بۆچی ههستا نهتهوهیی لاوازبوو؟
زاگرۆس بهرواری
ههلبهت پشتی ههڕفین و ژ ناڤچوونا رژێما دكتاتۆرێ عیراقێ دۆزا مللهتێ مه یا رهوا د ههر وارهكی دا، جارهكا دی بۆ رۆژهڤا ههرێم و ناڤهندێن جیهانێ، نهخشهرێیا چارهسهریا وێ د گهلهك ئالیێن قانوونی دا، بادهك و دۆسیه یێن چارهسهریێ بۆ هاتنه ڤهكرن.
وهكو دیتنا مه بۆ چارهسهریا پرسگرێكا كوردی، د خالا ئیكێ دا: باش ل بیرا منه چهند ههیڤهكان بهری شهرێ ئازادیا گهلانێن عیراقێ بۆ سهر رژێما بهعس، ب سهرپهرشتیا خودێ ژێ رازی مام جهلال شاندهكا بلند ژ ئۆپۆزسیۆنا عیراقێ یا وی دهمی چووبوون ئهمریكا ژ بۆ چهندین جڤینان ل گهل رایهدارێن ئهمریكا ئهنجام بدهن.
د وی چارچووڤهیدا چهندین دیدار دگهل سیناتۆر و كۆنگریسمان و رایهدار و كهساتیێن نیزیكی سهرۆك بۆش و رۆژههلاتناس و دۆستێن كوردان كرن. د ڤان دیداران دا نێرین و بۆچوونێن خوه، ل گهل ههڤدو گوهارتن.
دهما شاندا ناڤبری زڤرینه كوردستانێ ب رۆهنی و د كۆنگرهكا رۆژنامهڤانی دا.مام جهلال گۆت: ئهز گههشتمه وێ خالێ ئهگهر د ڤێ قووناغێ دا ئهم رێزێن خوه نهكهینه ئێك و نهبینه خودانێن گۆتارهكا سیاسی و نهتهوهیی، دۆزا مللهتێ مه یا رهوا. دێ نرخێن خوه یێن نهتهوهیی، نیشتیمانی، مرۆڤی، ژئالیێن نافخۆهی، ناڤنهتهوهی و ههرێمی ژ دهستدهت!
ل سهر ڤێ دیتن و بیرۆكێ د ههلبژارتنێن ئیكێ یێن عیراقێ كو ل سالا 2005 ب رێیا پرۆسێسهكا دهمۆكراتیك هاتنه برێڤهبرن و ب ئهنجام گههاندن.
ههلبهت كورد ب گشتی ل ژێر رێبهری و فهرمانا سهرۆك بارزانی و مام جهلال تالهبانی دا، ب ئێك لیست، یا ب ناڤێ لیستی ههڤپهیمانی كوردستانی ژماره (130) بوو.
بۆ جارا ئێكێ بوو، ل 30/1/2005 ل عیراق و كوردستان و رهڤهندا كوردی و عیراقی ل ههموو جیهانێ پشكداری د ڤێ ههلبژارتن و پرۆسێسا دهمۆكراتیكدا كرین.
ههلبهت ئهڤ ههلبژارتنه گهلهك د گرنگ و ب نرخ و بها بوون! چونكو پشتی 35 سالێن دیكتاتۆریهت و رژێما زولم و زۆرداریێ و روومهت شكاندنا مرۆڤاتیێ، بهرێ بنیاتی بۆ دیمۆكراسیهت و دیالۆگێ و چارهسهریێن ئاشتیانه ل عیراقا نووی ب تایبهتی و رۆژههلاتا ناڤین ب گشتی هاته دانان!
ئهڤان ههلبژارتنا گهلهك بایهخ و بها پێ هاته دان، ژ ئالیێ ناڤنهتهوهی و وهلاتێن زلهیز و دهمۆكراتیك ڤه.
ژ ئالیێ عیراقی و كوردستانیان ڤه ژی پێشوازیهكا گهرم و گۆر لێ هاته كرن و ههولێن خوه گهل و ئالی و سازیان ئێخستنه سهر ههڤ دا كو ئهڤ پرۆسێسا ساڤا ب ئارامی، ئاشتی و ئازادانه و سهركهفتی برێڤه بچیت.! ژ بۆ كو گهلانێن عیراقی و كوردستانی بگههنه مافێن خوه یێن كو ب سالان ژ دهستداین.
