بۆچی ههر ب گومانبین؟!
ههر دهم “گومان” پهیڤهكا تهحل بوویه، ب تایبهت بوَ وان كهسێن د “بازنهكێ گرتیدا” هزر دكهن، ژ لایهكێ دیڤه پهیڤهكا شرینه بو وان كهسێن حهز دكهن هندهك سنۆر و چارچووڤێن رێگر بشكێنن، گومان هزار و ئێك پرسیاران د مێشكێ مرۆڤی دا پهیدا دكهت، گهلهك جاران ئهو پرسیار مرۆڤی نێزیكی راستیێ دكهن، یان مرۆڤی دگههینه تشتهكێ باشتر، بهلێ ههكه مرۆڤی وێرهكی نهبیت یێ ب گومان بیت، وی دهمی پرسیار ناكهت، ههكه پرسیار نهكر، ل بهرسڤێ ژی ناگهریت، واته عهقل رۆلێ خوه نابینیت، وی دهمی ههر تشتهك وهكی خوه دمینیت، لێ دڤێت ئارمانج ژ گومانێ نه ب تنێ گومان بیت، دا بێژیه یێ دی تو یێ خهلهتی، بهلكو دڤێت مهرهما مه ئهو بیت باشتر تێبگههین و راستیێ بزانین.
مرۆڤ زوو ب زوو حهز ناكهت ڤێ پهیڤێ بێژیت، جاران ههر نابیت بێژی!! ئهویێن دبێژن، باجا وێ دددهن، چونكی پرسیار یان كێشه دورست ناهێنه نیشاندان، ل ئاستهكێ گهلهك بلند و كویر دهێته ئازراندن، لهوما ئهگهر چ نهبیت رهنگه یێن ب گومان بهێنه رسوا كرن، ژ لایێ كهسێن “كیڤی” ڤه، چونكی وهكی ههمیان هزر ناكهن، ب گومانێ رهنگه مرۆڤ ژ تشتێ بهربهلاڤ (سائد) دهركهڤیت، بلا یێ دورست ژی بیت، دێ نیشانێن پرسێ هێنه بهر ناڤێ مرۆڤی، لێ من دڤێت ئهڤرۆ ئهم ب گوههكێ دی گوه ل ڤێ پهیڤێ ببین و ب چاڤهكێ دی بهرێ خوه بدهینێ، نه وهكی ههرجار؟
دهمێ مرۆڤ سیستهمهكی ددانیت، هزرهكێ پهسهند دكهت، رێكهكێ پهیرهو دكهت، میكانزمهكێ بۆ برێڤهبرنا كارهكێ د دارێژیت، ب گۆر هزر و تێگههشتن و عهقلێ خوه وێ بریارێ ددهت، واته كێشه چ جاران نه كار و سیستهم و بریارن، چونكی ل پشت ههر سیستهمهكێ چ باش یان خراب عهقل و هزرهكا باش یان خراب ههیه، واته ئهوه دبیته ئهگهر كو ئهو سیستهم یان كار وهسا برێڤه بچیت، مرۆڤ وهسا هزر دكهت كو یێ دورسته، دیسا ل گۆر تێگههشتنا خوه، لێ نه مهرجه وهسا بیت، راستی ژی پتریا جاران وهسا نینه وهكی مرۆڤ هزر دكهت، ئهو هزر و كار و سیستهم گهلهك دباش نینن، یان بۆ دهمهكێ كورت دباشن، ل رۆژههلاتا ناڤین ب گشتی، ژ بهر دو ئهگهران: ـ
ئهگهرێ ئێكێ، چونكی د ههر بریارهكێ و كارهكێ دا ئهم وهك تاك هزرا بهرژهوهندیا خوه دكهین ب ههر رهنگهكێ ههبیت، یان بهرژهوهندیا گرۆپهكێ، لهوما مهرج نینه كو ئهو هزر دباش بن یان ئهو كار دورست برێڤه بچیت ود بهرژهوندیا یێ دی دا بیت، بلا مرۆڤ بهرژهوهندیا خوه بهرچاڤ وهرگریت، بهلێ بهرژهوهندیا یێ دی یان یا گشتی ژی نههێته بن پێكرن، ل ڤێره من بهحسێ وی تشتی یه یێ ئهم تاك دكهین و گرێدای ب ژیانا خهلكهكێ ڤه، سهرهدهری