تارمایێ ترامپی و خه‌مێن كۆچكا سپی!
محه‌مه‌د چه‌لكی
هه‌لبژارتنێن سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا (٢٠-١١-٢٠٢٠) و وێ هه‌ڵلایا مسته‌ر ترامپی ل سه‌ر ئه‌نجامان درۆستكری و هه‌تا وی ڕاده‌ی لایه‌نگرێن وی هێرشی ئاڤاهیێ كۆنگرێسی (كابیتۆل) كرن و كه‌لۆپه‌ل تێكدان، ئه‌و كریار و وێنه بیرا مرۆڤی ل فه‌رهۆدێن عیراقیان ل دژی جوهیان (1941) و سه‌رهلدانێ ئینان ده‌ما سه‌رهلدایا ده‌ست ب فه‌رهود كرنا ده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ كرین (1991). وێنێن ژ واشنگتۆنێ به‌ر ب جیهانێڤه فڕین، گرنگیا ئه‌مریكا وه‌ك سه‌ركێشا سیسته‌مێ دیمۆكراتی و لیبه‌رالیزمێ و پێگه‌هێ وی ل جیهانێ وه‌ك زلهێزه‌ك بێ به‌ڤڵ ئانی به‌ر گۆمان و گه‌نگه‌شێ ب تایبه‌ت ل وه‌ڵاتێن وه‌ك چین، رۆسیا، ئیران و یێن ژ سیسته‌مێ دیمۆكراتیێ دترسن.
پێ نه‌ڤێت هێرشا لایه‌نگرێن ترامپی و هه‌لۆیستێن وی وه‌ك تارماییه‌ك دێ سیبه‌را خوه هه‌تا ده‌مه‌كێ درێژ ل كۆچكا سپی و سیاسه‌تا وێ كه‌ت، چ ل ئاستێ ناڤخوه‌یا ئه‌مریكا و چ ژ ده‌رڤه‌ی ئه‌مریكا. ل سه‌ر ئاستێ ناڤخوه بۆ تیماركرنا وێ ده‌رزا ترامپی ئێخستیه گه‌ودێ جڤاكێ ئه‌مریكا، سه‌رۆكێ هه‌لبژارتی جۆ بایدن پێدڤی ب ده‌مییه و ل پێشیێ ڤه‌گه‌راندنا شكۆیێ بۆ ده‌زگه‌هێن حوكمی و جڤاكێ سڤیل و راگه‌هاندنێ، وه‌ك ئه‌م ته‌ڤ دزانین ترامپی گۆمانه‌ك مه‌زن ئێخسته سه‌ر كارێ راگه‌هاندنێ و وه‌ك نه‌یار لێ دمه‌یزاند، ل هه‌ر وه‌ڵاتێ ئازادیا راگه‌هاندنێ نه‌ما یان به‌ربه‌ست بۆ بهێنه دانان ل وی وه‌ڵاتی پرۆسه‌سا دیمۆكراتیێ ئیفلیج دبیت و رێكێ ده‌شت دكه‌ت بۆ په‌یدابوونا دیكتاتۆریێ.
ل سه‌ر ئاستێ سیاسه‌تا ده‌رڤه ترامپی پێگیری ب تیتالێن دیبلۆماسیه‌تێ نه‌كرن و گه‌له‌ك یێ گێولی (مه‌زاجی) بوو هه‌تا دگه‌ل هه‌ڤپه‌یمانێن خوه ل قۆڵپا ناتۆ و وه‌ڵاتێن رۆژئاڤا ب گشتی، ئه‌ڤه ژی ڤه‌دگه‌ریت بۆ وێ سیاسه‌تا پۆپۆلیست و بنگه‌هێ بازراگانیا ترامپی. ئێك ژ پره‌نسیبێن ئه‌مریكا بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشان دگه‌ل وه‌ڵاتێن ده‌رڤه یان ڤه‌كریتر بێژن یێن دژی ئه‌مریكا وه‌ك ئیران، چین، رۆسیا و كوریا باكور بكار ئینانا هێزا نه‌رم بوو لێ ل سه‌رده‌مێ ترامپی ئه‌ڤه هاته پشتگوهخستن و ئێكسه‌ر سیاسه‌تا روو ب روو بوونێ و گه‌فێن بكارئینانا هێزێ په‌یاده‌كر ب تایبه‌ت ل گه‌ل كوریا باكور و ئیرانێ. ئه‌ڤه و گه‌له‌ك ئاریشین دن مسته‌ر ترامپی ل پاش خوه هێلانه بۆ رێڤه‌به‌ریا نوو ل واشنگتۆنێ، چاڤێن جیهانێ ته‌ڤ ل سه‌ر رێڤه‌به‌ریا نوونه كانێ دێ چه‌وان سه‌ره‌ده‌ریێ د گه‌ل به‌رمایێ ترامپی كه‌ت. ئاماژێن ئارامكه‌ر ته‌نێ ئه‌وه كو جو بایدن سیاسه‌تمه‌داره‌كێ نه‌رم و خودی ئه‌زموونه و ل كۆچكا سپی و ده‌ك و دۆلابێن سیاسه‌تا ئه‌مریكا برێڤه دبن نه‌ی نامۆیه و به‌ری ببیته به‌ربژێرێ سه‌رۆكاتیێ جێگرێ سه‌رۆك ئوبامای بوو و باش دزانیت چ ل جیهانێ دقه‌ومت و راست و چه‌پێن به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا یێن دژبه‌را باش ناس دكه‌تن، هه‌ر چه‌نده تارمایێ سیاسه‌تا كه‌شا ترامپی ل هنداڤی كۆچكا سپی سیبه‌را خوه ب ساناهی به‌رناده‌ت لێ ئه‌مریكا ده‌وله‌ته‌ك خودان ده‌زگه‌هێن دیمۆكراتی و جڤاكه‌كێ سڤیلێ ئه‌كتیفه، له‌وا دهێته چاڤه‌رێكرن ئه‌مریكا ب زووترین ده‌م دوباره بزڤریته سه‌ر هه‌مان رێچا پێشه‌نگیا به‌ره‌یێ دیمۆكرات بكه‌ت و لاپه‌ڕێ كه‌شه‌فرێتێ سه‌رده‌مێ ترامپی بۆ هه‌تا هه‌تایێ بگریت.