ئهم ژی وێ قووناغێ ل وهلاتێ هۆلهندا بوون! مه ژی ب گهرمی بهرههڤی و پێشوازیا ڤێ پرۆسێسا دهمۆكراتیك كر.
ئهم وهكو پارت و ئالیێن سیاسی، جڤاكی و رۆشهنبیری و ههموو جین و تهخهیێن گهلێ مه یێ وهلاتپارێز، ب ئاوایهكێ خۆبهخش، ل گۆرهی شیانێن خوه یێن مادی و مۆرالی، و ههموو شیانێن خوه خستنه سهرئێك بكارئانین ژ بۆ سهرخستنا ڤێ پرۆسێسا ههنێ.
وێ دهمێ ئهز ژی یهك: ژ نوونهرین ڤێ لیستێ ل سهر ناڤێ پارتیا دهمۆكراتا كوردستانێ ب ئاوایهكێ چالاك وهكو چاڤدێر وهكو نوونهرێ لیستێ ل وهلاتێ هۆلهندا. ههموو شیانێن خوه بكارئانین كو هێز و دهنگێن كوردان مهزنتر لێ بكهین.
دا كو بگههینه ئارمانجا خوه یا نهتهوهیی رۆژانه سمینار، پانێل، مه ل گهلهك باژێر و ناڤهندان و ب تایبهتی، د رێیا تۆرێن جڤاكی دا، ئهنجامددان. لێ وهكو من د سهری دا ئاماژه پێكری خهلكێ مه رهڤهندا كورد یا وهلاتپارێز پهیوهندی ب مه دكرن و د گۆتن: ئهم د ئامادهینه ب خوینا خوه، ب مال و سامانێن خوه ڤه، بۆ گههشتنا ئارمانجا نهتهوهیی ههر كار و ئهركێ بكهڤیته سهر ملێن مه ئهنجام بدهین.
دخوازم ئاماژهكا كورت ب كهرنهڤالا رۆژا 30/1/2005 یا دهنگدانێ بكهم.!
كا چاوا ب ههزاران كورد و كوردستانی ب ئالا و جلوبهرگێن كوردی ژن و مێر ب هۆزان و ئاواز و شاهی و گۆڤهند ڤه، ل بهر دهنگێ داهۆل و زڕنایا كوردی و ب پشتهڤانیا كوردێن ههرچار پارچێن كوردستانێ ژ ناڤهن دا شهمهندهفرا ئهمستردام، ژ بۆ ناڤهندا دهنگدانێ چوون. من ب چاڤێن خوه چهندین كورد دیتن ل گهل دهربرینا ههستێن خۆشیێ رۆندك ژ چاڤێن وان دهاتن. د وان كێلیكان دا، ب دههان رۆژنامهڤان و چالاكڤانێن مافێن مرۆڤی یێن بیانی چاڤدێریا ڤێ كهرنهڤالێ دكرن.زێدهتر ئهڤ هێزه د بوو وورهیهكا مهزنتر بۆ گهلێ مه و هێزێن سیاسی و دۆستێن گهلێ كورد.چ كوردهك مه نهدیت بێژت: ئهز ناهێم سهر سندۆق و ناڤهندێن دهگندانێ.! حهتا ل بیرا منه ل وهلاتێ بهلچیكا و فهرهنسا ناڤهندێن دهنگدانێ نهبوون، رهڤهندا كورد هاتنه هۆلهندا دهنگێ خودان.
لێ پرسیار: ئهوه گهلۆ چ بۆ سهدهم؟ ئهڤ ههستا نهتهوهیی ئهڤ ڤیان و خۆبهخشیا، تاك و جڤاكا كورد بۆ دۆزا وی یا رهوا نهمینت؟
ههلبهت ئهڤ بهرسڤه یا رۆهن و ب ساناهی و سادهیه. ب دیتنا من پشتی پارت و ئالیێن سیاسی ژ ئارمانجا خوه یا سهرهكی و دۆزا نهتهوهیی ب دووركهفتین ههستا نهتهوهیی ل جهم تاكێ كورد گهلهك لاوازبوو و دێ ئاماژێ ب چهند سهدهمان كهم؟
چونكو گومان تیدا نینه چهندین سهدهم و رهههندێن خوه ههنه ژ وانا ئهو پارت و ئالی و كهساتیێن ل سهر ناڤێ خوین و خهبات و رهنج و ناڤێ كورد و كوردستانێ ژ بۆ چارهسهریا دۆزا كورد مافێن وان یێن رهوا، كورسیك ل بهغدا داگیركرین. ل جهێ خزمهتا دۆزا رهوایا مللهت و ههژار و رهنجكێشان بكهن.
