ دژی داعشدا كه‌تی یه ده‌ست ڤان هێزاندا، ئه‌ڤه ژی مه‌ترسییه‌ك مه‌زنه بۆ سه‌ر جڤاكێ مه ئه‌گه‌ر كاره‌ك نه‌خوازراو مینا شه‌رێ براكۆژیێ دیسا سه‌رهلبده‌ت.
واته‌یا ڤێ چه‌ندێ ژی ئه‌وه، هه‌ر هه‌وڵه‌ك بۆ تێكه‌لكرنا ڤان هێزان وێ چه‌ندێ ناگه‌هینیت كو ئه‌م پشتراستبین كو ئه‌ڤ هێزێن حزبی وه‌ك هێره‌شه‌یه‌كا به‌رده‌وام نه‌بن بۆ سه‌ر جڤاكێ كوردستانی. ل ڤێرێ مه‌ره‌ما من ئه‌و نینه كۆ ئه‌ڤ هێزێن هه ل ده‌رڤه‌ی وه‌زاره‌تا پێشمه‌رگه‌هی دا بمینن، گۆمان تێدا نینه هێلانا ڤان هێزان ل ده‌رڤه‌ی وه‌زاره‌تێ كاره‌ك مه‌ترسیدارتره، چۆنكی ئه‌م هه‌می دزانین، بڤی شێوه‌ی ئه‌ڤ هێزێن هه گه‌له‌ك جاران بووینه ئامرازه‌ك تایبه‌ت د هنده‌ك ده‌ستاندا هاتینه بكارئینان بۆ به‌رژه‌وه‌ندییێن سیاسی و تایبه‌تێن كه‌سایه‌تی.
وه‌ك تاكه‌ك د ناڤا جڤاكێ كوردیدا و خه‌مخۆر بۆ پاشه‌ڕۆژه‌كا گه‌ش، د ناڤا ڤێ گۆتارێدا، دێ چه‌ند پێشنیاره‌كا ئێخمه به‌رده‌ست به‌رپرس و لایه‌ن و خه‌مخۆرێن ڤی ملله‌تی بۆ رێخستنا هێزێن پێشمه‌رگه‌هێ كوردستانێ، دیرن ژ ده‌ستێوه‌ردانێن حزبی و تاكه كه‌سی، كۆ ل هیڤیا وێ چه‌ندێمه جاره‌كا دی كه‌سێ شیان نه‌بن بۆ بكارئینانا ڤێ هێزێ بۆ ناكۆكی یێن ناڤخۆیی و به‌رژه‌وه‌ندی یێن تایبه‌تی.
هه‌رچه‌نده من تا نها د ڤێ گۆتارا خوه‌دا، به‌حسا كێماسی و مه‌ترسی یێن هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ كریه، لێ ئه‌ڤ كێماسیێن من وورژاندین، گه‌له‌ك دگرنگن هه‌كه مه بڤێت ئه‌م به‌ر ب قۆناغه‌كا دی بچین. لێ گۆمان تێدا نینه، سه‌ره‌ڕای پوڵ پوڵێن و ناڤه‌ندێن جۆداجۆدایێن بڕیاردانێ دناڤ رێزێن هێزێن پێشمه‌رگه‌یدا، من رێزه‌ك بێ ئه‌ندازه یا هه‌ی بۆ پێشمه‌رگه‌ی وه‌ك گه‌ره‌نتورێ ئه‌و ده‌ستكه‌فتی یێن جڤاكێ مه بده‌ستڤه ئیناین و به‌ره‌ڤانێ هه‌تا ڕادده‌یه‌ك باش وێ ئازادیا به‌رقه‌راركری و ئه‌و خوه‌شگۆزه‌رانیا د هه‌رێما مه‌دا هه‌ی. چ پێناسه ل هه‌مبه‌ر قوربانیێن پێشمه‌رگه‌یدا ناهێنه داڕشتن، د هه‌ر ئاستدا بن، ئه‌و شه‌هید بوون سه‌خمه‌راتی گه‌ل و نشتیمانێ خوه، ئه‌وێن د ژیانێ ژیدا ماین ب حه‌سره‌ت و ب هه‌می شیانێن خوه‌ڤه به‌ره‌ڤانێن ڤی خاكی و ملله‌تی بوون و پێدڤی ب رێز لێنانه‌ك بێ ئه‌ندازه‌نه و ئه‌و د ئه‌ڤرۆ و پێدا، پێدڤی یه د خوه‌شگۆزه‌رانیه‌كا شایسته‌دا بژین، ئه‌و خوه‌شگۆزه‌رانیه پێدڤیه بۆ وان بێهته دابینكرن و ئه‌و گه‌ره‌كه ببنه شانازی و سه‌رفرازی بۆ نه‌ڤی و گشت نه‌وێن داهاتی و ناڤێ وان وه‌ك ‘پێشمه‌رگه’ هه‌ر پیرۆز و بلند بهێلین.
