بۆچی ل ده‌وله‌تێت جیران مێژوویا كوردان ناهێته خواندن؟
د. ره‌شید فندی
به‌ری چه‌ند رۆژه‌كا ل سمیناره‌كێ ل ئێك ژ زانكۆیێت كوردستانێ ئاماده‌بووم و سه‌یدایه‌كا رێزدار بابه‌تێ مێژوویا كورد و كوردستانێ هه‌لئێخست و كا چه‌وا ل ده‌مێ خواندنا وان ل زانكۆیێت عیراقێ، مێژوویا هه‌می ملله‌تێت ده‌ور وبه‌ر د هاته خواندن وبتنێ مێژوویا كورد وكوردستانێ نه دهاته خواندن و وێ مامۆستایا رێزدار گۆت، من هنگی ژی هێدی هێدی پسیارا خۆ دكر و من دگۆت (كینه ئه‌م؟).
تشته‌كێ سه‌یره ل جهێت ئه‌كادیمی و زانستی وه‌كی زانكۆیا، ئه‌ڤ تشته بێته پاشگوهڤه هاڤێتن و مێژوویا هه‌می ملله‌تان نه‌مازه یێت ده‌وروبه‌ر بێته خواندن بتنێ مێژوویا ملله‌تێ كورد نه‌بیت.
ئه‌ڤ كاره ژ لایێ زانكۆیێت وان ده‌وله‌تا ڤه، كاره‌كێ دژی سیسته‌مێ ئه‌كادیمی و زانستی یه و كۆره‌كرنا قوتابیێت خۆ یه ژ راستیه‌كێ كو ملله‌ته‌كێ مه‌زن وه‌ك ملله‌تێ كورد و وه‌لاته‌كێ به‌رفره‌ه وه‌كی كوردستانێ یێ لبه‌ر ته‌نشتا وان، لێ چاڤێت خۆ دگرن دا وی ملله‌تی نه‌بینن و وی وه‌لاتی نه‌نیاسن.
كوردا ژی وه‌كی هه‌می ملله‌تا مێژوویه‌كا دوور و درێژ یا لڤێ ده‌ڤه‌رێ هه‌ی وپشكه‌كا سه‌ره‌كینه ژ مێژوویا ده‌ڤه‌رێ. كورد به‌ری عه‌ره‌با وبه‌ری تركا یێ لڤێ ده‌ڤه‌رێ هه‌ر وه‌سا د گه‌ل فورسێ و مل ب ملێت وان ڤه ل ده‌ڤه‌رێ دژین.
بكورتی پسیار ئه‌ڤه‌یه، بۆچی مێژوویا كورد و كوردستانێ ل زانكۆیێت عیراقێ و سوریێ و ده‌وله‌تێت عه‌ره‌بی و توركیا و ئیرانێ نا ئێته خواندن، دا قوتابیێت وان و پاشی هه‌می ملله‌تێ وان مێژوویا ملله‌تێ كورد بزانن ؟ مێژوو بدرستی بۆ بێته نڤیسین، كو ملله‌ته‌كێ 40 مه‌لیۆنی بره‌خ وانڤه یێ هه‌ی و ئه‌رده‌كێ به‌رفره‌ه یێ پارچه‌كری بناڤێ كوردستان یێ سنوورداره د گه‌ل وه‌لاتێ وان كو رووبه‌رێ كوردستانێ ژ ئه‌ردێ عیراقێ مه‌زنتره.
رژێمێت دكتاتوریێت عیراقێ به‌ری نها نه دهێلا مێژوویا مه ل زانكۆیێت عیراقێ بێته خواندن، دا ملله‌تێ عیراقێ وێ راستیێ نه‌زانیت، زێده‌باری هندێ ئێزدی كو كوردێت ره‌سه‌نن و برایێت مه‌سیحی كو ب سه‌دان یان هزاران سالایه ل كوردستانێ دژین، ئه‌و هه‌ردوو ئانه‌كۆ ئێزدی و مه‌سیحی ب عه‌ره‌ب ل قه‌له‌م ددان !! لێ نوكه ده‌م یێ هاتی مێژوو بدرستی بێته نڤیسین وخواندن.
نه‌خواندنا مێژوویا كوردا ل زانكۆیێت عیراقێ بۆ نموونه، نه ژ به‌ر هندێ یه كو وان تشته‌ك ژ مێژوویا كوردان نه‌دزانی، چنكی ل ده‌سپێكا دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا عیراقێ وهه‌ر وه‌سا به‌ری وێ دامه‌زراندنێ په‌رتووكێت باوه‌ر پێكری د وارێ مێژوویێدا هه‌بوون، بۆ نموونه په‌رتووكێت مێژوویێ یێت (محمد امین زه‌كی) وه‌كی په‌رتووكێت (خلاصه تاریخ الكرد وكردستان) یان (تاریخ الدول و الامارات الكردیه) یان (مشاهیر الكرد)، هه‌ر وه‌سا په‌رتووكا هه‌ژی یا (شه‌ره‌فنامه) یا شه‌ره‌فخانێ به‌دلیسی, كو هه‌ر زوو هاتبوو عه‌ره‌بی كرن. لێ كه‌رب و كینا شۆڤینی لجه‌م حكوومه‌تێت ئێك ل دویف ئێكێت عیراقێ ئه‌و ده‌رفه‌ت نه‌دا بۆ خواندنێ ل زانكۆیێت عیراقێ. هه‌ر وه‌سا هه‌مان تشت بۆ ده‌وله‌تێت دی ژی تێته گۆتن ئه‌وێت كورد لێ د ژین مینا توركیا و ئیرانێ و سۆریێ، به‌لكو وان رژێما ب ئاوایه‌كێ شۆڤینی، مێژوویا كوردی لبه‌ر چاڤێت ملله‌تێ خۆ د گرت، دا وێ راستیێ نه‌زانن، و مێژوویا ملله‌ته‌كێ ره‌سه‌ن و كه‌ڤن وه‌كی ملله‌تێ كورد نه‌خوینن.