مانه ب پركرنا بهریكێن خوهڤه دراڤ و پله و پۆست ژ چارهسهریا دۆزا كوردستانێ گرنكتر دیتن و بهرژهوهندیێن خوه یێن تاك و مالباتی پاراستن و كهسێن نێزیكی خۆ ل دهور و پشتێن خوه كۆمكرن. پاشی مانه ب دژاتیا ئێك و دوڤه، كا دێ كیژ ئالی د چاڤێن عهرهبێن شیعه و سونی دا خوه شرینتر لێ كهت؟ حهتا گههشته وی ئاستی فهسادی و گلهیا ئێكودو ل جهم حوكمهت و رایهدارێن عیراقی دكرن. و ب دهڤێ هندهك كوردان بۆدجهیا كوردستانێ ژی د نهخۆشترین قووناغ دا برین. كو شهڕێ تیرۆرستێن داعشێ ههرێما كوردستانێ ل جهێ ههموو عیراق و جیهانێ دكر. گهل و حوكمهتا مه ب ههموو دهستههلاتڤه كهفتنه د چهندین قهیرانادان. مخابن ل ههرێما كوردستانێ ژی، ژ بهر وان دزی و گهندهلیان ژ بهر وان زێدهگاڤی و بێ دادیان ژ بهروان گهنگهشه و شهرێن نه رهوا یێن پارت و ئالیان دلێ گهلێ مه زامدار كر.كو ههستا خوه، یا نهتهوهیی ژ دهست بدهن. ئهڤه ژی جهێ مخابنیێ یه؟
ئهڤ خاله و زێدهباری، نه چاكسازی و نه ریفۆرمكرنا سیستهمی بوونه سهدهم، كو مللهتێ مه ئێكرێزیا خوه ئێك گۆتاریا خوه، پشتهڤانیا ناڤنهتهوهیی، جیهانی ژ دهستبدهت ژ ههموو ئالیهكی ڤه بێته دۆرپێچ و خاچكرن.
ب دیتنا من چ هیز ل سهر ئهردی نهشێن ب باشترین و پێشكهفتیترین چهك چ مللهت و سیستهمان ژناڤ ببهن، تهنێ دێ هینگێ ژ ناڤچیت، دهما باوهری ب مللهت و دۆزا خوه نهما، دهما ههستێن نهتهوهیی بوونه ههستێن بهرژهوهندیان.
دخوازم د ڤی چارچووڤهی دا ئاماژێ ب میناكهكێ بكهم و بۆ ههوهیێن رێزدار بێخمه بهرچاڤان. د ههلبژارتنێن 12/5/2018من پهیوهندی ب كهسهكی ژ وانكر یێن دهما ههلبژارتنێن 30/1/2005 ل كهرنهڤالا ئهمستردام ب تلیلی و گوڤهند ڤه دچوو ناڤهندا دهنگدانێ، كا تو یێ ئامادهی ڤێجارێ ژی ب وی رهنگی بچیه دهنگدانێ؟
بهرسڤ: گۆت بۆ كێ بچم؟ دهنگدانێ دهنگێ خوه بدهمه كێ؟ كا چارهسهریا دۆزا كورد كهنگی هاتیه كرن؟ ههكه سندۆقان بیننه ناڤ مالا مه دا دهنگێ خوه نادهم.!
باشه ئهڤه دئێته چ واتهیهكێ؟د ناڤبهرا چهند سالهكاندا چ بۆ سهدهم ههمان مرۆڤ چهند بێ ئومێد و بێ هیڤی ببیت ژ پارت و ئالی و دهستههلاتا وی ب خوین و خوهدانا خوه دورستكری؟باشه ما ئهو دراڤ و بهرژهوهندی شایستهی هندێ بوون؟ كو جڤاك و تاكێ كورد ژ ههستا نهتهوهیی بێنه ههلوهشاندن؟