ترامپ و چێلا شیردهر
ژ دهمێ كو ههلبژاتنێن ئهمریكا دهست پێ كرین و كۆتایی هاتنا ماوێ سهرۆكاتیا باڕاك ئوبامای، چونكی د قانوونا ئهمریكا دا پتر ژ دو خولێن سهرۆكایهتیێ بو ئێك كهس چێ نابیت، تهڤایا جیهانێ ئالۆزی ڤان ههڵبژارتنان بوو و رۆژ ب ڕۆژ ل دووڤ نووچهیێن ههر دو سهركردێن ههڤڕك بووینه، ‘هێلاری كلینتون’ كو دهستێ وێ ژ بهری كهمپینا سهرۆكاتیێ د ناڤ سیاسهتا دهرڤه یا ئهمریكا دا بوو و ‘دوناڵد ترامپ’ كو ملیۆنێر و سیاسیهكێ ئهمریكیه و سامانێ وی ل سالا 2016 یێ گههشتیه نێزیكی 3.7 ملیار دۆلاران، ب بزنز و كارێن جۆراوجۆر پهیدا كرینه. ئهڤ ململانێ یه گهلهك ب گهرمی كهفته د كهڤالێ ململانێیهكا مهزنتر دا د ناڤبهرا كۆماری و دیموكراتان دا كو دو حزبێن سهرهكینه ل ئهمریكا و هاتنا ئێك ژ وان بۆ حوكمی یا مسوگهره.
یا ڕاستی من پێشبینی نهدكر ‘تڕامپ’ ئان ‘هیلاری’ دهركهڤن، چونكی ههردوكا پهسهنێن سهرۆكهكێ باش تێدا نینن و سهرۆكایهتیا بهێزترین ولاتێ جیهانێ ناكهڤیته كهڤالێ ههر دویان، بهلێ پا سهركهفتنا ‘ترامپی’ یا نهچاڤهڕێكری تهرازیا ههڤكێشا گوهۆڕی و بو جهێ مهترسیێ ل سهر دیموكراتان كو نهرمیهكا خاڤ ل سهر كهیسێن چارهنڤیسساز نیشان ددا و ئوباما ب ههر ههشت سالێن خوهڤه نوونهرێ وێ سیاسهتا نهرم و خاڤ بوو.
تهڤایا جیهانێ رۆژ ب رۆژ ل دووڤ ڤان نووچهیان دچوو، چونكی پۆستێ سهرۆكێ ئهمریكا ل ناڤهندێن سیاسی ب هێزترین مرۆڤ ل سهر ڕوویێ ئهردی تێ ناساندن، ژ بلی ڤێ چهندێ هێزهكا گهلهك و پێچێبوونێن بهرفرهه یێ ل بهردهستی و ههروهسا پۆلهسیا سیاسی یا ئهمریكا مافی ددهت كو ئهمریكا ببیته چاڤدێر ل سهر سیاسهتا جیهانێ و یا بوویه پۆلیسێ نێڤدهولهتی، ئهو ب تنێ دشێت سهرۆكان ل جیهانێ بگوهۆڕیت و دشێت ملهتان نهچار بكهت كو ب بڕیارێن ئهمریكا ئهرێ ببن.
ترامپ، ئهو ملیونێرێ كو دهستێ خوه دگهل سیاسهتێ تێكهلكری، كهسایهتیهكا كونتراڤیرساڵ و سهیره، بڕیارا دای مووچێ سهرۆكایهتیێ وهرنهگریت كو سالانه (400000$) چارسهد هزار دۆلارن، ههروهسا ئهو قهسرێن وی ههین گهلهك ژ كۆچكا سپی خۆشتر و بهرفرههترن، ههر چهنده ‘ترامپ’ نهزهنگینترین سهرۆكێ ئهمریكایه، بهلێ پا ئهگهر ژلایێ هاتنا خارێ یا بهایێ دۆلاری و عهقاران ڤه دبیته ئێك ژزهنگینترین سهرۆكێن ئهمریكا.
‘جۆڕج واشنتون’ و ‘كنێدی’ بابێ ‘جۆن كنێدی’ خودانێ ئێك ملیار دۆلار بوو كو د وی دهمی دا پارهكێ پتر بوو ژنها، ههروهسا ‘تۆماس جیفرسۆن’، دهركهتنا ‘تڕامپی’ وهك سهرۆك نهژبهر زهنگینیا وی یه، بهلكو پتر ژبهر ئاخفتن و ڕهفتارێن سهیر كو د دهمێ كهمپینا سهرۆكایهتیێ دا گۆتین وهكی: “سعوودیه چێلهكا شیردهره، دهما شێرێ وێ هشك بوو دێ سهرژێكهین” ئان ژی ئاخفتنا وی ل سهر كوێتێ: “مه بێ مفا كوێت ڕزگار كر و دا دهستێ كوێتیان، دڤیا ئهم بێژینێ دێ سهدێ پێنجی ژ نهفتا كوێتێ بۆ مه بیت” ئانكو ئاخفتنا وی دگهل توركی و دێ چهوا توركی نهچار كهت مافێ كوردان بدهت. ئهڤ ههمی ئاخفتنه بوونه جهێ پرسیار و نیگهرانیا دهولهتێن دهڤهرا مه، چونكی مرۆڤهكێ خودان ئهزموونهكا سیاسی ڤان ئاخفتنا ڕوو ب ڕوو نابێژیت.
نها و پشتی تڕامپ چوویه د كۆچكا سپی ڤه، دێ مینیت جهێ نیگهرانیێ ژ بۆ ههمیان ژبهر ڕهفتارێن نهچاڤهڕێكری كو چێ دبیت ئهو د ههمی گاڤهكێ دا بكهت، ژ بۆ مه كوردان وهسا دیاره دێ هندهك گاڤێن باشتر هاڤێژن ب مهرجێ خلاس نهبوونا داعش، چونكی ههردهمهكێ داعش خلاس بوو، دێ ئهم كهڤینه د گێژهلوكهكا نهئاشكرا دا، هینگێ جهێ ترسێ یه، چونكی ‘تڕامپ پتر وهكی ملیاردێرهكی ڕهفتارێ دكهت، نهوهكی سهرۆكهكێ ئهمریكا، ههر چهنده ئهز باوهرم كو پشتی تڕامپ دچیته د كۆچكا سپی ڤه، دێ تۆزێ ژێ داقوتن و دێ نیشادهن كو نابیت چهقوكێ نیشا چێلێ بدهی بهری ڤهكوژی و دێ تهسریح و ئاخفتنێن وی پتر قهلهم كهن و دێ كهنه فۆرمهكێ دیبلوماسی و پڕوتوكۆلی ل شوینا ڕهفتارێن گاڤانان.