توركیا. . سیناریوێن تراژیدی. .. هه‌لبژارتنێن به‌روه‌خت!!

توركیا. . سیناریوێن تراژیدی. .. هه‌لبژارتنێن به‌روه‌خت!!

75

هه‌لبژارنن ب داوی هات، ئه‌نجام و ئاكامێن وێ جهێ ڕامان و پرسیار و پرسگرێكانه‌. چاڤدێرێن سیاسی و لایه‌نێن شوله‌ژێ ژ بوَ پێكهاته‌یا حكومه‌تا تازه‌ نه‌دگه‌شبینن و پارتێن سه‌ركه‌فتنا په‌رله‌مانی بده‌ستڤه‌ ئینای و ڕێژه‌یا 10% ده‌ربازكری نیگه‌ران و دوودل و ڕاڕانه‌ سه‌باره‌ت ب چه‌وانیا دامه‌زراندنا حكومه‌ته‌كا هه‌ڤپه‌یمان. زڤڕینا كابووسا سه‌رده‌مێ هه‌ڤپه‌یمانیێ ل توركیا، پشتی 13 ساڵان ژ حوكمڕانیه‌تا تاك حزبی، و شكه‌ستا هه‌وڵ و پێكوڵێن ئه‌ردوگانی به‌ره‌ف ب سوڵتانیه‌تكرنا ده‌وله‌تێ و هه‌مواركرنا دستوری و سه‌پاندنا سیسته‌مێ سه‌روَكایه‌تیێ، بێگومان بوونه‌ ئه‌گه‌ر و فاكته‌رێن گرنگ و سه‌ره‌كی ژ بوَ په‌یدابوونا چاخه‌ك نوو د دیروكا سیاسیا توركیا دا.
كوردان بۆ ئێكه‌مین جار ل باكورێ كوردستانێ كارین ب شێوه‌كێ فه‌رمی و ده‌ستوری پێنگاڤا ده‌سپێكا خه‌بات و بزاڤا په‌رله‌مانی بهاڤێژن و شنی دشیانێن واندانه‌ وه‌كو كوتله‌یه‌ك ب هێز بچنه‌ دناڤ یاری و له‌یزوَكێن سیاسی و مافێن ڕه‌وایێن خوَه‌ د گوَره‌ِپانا توركیایا نوو دا ب ده‌ست بینن و پێدڤیه‌ ئه‌ڤێ ده‌لیڤه‌یا زێڕین بوَ شه‌ڕێ دبلوماسیه‌تا په‌رله‌مانی بكار بینن و خوَه‌ ژ ناڤ و ناتوره‌یێن توندوتیژیێ ب دور بگرن، چونكی یا شاشه‌ كو ئیروَ ئه‌م ب به‌رچافكێن دوهی سه‌حكه‌ینه‌ بویه‌ر و روویدان و پێشهاتێن نها ل توركیا.
ڤه‌ڕێژێن هه‌لبژارتنێن حوزه‌یرانێ كاودانێن سیاسیێن توركیا ئاڵوَز كرینه‌ و هیچ ئێك ژ پارتێن سه‌ركه‌فتی شیان و مافێن ئێكلایه‌نیا دامه‌زراندنا حكومه‌تێ نینه‌ له‌وڕا پێدڤی ب ئه‌نجامدانا هه‌ڤپه‌یمانیه‌كێ یه‌ دگه‌ل ئێك ژ پارتێن دی. هه‌بوونا رووبه‌ره‌كێ به‌رفره‌ه ژ جوداهیا هزرێن سیاسی و ئایدیوَلوَژی و سیاسه‌تا ئابوری دناڤبه‌را هه‌ر چار پارتێن سه‌ركه‌فتی، ئه‌گه‌ره‌ك مه‌زن بوو ژ بوَ ڕه‌تكرنا ((جه‌هه‌پێ و هه‌ده‌یێ و تاڕاده‌كێ مه‌هه‌پێ)) ژی سه‌باره‌ت ب پێكئینانا هه‌ڤپه‌یمانه‌كێ بوَ هه‌یكه‌لیه‌تا حكومه‌تا نوو.