لێ سه‌رانێن ملله‌تێ كورد و گشت ملله‌ت گه‌ره‌كه بزانن، ئه‌و ناڤچه‌یا جۆگرافی یا كوردستان تێدا وه‌ك ‘رۆژهه‌لاتا ناڤین’، موعه‌رزی هه‌می جۆره‌ك هێرش و پیلانگێریایه، موعه‌رزی سه‌رهلدانا گه‌له‌گ عه‌قلییه‌تێن مالكی و سه‌ددامی و داعشی یه و هه‌تا جاره‌كادی ئه‌م تۆشی چ ئه‌نفال و قركرن و كاره‌ساتێن دی نه‌بین و چونكی مه ئارمانجێن مه‌زنتر یێن هه‌ین، پێدڤیه‌كا گه‌له‌ك گرنگ كوردستانێ ب سوپایه‌كێ رێكخستی، باوه‌رپێكری، سیسته‌ماتیك و ئه‌كتیڤانیا سه‌ربازی هه‌یه. هه‌ڵبه‌ته مه گۆت كو چه‌ند جاره‌كا هه‌وڵ هاتینه دان بو ئێكگرتنا هێزێن پێشمه‌رگه‌ی، لێ سه‌ركه‌فتی نه‌بوون. كه‌واته پێدڤی یه ئه‌م ل چاره‌سه‌ریه‌كا دی بگه‌رین، كو گه‌له‌ك جودا بیت ژ وان هه‌لێن سه‌رنه‌كه‌فتی.
كه واته، كوردستان پێدڤی ب چه‌ندین هێزێن چه‌كداری یێن حزبی نینه، كوردستان پێدڤی ب سه‌روژنوو دروستكرنا ‘سوپایه‌كێ پێسمه‌رگه‌ی’ نوو هه‌یه، كو چو ئه‌و هێزێن نها یێن حزبی ل خوه نه‌گریت و دروستكرنا ڤی سوپای د چه‌ند قۆناغه‌كا دا تێپه‌ریت ل سه‌ر بنیاتێ ‘خوه ـ به‌خشینێ’ بیت (ئاره‌زومه‌ندانه)، پێدڤی ب ته‌زكیا حزبی و پاڵپشتیا ئاغا و ده‌ستێوه‌ردانێن ناڤچه‌گه‌راتیێ نه‌بیت، مووچه‌ك شایسته بۆ بێهته دابینكرن، شاره‌زایێن سه‌ربازی ل ده‌رڤه بۆ بێهنه دابینكرن ل گه‌ل نووترین ته‌كتیك و راهێنانێن سه‌ربازی و ب شێوه‌یه‌ك زانستیانه بێهنه پڕچه‌ك كرن. د گه‌ل گه‌شه‌كرنا ڤی سوپایێ تازه، هێدی هێدی هێزێن پێشمه‌رگێ حزبان بێهنه خانه‌نشینكرن و رێزه‌ك تایبه‌ت ل خه‌بات و رابردو یێ وان بێهته گرتن، چونكی ئه‌و شایسته‌ی وێ چه‌ندێنه. وه ب یاسا رێگریێ ل دروستكرنا هه‌ر هێزه‌ك ده‌رڤه‌ی سوپایێ كوردستانێ بێهته كرن.
بێگۆمان، ئه‌ڤ كاره پێدڤی ب بڕیار و كریارێن ژیرانه و ئازایانه یێ هه‌ی، چونكو ئه‌ڤ سۆپایه دێ ئاراسته‌یێ دۆرهێلا سیاسی و جڤاكی ل كوردستانێ گوهۆڕیت بۆ به‌ر ب ئاراسته‌یه‌كێ ڕونتر و ئارامتر. وی ده‌می ئه‌و سوپایه د شێت ببیته گه‌ره‌نتورێ ئازادی و دیموكراسی و پێكڤه ژیانا سیاسی و كه‌لتوری و ئه‌تنیكی ل كوردستانێ.
