تهموز، ئهو خوداوهندێ ههتا نوكه مرۆڤان هێلایه ساخ
بارزان وهحید
د بهرێ دا ئهفسانهیا كارتێكرنهكا راستهوخوه ل سهر مرۆڤان ههبوو. چونكی ههر ژ كهڤن مرۆڤا خوه بێ هێز ل ههمبهر هێزا سروشتی دیتیه، لهوما پهنا بۆ دروستكرنا خودێیهكی بریه ڤێجا چ خودێیهكێ ئاشوپی بیت یان یێ بهرچاڤ بیت، وهكو سێهوانهیهكێ دانایه هنداڤا سهرێ خوه دا ههست ب ئارامیێ بكهت. ئهڤ ئهفسانهیێن ههتا نوكه ژی ماینه ساخ ژی ب نمره ئێك دهرئهنجامێ ترس و خهیالا مرۆڤیه.
ئهو ئهفسانه و داستانێن خزمهتا مرۆڤایهتیێ نهكرین تهمهنهكێ كورتر ژ یێن دیتر برینه.
بنێره ئهو دارا نوكه ل سهرێ سالان ل سهر جاده و بهردهرگههێن دوكانا و ناڤمالێن كریستیانا و بهلكی گهلهك ژ موسلمانا ژی دا دهێته دانان داكو هیڤیێن خوه پێڤه ب ههلاویسن ههر ژ بهر ڤهگهڕیانا تهموزه، بنێره چونكی تهموز خوداوهندێ چاندن و شینكاتیه و بهروبومیه، گهلهك یا ئاشكرایه و ئهم ههمی دزانن دارا (كاژ)ێ ژ ئهوان دارایه یاكو ب درێژهیا سالێ پاراستنێ ل سهر كهسكاتیا خوه دكهت و خوه دگهل ههمی وهرزا دگونجینیت، لهوما مرۆڤان ئهڤ داره وهك سومبۆل بۆ ڤهگهڕیانا تهموزی ههلبژارتیه و ههر سال هیڤیا دخوازن نهمریت و ههر كهسك بمینت، لێ لگورهی رێكهفتا عشتارێ دگهل ئههرێمهنا دڤێت شهش مههێن سالێ تهموز بمریت و شهش مههێن دی بزڤرئته جیهانا ساخا ڤه.
هاتنا تهموز ل دهستپێكا مهها ئێك هیڤیا مرۆڤان دگهل ژیانێ نوو دكهتهڤه و جووتبوونا وێ د گهل عشتارێ دبیته ئهگهرێ پهیدابوونا بهارێ و خێر و بهرهكهت، گیا و شینكاتی ههروهسا وهرزێ زاینێ (ولاده) دهستپێدكهت. پشتی مرنا تهموز مرۆڤ توڤی هشك و مری دهاڤێته د پێسیرا ئاخێ دا و خوه ل هیڤیا هاتنا تهموز دگریت ههتا ژیانێ بۆ نوو بكهتهڤه! ئهرێ ما ئهڤه تێرا هندێ ناكهت ئهم بێژن مرۆڤ ب ههمی ههبوونا خوهڤه بوونهوهرهكه ئهگهر هێزهكا ڤهشارتی بۆ خوه دروست نهكهت خوه نهشێت پێكۆڵا ژیانێ ژی بكت؟
رهنگڤهدانا ئهفسانهیا تهموز د ناڤ ههمی ئایینان دا دهێته دیتن. ڤێجا ب تایبهت ئایینێن ئاسمانی، بۆ نموونه: رامانا ناڤێ (موسا) ب فرعهونیا كهڤن ئانكو ئهوێ ژناڤا ئاڤێ هاتیه دهر، ب مهجازی ئانكو كورێ ئاڤێ، ئهڤه ژی ههر ل سهر ئهفسانهیا تهموز یا سومهری ژی دهێته چهسپاندن كو رامانا ناڤێ وی ئانكو كورێ خوداوهندێ ئاڤێ. ههروهسا د ناڤ ئایینێ مهسیحی ژی دا ئهم ب تمامی ڤێ رهنگڤهدانێ دبینن ! هزرا خوه گۆریكرنێ و ئهختوباریێ د ئهفسانهیا تهموزدا زیق دهێته دیتن. مهسیح ژی ههروهسا بنێره، مهسیحی خوه ژ بۆ مروڤایهتیێ كریه قوربان و ب سۆمبولی لهشێ وهكو نان و خوینا خوه وهكو شهراب پێشكێش كریه داكو گونههێن مرۆڤان پێ رامالیت، ب ئهڤێ چهندێ ئهو دمریت و پشتی سێ رۆژان ژ مرنێ دزڤریت داكو بهێته خاچكرن و ئهها ب ئهڤێ چهندێ ژیان جاردی نوو دبیته ڤه.
د ناڤ ئایینێ ئیسلامێ دا، چیرۆكا كارهساتا نهڤیێ پێغهمبهری سلاڤێن خودێ ل سهر بن (حسێن) و ئهو رێورهسمێن لێدان و پێگۆتنا ئهوان گهلهك وهكو ئهوان رێورهسمێن ئهفسانهیی نه ئهوێن ژ بهر ژدهست دانا تهموز دهاتن كرن.