ل ڤێره‌ دا دوو سیناریویێن تراژیدی و نه‌زوَك سه‌رێ خوَه‌ بلند دكه‌ن. ئێك، پێكئینانا حكومه‌ته‌كا هه‌ڤپه‌یمانیا ب هێزه‌ دناڤبه‌را هه‌ر چار پارتێن سه‌ركه‌فتی دا كو ئه‌ڤ سیناریوَیه‌ ژی مه‌حاڵ و ئه‌سته‌مه‌ و ئه‌گه‌رێن وێ زوَر ئاشكراو زه‌ڵاڵن، یا دووێ ژی پێكهاتنا حكومه‌تا كێماتیه‌ دناڤبه‌را (( مه‌هه‌په‌ و جه‌هه‌په‌ و هه‌ده‌په‌ )) ێ، بێگومان ئه‌سته‌میا ڤێ سیناریوَیێ زێده‌تره‌ ژ یا ئێكێ، له‌وڕا ب دیتنا مه‌ شه‌ڕێ یه‌كلایی نه‌بوونا پێكهاتنا حكمه‌تا تازه‌ یا توركیا دكه‌ڤیته‌ قوناغا پشتی بوورینا 45 ڕوَژا و وی ده‌می ته‌نها ئه‌گه‌را ده‌ستوریا ب هێز ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خته‌ و ئه‌ڤ روویدانه‌ ژی بێگومان دووڕیانه‌كا ئێكلایی كه‌ر ل هه‌مبه‌ر پاشه‌ڕوَژا سیاسی و ئابووری و جڤاكی و نێڤده‌وله‌تی چێدكه‌ت.
ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنان پارتیا داد و گه‌شه‌پێدانێ ئێخستیه‌ د ناڤ دوو به‌ربژێرێن دژوار و سه‌خت دا، یان دگه‌ل ( هه‌ده‌په‌ ) ێ به‌رده‌وامیێ ب پڕوَسه‌یا ئاشتی و دیموكراتیكرنا توركیایێ بده‌ن و كاودانێن ناڤخوَ به‌ر ب چاره‌سه‌ریا ئێكجاره‌كی ببه‌ن و سه‌قایه‌كێ سیاسیێ ڕاسته‌قینه‌ و ته‌ندروست بوَ كوَمه‌ڵگه‌ها توركیا ب خوڵقینن. یان دگه‌ل نه‌ته‌وه‌په‌رست و ڕاستڕه‌وێن تورك نه‌ژاد به‌ر ب دیكتاتوَرییه‌ت و نه‌ژادپه‌رستی و ده‌ستهه‌ڵاتێن جه‌نه‌ڕالاتێن له‌شكه‌ری بچن.
ژ ئالیه‌كێ دن ڤه‌ مه‌گرتی حكمه‌ته‌ك هه‌ڤپه‌یمان هات دامه‌زراندن و پێكهاته‌ك ژ پڕانیا ساده‌ و كێماتیه‌ك زوَرینه‌ سه‌ركێشیا وێ بكه‌ن، دڤی حاله‌تی دا ئه‌ردوغان شیانێن ڕیفڕاندوَم و هه‌مواركرنا ده‌ستوری نابن و سیسته‌مێ سه‌روَكایه‌تیێ و خه‌ونێن خه‌لافه‌تێ مینا خه‌ونێن حێشترا خوَیا دبن و ئه‌م دوێ باوه‌ڕێداینه‌ كو هیچ گوهڕینه‌ك ب سه‌ر سیاسه‌تا ناڤخوَه‌ و ده‌رڤه‌ یا توركیا دا ناهێت. له‌وڕا هیچ نه‌خشه‌یه‌كێ سیاسیێ نوو و تازه‌ ل توركیایێ ژ دایك نابیت هه‌كه‌ گوهڕینێن په‌ڕله‌مانی دروست نه‌بن. هه‌می سیناریوَ دژوارن، تنێ هه‌لبژارتنێن به‌روه‌خت نه‌بن.

کۆمێنتا تە