بیرا كـێ ژ هـەوە ل (كـامیرەیێن كـۆداك) دهێت؟
عەبدولرەحمان بامەرنی
من بەحسا كامیرێن كۆداك كر، ژبەركو من هەڤالەك یێ هەی خوە گەلەك ب كامیرەیان خوە یا كۆداك مەزن دكر. ئەڤا ئەز بەحس دكەم سالێن نۆتان بوو، مرۆڤەكێ وان كامیرەكا كۆداك یا فۆتوگرافی ژ دەرڤەی وەلاتی بۆ فرێركربوو و هندی ناڤێ كامیرێ ل سەر ئەزمانێ وی بوو و هندی چاڤێ خوە د دایێ و د گەل خوە دگێراند، هەڤالەكێ مە یێ دی بۆ ترانە گۆتێ خۆزی مرۆڤ كامیرا تەبا. ئەڤ هەڤالێ ئەز ژێ بەحس دكەم، هەمی سالۆخەتێن جوانێن هەڤالینیێ د گەل دا بوون و دەما ئەز بەحسا وی و كامیرا وی دكەم، بتنێ مەبەستا من بەهایێ وان كامیران بوو ل وی سەردەمی و هەر چەندە نوكە هەڤالێ مە نە بەحسێ كامیرا خوە دكەت و نە ل هەلكەفتان ژی كامیرا خوە دگەل خوە دگێرینیت، لێ ئەز باوەردكەم وی ئەو كامیرە ل جهەكی یا پاراستی، كو هەر نوی بمینیت، خوە ئەگەر ئێدی وێنان پێنەگریت ژی، لێ بەهایێ وێ لدەف وی ناهێتە خارێ.
بۆچی من بەحسا كامیرێن كۆداك كر و د دەمەكیا ئەز دشیام گەلەك تشتێن دی ب كەمە نموونە؟ مەبەستا من گوهۆرین و خوە گونجاندنە، لێ بنێرە دەما كامیرێن كۆداك هەین، كو ناڤێ كۆمپانیێ (ئیستمان كۆداك) بوو و ئەو كۆمپانیەكا ئەمریكی یا گشتی بوو و ب وێنەكێشانێ یا ب ناڤودەنگ بوو، لێ نوكە كەس پەنایێ نابەتە بەر كامیرێن ژ وی رەنگی و كەسەك نینە ئەگەر مۆبایلەكا زیرەك د دەستی دا نەبیت و دشێت جوانترین وێنە و باشترین كوالێتی بۆ خوە بكێشیت و نە بتنێ ئەو، دشێت ب كامیرا خوە ب هزاران وێنەیان عەمبار بكەت و هەر چەندە مۆدێلا وێنەیێ كاغەزێ ژی نەمایە، بچی ئەلبۆمەكێ بكری و وێنێن خوە تێدا ب رازینی و هەر گاڤا تە ڤیا بچی ئەلبۆما خوە دەربینی و وێنان نیشا هەڤالێن خوە، ناسیارێن خوە بدەی، ژ خوە یا دلئێش ژی ژ وێنەیێن كاغەزی، دەما بەرێخوەددەیێ وێنەیەكێ تە د ناڤدا نە و یێ هاتیە بێی تە یێ هاتە برن. نوكە ئەو هەمی نەما، ب كلیكەكێ دشێی ل وێنێن خوە ڤەگەری، ئەڤە ژبلی وێنەیێ كاغەزێ جوان نەهات، بەرێخوەدانا تەیا دروست نەبوو، كەنی ل سەر لێڤێن تەنەبوو و پرچا تەیا شەكری نەبوو و ئەرێ بتنێ وەك پرسیار كو مە گەلەك ل سەر ڤی بابەتی درێژكر، لێ من مەبەست ب ڤێ درێژكرنێ هەبوو، چەند تشت مە هەبوون و د گەل دەمی نەمان؟ دبیت گەلەك، لێ بنێرە، هەر ل سالێن نوتان و ل دووماهیێن سالێن نۆتان بوو، ژنوی جیهازێن تلستارێ پەیدا ببوون و هینگێ دگۆتنێ ئەنەلۆك و ل دهۆكێ هەمیان نەبوو، هەمیا كرینا وان پێچێنەدبوو و هندەكان ژی شەرم دكر ل مالێن خوە دانن، ژبەركو هەر تشت بێ سانسۆر نیشا ددا. بیرا من دهێت یاریەكا جاما جیهانی یا تەپا پێی بوو، چایخانەك ل رێزا پانۆراما ئازادی یا نوكە بوو، كو وی دەمی گەراجێ رێما لێ بوو و هەر چەندە بەرێخوەدانا یاریێن تەپا پێی بۆ من دگرنگ نینن، لێ ئەڤە سوحبەتا گەنجەكییە، گۆت یاری نێزیكی دەمژمێر چاری سپێدێ بوو و هەر ژ سەعەت هەشتی شەڤێ ئەز چووم ل سەر كورسیەكێ من جهێ خوە كر و تا بوویە دەمێ یاریێ ئەز ژ جهێ خوە نە رابووم، ژ ترسا ئێك بهێتە جهێ من و میزلدانكا من تژی بوو و هەر ئەز نە رابووم! ئەرێ پرسیار، نوكە ب چەند رێكان ئەم دشێین ل ڤان جۆرە یاریا بنێرین و بێ خوە ماندی بكەین؟
ژڤان نمووننێن من ئیناین، چ تشتەك وەك خوە نامینیت و ل ڤێ پێشكەفتنا جیهان گەهشتیێ و ڤان گوهۆرینێن بلەز یێن ب سەرمەدا دهێن، چ ل سەر مە پێدڤییە، ئایا ئەم وەك هەڤالێ من یێ خودانێ كامیرا كۆداك د گەل كامیرێن خوە بژین و ئەم خوە ژ رابردوویێ خوە بەرنەدەین یان خوە دگەل هەر پێشهاتەكێ بگونجینین؟ ئەز باوەردكەم دڤێت ب هەر چ رێكا هەبیت، پیەكێ مە د گەل ڤان پێشكەفتنان بیت و ئەگەر سەدا سەد ئەم تشتەكی ژێ نەزانین ژی، ئەم خوە دگەل بكارئینانێن وێ ب گونجینین. ئەگەر مە شیانێن داهێنانێ نەبن، مە شیان نەبن ئەم نوواتیان بكەین ژی، هەر چنە بیت، ئەم وەك كەسێن نەزان نەبین و ئەڤ نویاتیێن هەنێ بكەڤنە د خزمەتا مە دا و بزانین بكاربینین و ئەڤا ئەز دبێژم نە بابەتەكە ب هەلبژارتنا مەڤە گرێدایە كا ئەم بكەین یان نەكەین، ئەگەر ئەم نەكەین، ئەم دێ د رێ دا مینین.