بیت یان خزمهتگوزاری و ههتا دگههیته بریڤهچوونا كاروبارێن خهلكی ل ههر سازیهكێ، ئهگهرێ دوێ ئهوه كو پتریا جاران كارێن مه دورست و باش برێڤه نهچن ئهوه كو مه سهربۆر و شارهزایهكا باش نینه، ئهم د كێم سهربۆرین، ئهم نهوهكی وی خهلكینه یێن ب سهدان سالا سهربۆر ههین و گهلهك تشت و سیستهم تاقیكرین، ههتا گههشتینه ئهڤرۆ،و هێشتا ب گومانن د ههر تشتهكێ دا. ئهو هزر و سیستهم و كارین ئهم ل سهر برێڤه دچین دباشن، لێ دڤێت ههر دهم مه گومان ههبیت كو هزر و سیستهمێن گهلهگ باشتر و نووتر ههنه، دڤێت مه گومان ههبیت كو گهلهك كێماسی ل دهف مه ههنه، چ وهك تاك یان گرۆپ، دڤێت مه گومان ههبیت كو ههر وان هزر و كار و سیستهما ئهم دشیێن باشتر لێ بكهین، باشتر رێكبێخین، رهنگه ئێك بێژیت ئهم دزانین و ئهڤه تشتهكێ ئاسای یه، ئهز دبێژم راسته، بهس ئهم هزر ناكهین ول دووڤ ناچین كا باشتر چی یه؟ ئهم گهلهك هزرێن خوه ناكهین كا دێ چاوا باشتر لێ كهین، ئهم گهلهك خوه ناوهستینین، ئهم بخوه ناكهینه خهم، دڤێت ئهم ب گومان بین كو هێشتا گهلهك تشت پێدڤینه، دڤیت ئهم ب گومان بین كو ئهم د شاشین، د ههر تشتهكێ دا، جارهكا دی دێ بیژم ئهم تاك، دڤێت مه گومان ههبیت كو هندهك هزر و ئالیهتێن باشتر و پێشكهفتیتر ههنه، دڤێت ههول بدهین بزانین و بكاربینین.
دڤێت ئهم وهسا بیربكهین كو ههمی دهمان رێكهكا دی یا ههی یا باشتر بۆ ئهنجامدانا وی كاری، دهمێ تو یێ ب گومان بی دێ مێشكێ ته باشتر هزر كهت و دێ ل بهرسڤا گهریت و دێ ل دووڤ چیت ههتا دگههیته ئهنجامهكێ، ئاریشه ئهوه دهمێ ئهم هزر بكهین كو رهوشا مه گهلهك یا باشه، وی دهمی ئهم كێم و كاسیێن خوه نابینین، بهس دهمی ئهم ب گومان بین، دێ دوپات كهین، دێ سهحكهینێ كا چ ئاریشه ههنه، دێ ههول دهین بزانین گومانا مه د جهێ خوه دایه یان نه، گهمان یا فهره د ههر تشتهكی دا، كی دبێژیت ئهز یێ دورستم؟ كی دبێژیت ئهز دزانم؟ كی دبێژیت كهسهكێ راستر و دوستتر ژ من نینه؟ دهمێ ئهز خودانێ وێ باوهریێ بم دێ ڤهكۆلینێ كهم چ تشتێ باشتر و چ هزرا باشتر ههیه، د وی بیاڤی دا، هۆسا دێ بینی كو گهلهك تشتێن دی ههنه، باشتر ونویتر وجوانتر، دێ بۆ ته دیار بیت كو دڤێت تو خوه ب گوهۆری، ل خوه بزڤری، ئهو بیروباوهرین ته بهری سالهكێ ههین رهنگه نهگونجن ل گهل ئهڤرۆ. دهمێ تو هزر بكهی ههمی دهما تو یێ راست و دورستی، تو دزانی، تو یێ شارهزای، كارێ ته یێ دورسته، واته وێ ئهوه كو ته هێشتا گهلهك كولاجین زانینێ نهدیتینه، لهوما فهره ئهم ههر ب گومان بین، ئهو گومانا مه پالددهت بۆ باشتر، جوانتر، دورستتر.