بۆچی مفا ژ رووبار و ئاڤێن سەر ئەرد ناهێتە وەگرتن؟
ئامێدیێ، مەحمود نهێلی
ل هەرێما كوردستانێ زێدەباری بارینا بەفرێ و بارانان، هژمارەكا زۆرا رووباران ل دەڤەرێ دەرباز دبن بێ كو مفا ژێ بهێتە وەگرتن، وەسا دهێتە پێشبینیكرن و دیتن، ئاڤا ڤان رووباران سال بۆ سالێ كێم دبن و هاولاتی ژی داخواز دكەن ئەڤ ئاڤە ب هەروە نەچن و مفا ژێ بهێتە وەگرتن.
وەلاتی كامان عەلی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار كر، ب سەدان سالە ئەڤ رووبارە نەك ب تنێ رووبارێ زێ بەلكو ب دەهان رووبارێن دن ژی هەنە ل هەرێما كوردستانێ دەرباز دبن بێ كو مفا ژێ بهێتە وەگرتن و گۆت: ئەڤ ئاڤە ژبلی چەند پرۆژەكێن بچووكێن ئاڤا ڤەخوارنێ چ پرۆژێن دیتر ل سەر نەهاتینە دانان هەم بۆ مەرەمێن چاندنێ یان ژی بۆ مەرەما بەرهەمئینانا ووزێ.
و گۆت: دەمێ ئەم بەرێ خوە بدەینێ د ڤان سەد سالێن داویێ دا، هەكە نەبوونا نەفتێ ببیتە قەیران بۆ هند وەلاتان، لێ هند كارتێكرن نەبوویە ل سەر وان وەلاتان وەك كارتێكرنا نەبوونا ئاڤێ و گۆت: دهێتە پێشبینی كرن ل رۆژهەلاتا ناڤین د سالێن بهێت دا قەیرانا ئاڤێ دروست ببیت و هەرێما كوردستانێ ژی یا بێ بەهر نابیت ژ ڤێ قەیرانێ، مخابن ئەم ل كوردستانێ ب سەدان كیلومەتران ب رێكا كومپانیێن بیانی بۆ مە دو لیترێن نەفتا رەش ب دەرێخن لێ ئەڤ ئاڤا سەردی یا شرین و وەكوو زێری یە ل دەڤەرا مە دەباز دبیت و مفا ژێ ناهێتە وەرگرتن.
كاهین ناجی هاولاتیەكی دێ یێ ناحیا دێرەلۆك بۆ رۆژناما ئەڤرۆ خویاكر، مخابن ئەڤ رووبارێ زێ ل دێرەلۆكێ را دەباز دبیت ب تنێ مفا ژێ دهێتە وەگرتن بۆ پرۆژێ ئاڤا ڤەخوارنێ، هەروەسا نوكە پرۆژێ هایدروپاوەرێ كارەبێ ل سەر دهێتە چێكرن و گۆت: دشیاندایە د پاشەرۆژێ دا ئەڤ پرۆژێ هایدروپاوەری بهێتە بەرفەرهكرن و ببیتە بەنداڤ و دێ دەڤەر هەموو پێ ئاڤی بیت و دێ مفایەكی باش ژلایێ چاندنێ و هەروەسا بۆ مەرەما گەشت و گوزاری و كارەبێ ژی دێ رولێ خوە هەبیت.
بەهدین تاها دیار كر، مخابن ئەڤ رووبارە ل دەڤەرێ دەرباز دبیت و وەك پێدڤی مفا ژێ ناهێتە وەگرتن و گۆت: ئەڤ رووبارە وەك خزینەكا زێری یە ل دەڤەرێ و دشیان دایە ژبلی بەرهەمئینانا كارەبێ و ووزێ ژلایێ چاندنێ و هەروەسا گەشت و گوزارێ و گەلەك بوارێن دی مفا ژێ بهێتە وەگرتن.
ل سەر ڤێ یەكی عسمەت ئیبراهیم بەرپرسێ هۆبا چاندنا دێرەلۆك بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیاركر، تا نوكە ژلایێ چاندنێ ڤە وك پێدڤی مفا ژ ڤان رووباران نەهاتیە وەگرتن و گۆت: د پلانا مە دابوویە وەك چاند ب رێكا كومپانیان بشێن كارەكی وەسا بكەین ئا بكەین كو ئەڤ ئەردێن بەرفەهـ یێن دكەڤنە نێزك رووباران بهێنە ئاڤی كرن و ئاشكراكر، وان ئەڤ یەكە یێ راگەهاندی، و داخازی نوكە دگەهنە مە و ئەم یێن داتایا كۆمدكەین كا رووبەرێن ڤان ئەردا چەندە و گۆت: پاشان دێ مینت بازار دگەل كومپانیان كا دێ دونەمێ چەند بۆ كومپانیێ بیت و جوتیار دێ چەند شێت مفا ژێ وەگریت.
ئاشكرا كر، ئەڤە كارەكی گەلەك باشە و جوتیار دێ مفایەكی باش ژێ وەرگریت، چونكو مە دڤێت ئەڤ ئەردێ دێمی بكەینە ئاڤی ب رێكا رووبارێ زێ چونكە د نوكەدا ئەڤ چەمە ژ بەر نەبوونا ئاڤێ ناهێنە كرن و هەروەسا دێ ئاڤا رووباری مفا ژێ هێتە وەگرتن و ب هەروە دەرباز نابیت.